Trong thực tế, ta thấy xăng dễ bốc cháy hơn dầu là vì 3 nguyên nhân dưới đây:
Điểm chớp cháy của xăng (-43oC) thấp hơn điểm chớp cháy của dầu hỏa (38oC – 72oC). Xăng có điểm bắt lửa thấp hơn nhiệt độ môi trường bên ngoài nhiều. Trên bề mặt của xăng ở nhiệt độ thường dễ bay hơi để tạo thành với không khí hỗn hợp cháy nên chỉ cần tiếp xúc với lửa ngọn hoặc tia lửa là sẽ bắt cháy đùng đùng. Sau khi lớp hơi xăng trên mặt xăng lỏng bị cháy, xăng lại tiếp tục bay hơi mạnh hơn và sự cháy tiếp tục được duy trì. Đối với dầu hoả thì tình hình có khác.
Ví dụ: khi nhiệt độ bên ngoài là 25°c, do chưa đạt đến điểm bắt lửa của dầu hoả nên trên bề mặt dầu hoả không có lượng hơi dầu đủ trộn với không khí thành hỗn hợp cháy nên sẽ không bắt được lửa để cháy. Vì vậy khi bạn đem que diêm đang cháy lại gần bề mặt dầu hoả, dầu hoả không thể nào cháy được. Nhưng nếu bạn lại tẩm dầu hoả vào bấc đèn thì tình hình lại khác.
Thông thường, dầu hỏa được chưng cất trực tiếp từ dầu thô phải được xử lý tiếp, hoặc là trong các khối Merox hay trong các lò xử lý nước để giảm thành phần của lưu huỳnh cũng như tính ăn mòn của nó. Do đó, trong thành phần không tránh khỏi tạp chất.
Dầu hỏa có nhiều keo nhựa thường có ngọn lửa thấp và vàng đục (ví dụ: như dầu hỏa đỏ) khi sử dụng sẽ gây bẩn (do nhiều khói), gây hao tốn dầu (do dầu cháy không hết mà bị phân hủy).
Trong khi đó, xăng có ít tạp chất hơn dầu hỏa rất nhiều nên dễ bay hơi và dễ cháy.
Điểm khác nhau là ở chỗ xăng gồm có các phân tử có số nguyên tử cacbon trong phân tử từ 5 - 11, còn ở dầu hỏa số nguyên tử cacbon trong phân tử là 11 - 16. số nguyên tử cacbon trong phân tử hyđro cacbon khác nhau thì tính chất cháy cũng khác nhau.
Những hydrocacbon mà các chuỗi trong đó chứa từ 5 đến 7 nguyên tử cacbon (C5H12 - C7H16), rất nhẹ và dễ bay hơi, được gọi là naphtha. Các hydrocacbon này được sử dụng để sản xuất các loại dung môi khác nhau.
Hydrocacbon có chuỗi dài hơn – từ C7H16 - C11H24 được trộn lẫn và được sử dụng để sản xuất xăng. Điểm sôi của các hydrocacbon này thấp hơn điểm sôi của nước. Đó là lý do tại sao, nếu bị đổ trên mặt đất, nó bốc hơi rất nhanh nên càng dễ cháy.
chuỗi hydrocacbon mà số nguyên tử cacbon trong đó từ C12 - C15 là dầu hỏa. Chuỗi dài hơn một chút là nhiên liệu diezen, và nếu chuỗi dài hơn nữa thì đó là dầu ma-zút. Và rồi những hydrocacbon có chuỗi rất dài chính là dầu bôi trơn. Dầu bôi trơn (hay còn gọi dầu nhờn, dầu nhớt) không bay hơi ở nhiệt độ bình thường => Khó cháy hơn xăng.