Vẻ đẹp sông Hương dưới góc nhìn văn hóa lịch sử

Tuyển chọn những bài văn hay chủ đề Vẻ đẹp sông Hương dưới góc nhìn văn hóa lịch sử. Các bài văn mẫu được biên soạn, tổng hợp ngắn gọn, chi tiết, đầy đủ từ các bài viết hay, xuất sắc nhất của các bạn học sinh trên cả nước. Mời các em cùng tham khảo nhé!

Vẻ đẹp sông Hương dưới góc nhìn văn hóa lịch sử - Bài văn mẫu số 1

        "Đã đôi lần đến với Huế mộng mơ, tôi ôm ấp một tình yêu dịu ngọt, Vẻ đẹp Huế chẳng nơi nào có được..." Huế là nơi con người và thiên nhiên hòa quyện với nhau là một, nếu đã đến Huế chắc hẳn mỗi chúng ta sẽ cảm nhận được điều này. Và có ai về xứ Huế mộng mơ mà không một lần ngắm nhìn sông Hương xuôi dòng. Con sông đã làm nên nét đặc trưng của xứ Huế. Chính vì thế mà từ bao giờ nó đã trở thành nguồn cảm hứng bất tận cho văn chương nói riêng và nghệ thuật nói chung. Một trong những tác phẩm nổi tiếng về sông Hương chính là tùy bút "Ai đã đặt tên cho dòng sông" của Hoàng Phủ Ngọc Tường. Ngoài vẻ đẹp thơ mộng, dịu dàng mà nó mang trong mình thì đây còn là một dòng sông gắn với lịch sử đất nước và văn hóa xứ Huế nói riêng. 

          Hoàng Phủ Ngọc Tường sinh năm 1937 tại Huế. Quê gốc ở làng Bích Khê, xã Triệu Long, huyện Triệu Phong, tỉnh Quảng Trị, song gần như suốt cuộc đời, ông gắn bó với xứ Huế yêu thương. Chính vì ông là một con người dành nhiều tình cảm cho xứ Huế nên tâm hồn nhà văn thấm đẫm đặc trưng của văn hóa Huế. Năm 1960, ông tốt nghiệp ban Việt – Hán Trường Đại học Sư phạm Sài Gòn. Năm 1964, tốt nghiệp khoa Triết – Văn Đại học Huế. Sau đó, ông về dạy tại trường Quốc học Huế. Năm 1966, Hoàng Phủ Ngọc Tường thoát li lên chiến khu, tham gia cuộc kháng chiến chống Mĩ bằng hoạt động văn nghệ, ông đã giữ các chức vụ: Tổng thư kí Hội Văn học nghệ thuật Trị Thiên – Huế. Chủ tịch Hội Văn học nghệ thuật Bình Trị Thiên.

       Trong mối quan hệ với lịch sử đất nước, sông Hương là dòng "sử thi viết giữa màu cỏ lá xanh biếc" theo dòng thời gian sông Hương là chứng nhân lịch sử, nhà văn đã đưa người đọc trở về với quá khứ gian truân mà hào hùng của đất nước để cảm nhận được hết nét đẹp này của sông Hương. Nó chính là một ải Chi Lăng ở phía Nam Tổ quốc đã bao lần làm quân thù khiếp sợ. Châu Hóa giữ vị trí chiến lược trong việc trấn giữ biên cương của Tổ quốc Đại Việt. Lịch sử đã gọi nó là Vạn Lí Trường Thành của Phương Nam. Trong sách Dư địa chí của Nguyễn Trãi, sông Hương là dòng Linh Giang âm vang lịch sử, là dòng sông biên thùy từng chiến đấu oanh liệt để bảo vệ biên giới của Tổ quốc. Thế kỉ XVIII nó soi bóng kinh thành Phú Xuân của người anh hùng Nguyễn Huệ. Nó sống hết lịch sử bi tráng của thế kỉ XIX với máu của những cuộc khởi nghĩa. Thế kỉ XX, sông Hương đi vào Cách mạng tháng tám bằng những chiến công rung chuyển để rồi sau đó nó tiếp tục có mặt trong những năm tháng bi hùng nhất của lịch sử đất nước với cuộc kháng chiến chống đế quốc Mĩ ác liệt. Quay về quá khứ xa xưa, ngòi bút nhà văn lấp lánh niềm tự hào về lịch sử một dòng sông có cái tên mềm mại, dịu dàng nhưng kiên cường, kiêu hãnh qua bao thăng trầm lịch sử. Khi hòa bình lặp lại, sông Hương đã trở về cuộc sống đời thường khi đó nó là một người con gái dịu dàng của đất nước. Xuyên suốt trang văn của mình, Hoàng Phủ Ngọc Tường đã phát hiện ra vẻ đẹp hùng tráng của dòng Hương Giang. Ông đã hiểu một cách thấu đáo, sông Hương từ cội nguồn của nó cho đến khi đổ ra biển Đông đều gắn với lịch sử dựng và giữ nước oai hùng của dân tộc.

     Nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường đã chìm trong vẽ đẹp của Hương Giang để phát hiện ra cái nôi văn hóa của kinh thành Huế đã được khai sinh.Từ đây bằng vốn kiến thức am hiểu sâu sắc về nhiều lĩnh vực âm nhạc, thi ca văn hóa truyền thống, ông khẳng định '' toàn bộ nền âm nhạc cổ điển Huế đã được sinh thành trên mặt nước của dòng sông này'' từ nhã nhạc cung đình, ca Huế, cho đến những điệu hò dân gian, mái nhì, mái đẩy. Ai đã từng nghe ca Huế trên sông Hương mới có thể cảm nhận hết nét thơ mộng, lãng mạn của hồn điệu dân gian xứ Huế, trong trường liên tưởng của mình tác giả phát hiện ra mối quan hệ giữa những bản nhạc xưa của Huế với truyện Kiều của Nguyễn Du để thấy được sự giao thoa tương đồng giữa thơ và nhạc.

     Vẻ đẹp của sông Hương không được tô đậm, nếu nhà văn quên đi một dòng sông thi ca. Dòng sông đã khơi nguồn cảm hứng cho biết bao nghệ sĩ và họ chưa bao giờ lặp lại mình. Khi nhìn vẻ đẹp của Hương Giang nó vẫn mãi mãi là nỗi hoài vọng về một cái đẹp nào đó chưa đạt tới, thi sĩ Tản Đà gọi dòng sông xanh biếc ấy là '' dòng sông trắng, lá cây xanh''. Từ một Linh Giang mơ màng sông Hương còn bảng lảng nỗi sầu vạn cổ trong thơ bà Huyện Thanh Quan. Đó còn là hình ảnh dòng sông mang tráng khí cao người anh hùng Cao Bá Quát "Trường giang như kiếm dựng thanh niên". Suy cho cùng vẻ đẹp phong phú biến ảo của Hương giang đã chảy qua những tâm hồn, những trang thơ, trang văn của người nghệ sĩ làm phong phú thêm mạch nguồn thi ca dân tộc.

     Có người đã từng nói rằng nhà văn Hoàng Phủ Ngọc Tường rất uyên bác với vốn hiểu biết phong phú về lịch sử, văn hóa, nghệ thuật xứ Huế. Đó là sự uyên bác của một nhà Huế học. Nhận xét đó rất đúng với nhà văn, ông đã mang đến cho người đọc những kiến thức rất mới mẽ, sâu sắc về văn học Huế. Có lẽ vì yêu mến dòng sông Hương nên vẻ đẹp trữ tình, thơ mộng của thiên nhiên ấy đã khơi gợi nguồn cảm hứng để những nghệ nhân xưa may trang phục truyền thống của cô dâu Huế theo đúng màu sương khói trên sông Hương. Họ kết hợp loại vải vằn thưa màu xanh chàm với màu đỏ để làm nên một màu tím nhân loại của xứ Huế. Sự phát hiện ấy cho thấy sự am tường về văn hóa Huế đồng thời lối viết rất độc đáo, sáng tạo, bày tỏ được cảm xúc mến thương dành cho sông Hương và xứ Huế.

          Chất trí tuệ và chất thơ trong bài kí là biểu hiện của một phong cách văn xuôi vừa tài hoa nghệ sĩ vừa uyên bác. Ở bài kí Ai đã đặt tên cho dòng sông có sự hòa hợp tương giao linh ứng giữa cảnh sắc, lịch sử, văn hóa Huế với một tâm hồn nhà văn dễ rung động, vô cùng nhạy cảm. Qua bài kí, ta có thể cảm nhận được tấm lòng của nhà văn dành cho thiên nhiên, cho đất Huế, sâu xa hơn là tấm lòng cho quê hương đất nước, thiết tha với những giá trị cổ xưa của dân tộc. Đó là những giá trị mà cuộc sống hôm nay vẫn cần đến. Dòng sông Hương không chỉ bồi đắp nên một nền văn hóa cố đô mà còn làm màu mỡ thêm cho cuộc sống của mỗi chúng ta hiện tại.

Vẻ đẹp sông Hương dưới góc nhìn văn hóa lịch sử - Bài văn mẫu số 2

      Đâu chỉ là thiếu nữ Huế tình tứ, sông Hương còn trầm tích trong mình vẻ đẹp sâu xa của văn hóa lịch sử. Khi là một thiên sử thi viết giữa màu cỏ lá xanh biếc, lúc là người mẹ phù sa của một vùng văn hóa xứ xở với sắc đẹp dịu dàng và trí tuệ.

       Am hiểu sâu sắc văn hóa của mảnh đất kinh kì lại có tâm hồn nhạy cảm, tinh tế, Hoàng Phủ Ngọc Tường đã phát hiện ra dòng sông Hương là người tài nữ đánh đàn lúc đêm khuya. Ai đã đến thăm Huế hẳn đuề được thưởng thức âm nhạc Huế. Nhưng không phải ai cũng hiểu rằng phải nghe nhạc Huế trên sông Hương lúc đêm khuya mới cảm nhận được hết linh hồn của nó. Bởi vì toàn bộ nên âm nhạc cổ điển Huế, theo cách lí giải của nhà văn là được sinh thành trên mặt nước của sông hương. Vào những đêm trăng thanh, không khí tính lặng đến mức có thể nghe được tiếng động rất nhẹ của những nhịp chèo, những giọt nước rơi, những nghệ nhân dân gian nhìn mặt nước sông lấp loáng ánh trăng, tức cảnh sinh tình đã soạn ra những bản nhạc cổ điển, những câu hò, mài ghì, mái đẩy gủi lòng mình với quê hương xứ sở. Nhưng còn một phát hiện bất ngờ nữa, sông Hương chính là cái nôi sinh thành bản đàn tuyệt diệu trong Truyện Kiều. Tác giả tưởng tượng hai trăm năm trước, Nguyễn Du từng lênh đênh tong lòng Hương với một phiến trăng sầu. Nhà thơ nghe nhạc Huết và viết nên những vần thơ tuyệt đẹp. Tất nhiên đây chỉ là suy đoán, liên tưởng nhưng không phải không có căn cứ. Tác giả dẫn ra câu chuyện một nghệ nhân già chơi đàn gần nửa thế kỉ nhận ra sự đồng điệu giữa đàn của Thúy Kièu với “Tứ đại cảnh” – một bản nhạc Huế rất nổi tiếng.

      “Có một dòng thi ca về sông Hương” đó là một lời nhận xét đầy hứng khởi của Hoàng Phủ Ngọc Tường. Không hề có ý định liệt kê trong bài kí của mình tất cả những tác phẩm thi ca về sông Hương nhà văn chỉ muôn khẳng định vẻ đẹp của dòng sông không hề đơn điệu mà biến hoa đa dạng, không bao giờ lặp lại mình trong cảm hứng của các nghệ sĩ. Dưới mỗi góc nhìn, sông Hương lại hiện ra với vẻ đẹp riêng quyến rũ. Ở htơ Tản Đà, sông Hương là dòng sông trắng, lá cây xanh. Ở thơ Cao Bá Quát, sông Hương chợt hùng tránh như “kiếm dựng trởi xanh” đầy khí phác ngang tàn. Ở thơ Bà Huyện Thanh Quan, nó là nỗi quan hoài, vạn cổ. Đến Tố HỮu, sông Hương đột khởi thành sức mạnh phục sinh của những kiếp giang hồ. Thật vô cùng biến hòa và thú vị.

      Đến với xứ Huế mộng mơ, ai ai cũng bị hút hổn bởi màu tím quyến rũ trong trang phục của những cô dâu Huế ngày xưa. Hoàn toàn không ngẫu nhiền khi các cô dâu Huế lại chọn màu áo tím cho ngày lễ thiêng liêng trọng đại của đời mình. Rất tinh tế, Hoàng Phủ Ngọc Tường đã lí giải màu tím ẩn hiện quyến rũ ấy chính là màu sương khói trên sông Hương. Lớp khói sương màu tím ấy chẳng khác gì tấm hoan huyển ảo tự nhiên, khiến dòng sông thêm mơ mông. Và màu khói sương quyến rũ ấy đã gợi cảm hứng để các nghệ nhân thiết kế nên trang phục độc đáo cho những cô dâu Huế.

     Bằng một tình yêu mê đắm với xứ Huế, bằng những hiểu biết phong phú sâu sắc, Hoàng Phủ Ngọc Tường phát hiện ra vẻ đẹp văn hóa của mảnh đất cố đô mà ở đó có bóng dáng của sông Hương. Đọc “Ai đã đặt tên cho dòng song” ta biết phong tục riêng của Huế trong ngày rằm tháng 7. Khác với lễ Vu Lan của miền Nam, lễ xá tội vong nhân của đồng bằng Bắc Bộ, cứ đến tháng 7, Huế tổ chức lễ hội hoa đăng. Trăm nghìn đóa hoa đăng được thả từ điện Hòn Chén trôi về nội thành Huế. Đến với tác phẩm, người đọc không khỏi bất ngờ ngỡ ngàng vẻ đẹp trầm mặc, cổ kính của Huế mà không một thành phố hiện đại nào trên thế giới có được. Đầu và cuỗi ngõ thành phố, những nhánh sông đào máng nước sông Hương tỏa đi khắp phố thị với những cây đa, cây cừa cổ thụ tỏa vầng lá u sầm uống những xóm thuyền xúm xít. Và trong những đêm sương vẫn thấy lập lòe những ánh lửa thuyền chài của những linh hồn mô-tê xưa cũ. Là phố thị mà cố đô Huế vẫn mang dáng nét của làng quê. Thật lạ và thú vị biết bao.

---/---

Trên đây là các bài văn Vẻ đẹp sông Hương dưới góc nhìn văn hóa lịch sử do Top lời giải sưu tầm và tổng hợp được, mong rằng với nội dung tham khảo này thì các em sẽ có thể hoàn thiện bài văn của mình tốt nhất!