Đọc hiểu Đặc sắc lễ hội thổi tai của đồng bào Ba Na (2 đề)

Hướng dẫn trả lời đề Đọc hiểu Đặc sắc lễ hội thổi tai của đồng bào Ba Na trắc nghiệm, tự luận chi tiết, chính xác giúp bạn ôn luyện đề thi Ngữ văn Đọc hiểu đạt kết quả cao.

Đọc ngữ liệu sau và trả lời câu hỏi

ĐẶC SẮC LỄ HỘI THỔI TAI CỦA ĐỒNG BÀO BA NA

Nghi lễ vòng đời đầu tiên…

Đối với đồng bào Ba Na, lễ thổi tai là nghi lễ rất quan trọng cho một người mới sinh trong gia đình, vừa là niềm vui, vừa là trách nhiệm, gửi gắm mong muốn các thần linh tiếp tục bảo vệ và dạy bảo con trẻ lớn lên.

Người Ba Na quan niệm rằng trong những giai đoạn nhất định của đời người hay vòng cây cối, cá nhân, cộng đồng, vật nuôi sẽ chịu tác động của những vị thần linh khác nhau. Từ khi sinh ra đến lúc về thế giới ông bà, người Ba Na phải trải qua ít nhất hai, ba lễ cúng sức khoẻ. Lễ thổi tai được thực hiện đầu tiên trong các nghi lễ vòng đời của người Ba Na. Tổ chức lễ thổi tai để chúc phước, đặt tên cho em bé mới sinh và tạ ơn các thần linh, cầu cho đứa trẻ khoẻ mạnh, khôn ngoan, trở thành con người tốt của gia đình và cộng đồng.

Tùy theo điều kiện kinh tế mà gia đình chọn thời điểm tổ chức lễ thổi tai cho em bé và quy mô lớn hay nhỏ. Có nơi thì tổ chức lễ khi em bé sinh được một tuần, hoặc khi em bé đã rụng rốn, và đặt tên cho bé. Nếu điều kiện khó khăn, đến khi em bé biết bò, thậm chí biết đi, gia đình mới làm lễ thổi tai, đặt tên.

Để tiến hành nghi lễ cúng thổi tai cho em bé, gia đình chuẩn bị một con gà, ghè rượu cần; con trai thì gà trống, con gái thì gà mái. Cây nêu, mẹt, bầu đựng nước, dao, ống nứa thổi tai, bông vải, bát đồng, cuộn chỉ ô… Con gà sau khi mổ thịt, chọn ra một vài miếng gan, thịt, lòng, tiết… bỏ vào cái rổ nhỏ, lót lá cây sạch, rượu thì rót vào bát đồng để tiến hành lễ thổi tai. Bà đỡ, thầy cúng đến chúc phước, cầu mong sự may mắn; cúng thần hộ mệnh bảo vệ trẻ sơ sinh. Người ta không quên gọi các yang tổ tiên, ông bà; yang Đông yang Tây, yang rừng rú, suối sông; yang sinh đẻ, bảo vệ loài người… Khi cúng, người ta mang em bé sơ sinh ra bồng bế, vỗ nhẹ vào ngực, vào lưng em và thổi tượng trưng vào tai.

… Nét đẹp văn hóa của đồng bào Ba Na

Thầy cúng Đinh Girang (làng Leng, xã Tơ Tung, huyện K’bang, Gia Lai) đọc bài khấn: “Hỡi các yang (thần linh), này đây chúng ta dâng các thần bằng rượu ngọt, rượu chua, thịt heo gà, muốn tiến hành thổi tai cho nó, mong rằng các yang che chở, bao bọc, nuôi nấng, dìu dắt nó. Chúng ta cột ghè rượu ba, rượu năm để dâng cho thần đỡ đẻ, thần trông nom trẻ, mong sau này cả nhà đi rẫy lên nương, mẹ nó chẻ củi, lấy nước không có gì vướng mắc trắc trở; cầu cho em bé sống khoẻ mạnh đến thọ. Nó lớn lên được cha nhờ gánh nước, mẹ nhờ nương rẫy; người nó được khoẻ mạnh, uống rượu, vui chơi với mọi người không bị rượu đè, ma xui làm việc xấu. Nó sống khỏe mạnh cứng cáp, con gái lớn vùn vụt như măng lên, con trai khỏe như cọp không tóp không khô lại. Này đây, các loại rượu ngon, thịt thơm dâng cho các yang để sau này, ra sông, xuống suối, vào rừng lên núi; dù trời lạnh hay nóng, mưa hay nắng luôn luôn được các yang che chở cho nó suốt cuộc đời…”.

Khấn xong, thầy cúng Đinh Girang xoa nhẹ vào đầu, vào ngực, vào lưng, tay chân em bé, và thổi tượng trưng vào tai bé. Thực hiện xong nghi lễ, thầy cúng mời bà đỡ uống trước, sau đến cha mẹ em bé, rồi đến bà con họ hàng, thôn, làng cùng uống vui với gia đình ca hát.

Sau phần nghi thức tại không gian nhà sàn truyền thống là phần hội với sự giao lưu của đồng bào dân tộc Ba Na cùng đồng bào các dân tộc và du khách cùng uống rượu chung vui, ca hát, hòa tấu nhạc cụ dân tộc và cầu chúc em bé sẽ luôn khỏe mạnh, khôn ngoan, lanh lợi, trở thành người có ích cho xã hội.

(Theo Danvan.vn)

Đề Đọc hiểu Đặc sắc lễ hội thổi tai của đồng bào Ba Na (Tự luận) - Đề 1

Câu 1. Xác định đề tài của văn bản? 

Câu 2. Chỉ ra các yếu tố hình thức được sử dụng trong văn bản? 

Câu 3. Tóm tắt ngắn gọn nội dung chính của mỗi phần? 

Câu 4. Theo anh/ chị, văn bản trên được viết ra nhằm mục đích gì? Mục đích ấy đã được làm sáng tỏ như thế nào? Tác giả thể hiện thái độ gì đối với vấn đề được nói tới trong văn bản?

Trả lời 

Câu 1:

Đề tài của văn bản trên là :Lễ hội thổi tai của đồng bào Ba Na.

Câu 2: 

Các yếu tố hình thức được sử dụng trong văn bản trên là:

- Nhan đề

- Các mục in đậm

Câu 3:

Nội dung chính của mỗi phần trong đoạn văn trên là:

Phần 1: Giới thiệu về nghi lễ thổi tai 

- Nghi lễ đầu tiên của cuộc đời

- Các thời điểm có thể tổ chức lễ thổi tai

- Các lễ vật sử dụng trong lễ thổi tai

Phần 2: Tác giả khẳng định lễ thổi tai chính là một nét đẹp văn hóa của đồng bào Ba Na.

- Việc tiến hành lễ thổi tai 

- Phần hội trong nghi lễ

Câu 4: 

Theo em, văn bản trên được viết ra nhằm mục đích,  giới thiệu đến bạn đọc nghi lễ thổi tai của đồng bào Ba Na. Mục đích này được thể hiện rõ qua những thông tin chính được thể hiện trong văn bản. Tác giả đã thể hiện thái độ trân trọng đối với nghi lễ truyền thống này và khẳng định đây là một nét đẹp văn hóa của đồng bào Ba Na

Đề Đọc hiểu Đặc sắc lễ hội thổi tai của đồng bào Ba Na (Tự luận) - Đề 2

Câu 1. Văn bản trên được tác giả chia làm mấy phần? Đó là những phần nào?

Câu 2. Nhận xét về cách đặt nhan đề của tác giả? 

Câu 3. Nội dung văn bản đã mang lại cho anh/ chị những thông tin và nhận thức bổ ích gì?

Câu 4. Theo anh/ chị, trong thời đại ngày nay, chúng ta có nên duy trì những tập tục xưa cũ không? Lí giải vì sao? (Viết khoảng 5 – 7 dòng)

Trả lời

Câu 1:

Văn bản trên được tác giả chia làm 2 phần:

- Phần 1 là những nghi lễ vòng đời đầu tiên

- Phần 2 là những nét đẹp trong văn hóa của đồng bào Ba Na

Câu 2: 

Về cách đặt nhan đề cho bài viết trên, tác giả đã thể hiện được thông tin chính của văn bản là những độc đáo về văn hóa của đồng bào Ba Na

Câu 3: 

Từ nội dung văn bản, tác giả đã đem lại cho em những thông tin, nhận thức bổ ích về lễ hội thổi tai nói riêng và vẻ đẹp văn hóa của đồng bào Ba Na nói chung để giới thiệu đến bạn đọc những thông tin này. Thông qua bài viết người đọc thấy được vẻ đẹp tâm hồn và văn hóa của một tộc người, từ đó biết trân trọng vẻ đẹp văn hóa của các dân tộc anh em.

Câu 4: 

Theo em, trong thời đại ngày nay, chúng ta vẫn nên duy trì những tập tục xưa nếu đó là những tập tục đẹp, mang lại ý nghĩa cho xã hội, giàu tính nhân văn mà ông cha ta đã tạo nên. Tuy nhiên nên bài trừ những tập tục cổ hủ, lạc hậu, phản khoa học gây hại đến xã hội. Vì những tập tục tốt sẽ góp phần nuôi dưỡng tâm hồn con người, là những đặc sắc văn hóa đẹp của dân tộc, duy trì những tập tục này sẽ dần đem nét đẹp văn hóa phi vật thể của đất nước đến những thế hệ sau này và quảng bá ra thế giới. Bên cạnh đó bài trừ những phong tục cổ hủ, lạc hậu, không có tính nhân văn sẽ góp phần làm cho xã hội ngày càng đẹp, ngày càng thân thiện hơn.