Câu 30: Trình bày mối quan hệ giữa chuyển động biểu kiến của Mặt Trời với hiện tượng ngày đêm và hiện tượng mùa diễn ra trong năm dương lịch trên hai nửa cầu của Trái Đất. Chỉ ra nguyên nhân của mối quan hệ đó.
Lời giải
* Mối quan hệ
– Trong năm dương lịch, Mặt Trời chuyển động biểu kiến trong vùng nội chí tuyến của Trái Đất (23°27 B – 23°27 N).
– Khi Mặt Trời chuyển động biểu kiến lên bán cầu nào thì bán cầu đó nhận được nhiều nhiệt hơn, vùng được chiếu sáng trong ngày lớn hơn vùng khuất trong bóng tối Cho nên bán cầu đó có ngày dài hơn đêm và ở thời kì nóng. Bán cầu đối diện hiện tượng ngược lại, đêm dài hơn ngày và ở thời kì mùa lạnh.
* Nguyên nhân của mối quan hệ đó
Trái Đất hình cầu tự quay quanh trục tưởng tượng và quay quanh Mặt Trời theo quỹ đạo hình elip. Trong khi quay quanh Mặt Trời, trục Trái Đất tạo với mặt phẳng quỹ đạo một góc 66(,33 và không đổi hướng. Cho nên trong năm khi thì bán cầu này ngả về phía Mặt Trời, bán cầu kia xa Mặt Trời hơn làm cho ta có ảo giác Mặt Trời di chuyển. Góc nhập xạ và đường phân chia sáng tối trên Trái Đất có sự thay đổi tương ứng.