Tương tác gen là hiện tượng gì?

Câu trả lời chính xác nhất:

Tương tác gen là hiện tượng tác động qua lại giữa hai hay nhiều gen không alen cùng quy định một kiểu hình. Bản chất: Là sự tương tác giữa các sản phẩm của gen để tạo nên kiểu hình.

Để hiểu rõ hơn về tương tác gen là hiện tượng gì mời các bạn cùng Tương tác gen là hiện tượng gì?đến với phần nội dung dưới đây nhé!

1. Tổng quan về tương tác gen

Tương tác gen là sự tác động tương hỗ giữa nhiều gen không alen với nhau - còn gọi là tác động tương hỗ giữa các gen không tương ứng nhau - trong quá trình xác định một tính trạng của sinh vật

Thuật ngữ "tương tác gen" trong tiếng Anh là epistasis, tiếng Pháp là épistasie, tiếng Nga là Эписта́з đều có nghĩa chính là chỉ sự tác động lẫn nhau giữa nhiều a-len khác lô-cut cùng quy định một tính trạng của sinh vật

Mỗi gen là một đoạn của chuỗi xoắn kép DNA chiếm một vị trí nhất định gọi là lô-cut trên nhiễm sắc thể mang DNA đó. Một gen có thể có những biến dạng khác nhau gọi là a-len. Ví dụ: theo Menđen thì gen quy định màu của hạt đậu Hà Lan có thể là A (quy định màu vàng) hay a (quy định màu lục). Ở ví dụ này, người ta nói: gen quy định màu của hạt đậu có 2 a-len là A và a, nghĩa là các gen này tương ứng với nhau, hay như hiện nay thường quen diễn đạt là "gen a-len" với nhau và chúng có cùng lô-cut. Một alen trội có thể "lấn át" alen lặn tương ứng với nó, như A "át" a thì vẫn được coi là có tác động với nhau, nhưng lại không được gọi là tương tác gen theo nghĩa trình bày ở đây. Trong trường hợp này có tác giả gọi là "tương tác trong một gen" và có thể gặp các kiểu như: tương tác trội - lặn (A > a), tương tác đồng trội (A >< B >O), v.v.

>>> Xem thêm: Thực chất của tương tác gen là?

2. Tương tác gen là hiện tượng gì?

Tương tác gen là hiện tượng tác động qua lại giữa hai hay nhiều gen không alen cùng quy định một kiểu hình. Bản chất: Là sự tương tác giữa các sản phẩm của gen để tạo nên kiểu hình.

Có 3 kiểu tương tác gen không alen đó là:

- Tương tác bổ sung ( Bổ trợ )

- Tương tác át chế

- Tương tác cộng gộp

>>> Xem thêm: Tương tác gen và tác động đa hiệu của gen

3. Sự tương tác giữa các gen không alen

a.Tương tác át chế

 Khái niệm: Là hiện tượng tương tác giữa hai (hay nhiều) gen trong đó 1 gen này kìm hãm sự hoạt động của 1 gen khác thuộc locut khác nhau.

Có hai truờng hợp: át chế trội và át chế lặn.

Sơ đồ lai:

 Giải thích:

Ta thấy tỉ lệ F2 là 13 : 3 → có 16 tổ hợp lai nhưng khác tỉ lệ 9 : 3 : 3  1 chứng tỏ các gen phân li độc lập nhưng có sự tương tác với nhau, cụ thể là tuân theo qui luật tương tác át chế trội (Sự có mặt của B kìm hãm sự biểu hiện của A, nên kiểu gen A_B_ quy định màu trắng, kiểu gen A_bb có màu).

b. Tương tác bổ sung

- Tỉ lệ  9 : 3 : 3 : 1

Ví dụ sự di truyền hình dạng mào gà

P:   gà mào hoa hồng   x      hạt đậu

               AAbb                       aaBB

F1: AaBb (mào quả óc chó)

F2: 9 A-B-  :  3 A-bb  :  3 aaB-  :  1 aabb (9 mào quả óc chó : 3 hoa hồng : 3 hạt đậu : 1 mào đơn)

- Tỉ lệ 9 : 6 : 1

Ở bí đỏ, 2 cặp alen xác định hình dạng quả: tròn, dẹt và dài

P:   tròn          x  ´          tròn

     AAbb                      aaBB

F1: AaBb (dẹt)

F2  9 A-B-  :  3 A-bb  :  3 aaB-  :  1 aabb (9 dẹt : 6 tròn : 1 dài)

- Tỉ lệ  9 : 7

Thí nghiệm ở đậu thơm Lathyrus odoratus

A-B-: hoa đỏ

A-bb, aaB- : hoa trắng

P: Đậu thơm hoa trắng  ´x   hoa trắng

             AAbb                          aaBB

F1: AaBb (hoa đỏ)

F2: 9 A-B-  :  3A-bb  :  3 aaB-  :  1aabb( 9 đỏ:7 trắng)

4. Các dạng bài tập

Dấu hiệu nhận biết di truyền tương tác gen không alen

- Ở F2 có 16 tổ hợp nhưng chỉ quy định 1 tính trạng.

- Ở F2 tỉ lệ phân li kiểu hình biến đổi so với tỉ lệ phân li độc lập.

- Trong phép lai phân tích tỉ lệ phân li kiểu hình là 1: 1:1:1 hoặc 3:1 (4 tổ hợp).

Dạng 1: Xác định kết quả lai khi biết kiểu hình hoặc kiểu gen của P và sự tác động qua lại giữa các gen hoặc chuỗi phản ứng sinh hóa.

+ Quy ước gen, xác định tỷ lệ giao tử của P

+ Từ kiểu tương tác, xác định kiểu gen tương ứng với kiểu hình.

+ Xác định tỷ lệ phân li kiểu gen, kiểu hình đời con.

Chú ý: Sử dụng phép nhân xác suất hoặc sơ đồ phân nhánh để tìm tỉ lệ kiểu gen, kiểu hình.

Dạng 2: Xác định kiểu tương tác giữa hai cặp gen không alen, kiểu gen bố mẹ khi biết kiểu hình của P và kết quả phép lai.

- Dựa vào kết quả phân tích ở thế hệ lai để xác định số tổ hợp giao tử, từ đó xác định số giao tử, số loại giao tử của bố và mẹ, qua đó xác định số cặp gen tương tác.

- Từ số cặp gen tương tác xác định được kiểu gen của P. Viết sơ đồ lai (có thể) để xác định được kiểu gen, đối chiếu kiểu hình đề bài để xác định  kiểu tương tác.

---------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn tìm hiểu về tương tác gen là hiện tượng gì? Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này, chúc các bạn học tốt!