Từ ghép đẳng lập là gì

Câu hỏi: từ ghép đẳng lập là gì?

Lời giải:

Từ ghép đẳng lập: là từ ghép mà các tiếng tạo ra nó có nghĩa đẳng lập với nhau. Nghĩa của từ ghép đẳng lập khái quát hơn nghĩa của các tiếng tạo nên nó.

Cùng Top lời giải tìm hiểu chi tiết hơn cho câu hỏi từ ghép đẳng lập là gì? nhé:

1. Từ ghép là gì? 

Từ ghép là từ có hơn 2 tiếng hoặc hơn hai tiếng(tiếng hay gọi là từ đơn độc lập) cấu tạo thành. Các tiếng tạo nên từ ghép đều có nghĩa.

Dựa trên căn cứ quan hệ giữa các thành tố đó mà phân loại là từ ghép chính phụ hay từ ghép đẳng lập.  

Ví dụ:

– Nhà cửa, binh lính, bếp núc… – là từ ghép đẳng lập. 

– xe đạp, nhiệt kế, xanh lè… – là từ ghép chính phụ

– “Đất nước”: Gồm 2 tiếng cấu tạo thành là “đất” và “nước”. Cả “đất” và “nước” đều có nghĩa, và khi tách ra đứng độc lập trong câu thì chúng ta đều hiểu được. Từ ghép “đất nước” được gọi là từ ghép đẳng lập, cả 2 đều có khả năng mở rộng nghĩa khi ghép với các từ khác. 

– “Hoa hồng”: Gồm 2 tiếng cấu tạo thành là “hoa” và “hồng”. Trong đó “hoa” thành phần chính, “hồng là thành phần phụ. Bởi vì, hoa có độ mở rộng nghĩa hơn, nghĩa bao quát hơn. Còn “hồng” thì bỏ sung ý nghĩa, giúp là rõ hoa là hoa gì?. 

– Phân tách từ “mưa gió”: mưa cũng có nghĩa và ghép với các từ khác: mưa to, mưa rào… Gió cũng có nghĩa riêng như: gió to, gió mạnh, gió lào… để dàng nhận thấy từ “mưa gió” nó có nghĩa tổng hợp từ nghĩa hai từ ghép lại, nghĩa của nó rộng hơn.

2. Công dụng của từ ghép trong câu 

Từ ghép là từ và từ là thành phần cấu tạo nên câu. Do đó từ ghép là yếu tố để cấu tạo nên câu tiếng Việt. Từ ghép giúp xác định nghĩa của các từ kể cả trong văn nói lẫn văn viết một cách chính xác, có nghĩa là chỉ cần đọc lên là người đọc sẽ hiểu nghĩa của từ, nghĩa của câu mà không cần phải suy nghĩ, lắp ghép ý lại với nhau.

Từ ghép làm cho câu trở nên logic về hình thức và cả nội dung. Đọc lên nghe mạch lạc và nghĩa rõ ràng chính xác. 

Từ đơn có những nhiệm vụ riêng của nó, từ ghép cũng vậy, nhưng có nhiều loại và đa dạng hơn so với từ đơn, một câu luôn có loại từ này xuất hiện, dường như không thể thiếu.

3. Phân loại từ ghép 

Dựa trên căn cứ mối quan hệ giữa các tiếng trong từ và về mặt ngữ pháp mà người ta chia từ ghép thành 2 nhóm lớn: từ ghép chính phụ và từ ghép đẳng lập. Sau đây chúng ta cùng tìm hiểu rõ hơn bản chất của từng loại từ ghép tiếng Việt.  

* Từ ghép chính phụ:  có tiếng chính và tiếng phụ (một hoặc nhiều tiếng phụ) bổ sung nghĩa cho tiếng chính. Tiếng chính đứng trước, tiếng phụ đứng sau.

 - Trật tự các tiếng trong từ ghép chính phụ thuần Việt: tiếng chính đứng trước, tiếng phụ đứng sau.

- Từ ghép chính phụ có tính chất phân nghĩa, nghĩa của từ ghép chính phụ hẹp hơn nghĩa của tiếng chính.

+ 7 từ ghép chính phụ: Sách giáo khoa, bàn học, ghế bành, hoa hồng, đỏ rực, viết bi, vở tập viết.

Từ ghép đẳng lập là từ ghép không phân ra tiếng chính, tiếng phụ, có các tiếng bình đẳng với nhau về mặt ngữ pháp.

* Từ ghép đẳng lập: có tính chất hợp nghĩa, nghĩa của từ ghép đẳng lập khái quát hơn nghĩa của tiếng tạo ra nó.

+ 7 từ ghép đẳng lập: Yêu thương, tươi tốt, áo quần, sách vở, bàn ghế, tươi trẻ, trầm bổng.

* Lưu ý:

- Không suy luận một cách máy móc nghĩa của từ ghép từ nghĩa của các tiếng.

- Có hiện tượng mất nghĩa, mờ nghĩa của tiếng đứng sau ở một số từ ghép đẳng lập.