Trình bày những nét chính về tình hình chính trị, kinh tế, xã hội thời kì Gúp-ta

Thời kì Gupta

Đế quốc Gupta hay Vương triều Gupta là một đế chế cổ đại của Ấn Độ tồn tại từ đầu thế kỷ 4 CN đến cuối thế kỷ 6 CN. Vào thời kỳ cực thịnh, từ khoảng năm 319 đến năm 467 CN, đế quốc bao phủ phần lớn tiểu lục địa Ấn Độ. Thời kỳ này được các nhà sử học coi là thời kỳ hoàng kim của Ấn Độ. Vương triều cai trị của đế chế do đức vua Sri Gupta thành lập; các nhà cai trị đáng chú ý nhất của triều đại là Chandragupta I, Samudragupta, và Chandragupta II, còn được gọi là Vikramaditya. Nhà thơ tiếng Phạn là Kalidasa ở thế kỷ thứ 5 sau Công nguyên đã ghi công những người Gupta đã chinh phục khoảng 21 vương quốc, cả trong và ngoài Ấn Độ, bao gồm các vương quốc Parasika, Hunas, Kamboja, các bộ lạc nằm ở phía tây và phía đông thung lũng Oxus, Kinnara, Kirata và những tộc khác.

Đỉnh cao của sáng tạo văn hóa thời kì này là các tuyệt tác kiến trúc, điêu khắc và hội họa.Thời kì Gupta đã sản sinh ra các học giả như Kalidasa, Aryabhata, Varahamihira, Vishnu Sharma và Vatsyayana, những người đã tạo ra những tiến bộ lớn trong nhiều lĩnh vực học thuật.

Những nét chính về tình hình chính trị, kinh tế, xã hội thời kì Gúp-ta

* Chính trị

- Năm 320, Ấn Độ thống nhất, vương triều Gúp-ta thành lập.

- Đầu thế kỉ VI, người Hung Nô tràn vào xâm lược Bắc Ấn.

- Năm 535: Vương triều Gúp-ta kết thúc.

* Về kinh tế

+ Phần lớn người dân sống ở nông thôn và làm nghề nông.

+ Thương mại khá phát triển ở thành thị, các đồng tiên vàng, bạc được lưu hành rộng rãi.

+ Nghề luyện kim, đặc biệt luyện sắt và làm đồ trang sức đạt đến đỉnh cao.

* Xã hội

Chế độ đẳng cấp: thể hiện rõ vị trí xã hội và nghề nghiệp mỗi người.

Sự phát triển văn hóa truyền thống ở vương triều Gupta

* Phật giáo:

- Ở Bắc Ấn Độ, thành phố Ka-pi-la-va-xtu là quê hương của nhà hiền triết Sít-đác-ta, sau trở thành Phật tổ, hiệu là Sa-ky-a Mu-ni (Thích Ca Mâu Ni). Đạo Phật được truyền bá mạnh mẽ dưới thời vua A-sô-ca, tiếp tục dưới các triều đại Gúp-ta và Hác-sa, đến thế kỉ VII.

- Người ta đã làm hàng chục ngôi chùa hang (đục đẽo hang đá thành chùa). Đây là những công trình kiến trúc bằng đá rất đẹp và rất lớn. Cùng với chùa là những pho tượng Phật được điêu khắc bằng đá hoặc trên đá.

* Ấn Độ giáo (Hinđu giáo):

- Đây là tôn giáo bắt nguồn từ tín ngưỡng cổ xưa của người Ấn.

- Ấn Độ giáo thờ rất nhiều thần, chủ yếu là bốn thần: bộ ba Brama (thần Sane tạo thế giới), Siva (thần Huỷ diệt), Visnu (thần Bảo hộ), và Inđra (thần Sấm sét).

- Xây dựng nhiều ngôi đền bằng đá đồ sộ, hình chóp núi, là nơi ngự trị của thần thánh. Tạc những pho tượng bằng đá, hoặc đúc bằng đồng rất nhiều pho tượng thần thánh để thờ, với những phong cách nghệ thuật rất độc đáo.

* Chữ viết:

- Người Ấn Độ sớm có chữ viết:

+ Chữ cổ vùng sông Ấn từ 3000 năm TCN;

+ Chữ cổ vùng sông Hằng có thể có từ 1000 năm TCN.

- Chữ viết ban đầu là kiểu chữ đơn sơ Brahmi, được dùng để khắc trên cột A-sô-ca, rồi được nâng lên sáng tạo thành hệ chữ Phạn (Sanskrit) được hoàn thiện từ thời A-sô-ca cả chữ viết và ngữ pháp.

- Ngôn ngữ và văn tự phát triển là điều kiện để chuyển tải, truyền bá văn học, văn hoá Ấn Độ.

* Điêu khắc

Có rất ít di tích từ thế kỷ thứ 4, và các bức tượng của các ngôi đền chỉ hoạt động vào thế kỷ thứ 5, và có vẻ như chúng bắt đầu ở Mathura hoặc Malwa, không phải ở vùng Magadha, là quê hương của triều đại này. Phong cách Mathura có thể được coi là đã được hoàn thành vào khoảng năm 440. Bức tượng Phật bình tĩnh và trang nghiêm với đôi mắt khép hờ, và bộ quần áo che cả hai vai, được gọi là "vai", tiếp xúc gần với cơ thể, và toàn bộ quần áo được bao phủ bởi những nếp gấp chảy với những đường dương mỏng. Thiết kế tuyệt đẹp của đèn pha bằng chữ viết của Trung Quốc và những thứ khác cũng vô song. Các tác phẩm điêu khắc của đạo Jain và đạo Hindu cũng đạt đến đỉnh cao ở Mathura. Mặt khác, ở vùng Malwa, người ta biết rằng nó đã ở trong một giai đoạn phát triển đáng kể vào khoảng thời gian của Ramagupta, sau đó là bia ký năm 401. Udayagiri Trong hang động còn sót lại một kiệt tác điêu khắc Hindu tràn đầy sức sống. Những người khác trong vùng này, các tác phẩm điêu khắc Phật giáo Sanchi, Elan và Day Ogal Các tác phẩm điêu khắc của người Hindu cũng rất quan trọng. Cùng với Mathura, các bức tượng ở Sarnath, hai trung tâm điêu khắc Phật giáo lớn của thời đại này, phát triển mạnh nhất vào cuối thế kỷ thứ 5. Tấm áo mỏng dính chặt vào thân hình của Đức Phật không hề lộ ra bất cứ nếp gấp nào, thích thú nhắm hờ mắt ngồi thiền, đạt được vẻ đẹp lý tưởng của một vị Phật hiền lành và trầm lặng. Phong cách sarnath này có ảnh hưởng lớn đến nghệ thuật ở vùng hạ lưu Ganga. Ngoài ra, cần lưu ý. Ajanta Các tác phẩm điêu khắc khác trong các hang động Tây Ấn Độ cũng có thể liên quan đến phái Sarnath.