Ancol isopropylic là gì?

Câu hỏi: Ancol isopropylic là gì?

Trả lời:

Ancol isopropylic là Ancol bậc 2 có công thức cấu tạo là (CH3)₂CHOH. 

I. Ancol isopropylic tách nước

    Một trong số những phản ứng quan trọng của (CH₃)₂CHOH chính là phản ứng tách nước. Cũng giống như những ancol khác, ancol isopropylic có các phản ứng tách nước. Chúng ta có thể tách nước từ hợp chất này bằng cách thực hiện các phản ứng theo 2 cách sau:

+ Tách nước từ 1 phân tử ancol tạo hiđrocacbon không no. Với phương pháp này chúng ta cần xúc tác là H₂SO₄ đặc, đun nóng (> 170⁰c). Kết thúc phản ứng sẽ thu được các anken tương ứng.

+ Tách nước từ 2 phân tử ancol tạo ete. Cách này chúng ta có thể đun nóng trực tiếp hoặc sử dụng H₂SO₄ đặc, đun nóng 140⁰c. Kết thúc phản ứng tùy vào tỉ khối của sản phẩm so với (CH₃)₂CHOH mà cho ra este hay hidrocacbon.

II. Các phản ứng của (CH₃)₂CHOH

   Chất này sở hữu các tính chất cơ bản nhất của ancol. Ancol isopropylic có thể tác dụng với HCL, axit axetic, CuO. Cụ thể:

+ Khi cho (CH₃)₂CHOH  tác dụng với CuO đây còn được gọi là phản ứng oxi hóa. Khi cho (CH₃)₂CHOH tác dụng với CuO ta thu được:  ((CH₃)₂CHOH + CuO = (CH₃)₂CO + Cu + H₂O

Các phản ứng của (CH₃)₂CHOH

+ Còn khi (CH₃)₂CHOH gặp axit axetic thì sẽ xảy ra phản ứng sau:   (CH₃)₂CHOH + C₃H₇OH ⇄ CH₃COOC₃H₇ + H₂O.

+ Nếu cho  (CH₃)₂CHOH tác dụng với axit HCL, ta sẽ thu được phản ứng:   (CH₃)₂CHOH + HCl = (CH₃)₂CH₂Cl + H₂O.

III. Các cách điều chế ancol isopropylic

Có rất nhiều cách để điều chế được  (CH₃)₂CHOH trong phòng thí nghiệm như sau: 

1. Thủy phân dẫn xuất halogen

C_nH_2n+2-2k-xX_x + xMOH → C_nH_2n+2-2k-x(OH)_x + xMX

2. Cộng nước vào anken tạo ancol no, đơn chức, mạch hở

C_nH_2n + H₂O → C_nH_2n+1OH (H⁺)

Phản ứng tuân theo quy tắc cộng Maccopnhicop nên nếu anken đối xứng thì phản ứng chỉ tạo thành 1 ancol.

3. Thủy phân este trong môi trường kiềm

RCOOR’ + NaOH → RCOONa + R’OH

4. Cộng H₂ vào anđehit hoặc xeton

RCHO + H₂ → RCH₂OH (Ni, t⁰)

RCOR’ + H₂ → RCHOHR’ (Ni, t⁰)

5. Oxi hóa hợp chất có nối đôi bằng dung dịch KMnO₄

3CH₂=CH_­2 + 2KMnO₄ + 4H₂O → 3CH₂OH-CH₂OH + 2KOH + 2MnO₂

IV. Câu hỏi trắc nghiệm liên quan:

   Cho các chất: ancol propylic, ancol isopropylic, ancol anlylic, ancol isoamylic, đietylamin, anilin, etylphenylamin, isobutylamin. Tổng số các chất thuộc loại ancol bậc II; amin bậc II lần lượt là

A. 1; 2

B. 1; 3

C. 2; 2

D. 2; 2

Đáp án đúng: A

Lời giải: 

Ancol propylic: CH₃-CH₂-CH₂-OH: ancol bậc 1

Ancol isopropylic: CH₃-CH(OH)-CH₃: ancol bậc 2

Ancol anlylic: CH₂=CH-CH₂-OH: ancol bậc 1

Ancol isoamylic: CH₃-CH(CH₃)-CH₂-CH₂-OH: ancol bậc 1

 → Có 1 ancol bậc 2.

Đietyl amin: C₂H₅-NH-C₂H₅: amin bậc 2

Anilin: C₆H₅NH₂: amin bậc 1

Etylphenylamin: : C₂H₅-NH- C₆H₅ : amin bậc 2

Isobutylamin: CH₃-CH(CH₃)- CH₂ -NH₂

→ Có 2 amin bậc 2