Trình bày kĩ thuật giâm cành một loại cây trồng phổ biến ở địa phương em

Câu hỏi: Trình bày kĩ thuật giâm cành một loại cây trồng phổ biến ở địa phương em

Trả lời: 

Kĩ thuật giâm cành cây bưởi Diễn phổ biến ở địa phương.

- Chọn cây bưởi Diễn đầu dòng khỏe mạnh, không mang mầm bệnh và côn trùng nguy hiểm để nhân giống: khỏe mạnh, không mang mầm bệnh và côn trùng nguy hiểm.

- Chuẩn bị cành giâm: Cành bưởi được sử dụng để giâm có thể lấy ở hai dạng cành là cành ngang (mang trái) và cành đứng (cành vượt). Cành ngang chỉ lấy từ ngọn vào bên trong khoảng 20 - 25 cm ở giai đoạn cây không ra hoa. Cành vượt có thể lấy từ ngọn vào trong 40 - 50 cm, cây con từ cành này có sức sống mạnh. Chiều dài cành giâm khoảng 15 - 20 cm. Tỉa bớt lá dưới đáy cành, giữ lại 5 - 7 lá. Cắt bớt 1/2 chiều dài lá để giảm thoát hơi nước. Vạt xéo đáy cành 1 góc 45 độ, dùng dao rạch vài đường ở đáy cành để tạo mô sẹo, kích thích sự ra rễ.

- Chuẩn bị hóa chất: Hóa chất được sử dụng để giâm cành bưởi là các auxin tổng hợp, bao gồm NAA và 2,4-D. Nồng độ sử dụng: 4.000 ppm NAA + 500 ppm 2,4-D để kích thích ra rễ cành giâm bưởi Diễn.

- Giâm cành: Lấy các cành giâm đã được chuẩn bị sẵn, nhúng đáy cành giâm vào hóa chất trong thời gian 3 - 4 giây. Cành sau khi xử lý xong để cho hóa chất thấm vào đáy cành. Khi chất thấm khô, cắm cành giâm vào giá thể giâm.

* Các kĩ thuật nhân giống cây trồng bằng phương pháp hữu tính

Phương pháp nhân giống hữu tính chính là nhân giống bằng cách gieo hạt. Đây là phương pháp được áp dụng phổi biến nhất khi cần nhân số lượng cây trồng lên bởi dễ thực hiện.

Lưu ý khi sử dụng phương pháp nhân giống hữu tính

- Đảm bảo nhiệt độ không quá cao, không quá thấp, độ đẩm đất luôn đảm bảo 70-80%.

- Đất gieo hạt phải thoáng khí, tơi xốp

- Nắm được đặc tính, sinh lý của hạt như: một số hạt nảy mầm ngay trong hạt, chín sinh lý sớm, một số hạt có vỏ cứng cần xử lý hoá chất, một số hạt để lâu sẽ mất sức nảy mầm, một số hạt cần bóc bỏ vỏ cứng trước khi gieo

- Phải chọn giống sinh trưởng khoẻ, năng suất cao, các cây có đặc điểm của giống muốn nhân, chọn những hạt mẩy, to, cần đối, cây con khoẻ, to, sinh trưởng cân đối

* Các kĩ thuật nhân giống cây trồng bằng phương pháp nuôi cấy mô tế bào

Bước 1: Chọn vật liệu nuôi cấy

+ Chọn mẫu tốt, không bị nhiễm bệnh

Cách làm:

+ Chọn cây mẹ khỏe, sạch bệnh

+ Chọn mô phân sinh đỉnh chồi, đỉnh rễ, bộ phận non

Bước 2: Khử trùng

+ Mẫu và dụng cụ được tẩy rửa, khử trùng

+ Cắt đỉnh sinh trưởng thành phần tử nhỏ, tẩy rửa, khử trùng ở buồng vô trùng.

+ Để khử trùng mô thực vật, người ta thường dùng một số chất hoá học như: HgCl, HO … Và tuỳ thuộc vào từng loại mô thực vật mà lựa chọn loại hoá chất, nồng độ và thời gian xử lý hoá chất thích hợp.

Bước 3: Tạo chồi

Đưa vào môi trường dinh dưỡng nhân tạo các chất điều hoà sinh trưởng (Auxin, Xytokinin, Gibberellin…), các chất bổ sung như nước dừa, nước chiết nấm men, dịch thuỷ phân Casein. kết hợp với các yếu tố nhiệt độ, ánh sáng thích hợp. Tuỳ thuộc vào từng đối lượng nuôi cấy, người ta có thể nhân nhanh các cụm chồi hay kích thích sự phát triển của các chồi nách (vi giâm cành) hoặc thông qua việc lạo cây từ phôi vô tính.

Môi trường dinh dưỡng:

+ Nguyên tố đa lượng: N, S, Ca, K, P

+ Nguyên tố vi lượng: Fe, B, Mo, I, Cu

+ Đường: Glucozơ, Saccarozơ

+ Chất điều hòa sinh trưởng: Auxin, Cytokinin

Để phát triển thân cành cho chồi trong môi trường dinh dưỡng có bổ sung Cytokinin hoạt hóa tạo chồi

Bước 4: Tạo rễ

Khi chồi đạt tiêu chuẩn về chiều cao, số lá thì chuyển sang môi trường tạo rễ, bổ sung chất kích thích auxin, IBA…

- Bước 5: Cấy cây vào môi trường thích ứng

Chuyển các chồi, mầm ngủ từ môi trường nhân nhanh chồi sang môi trường ra rễ để tạo ra cây con hoàn chỉnh. Sau 2 – 3 tuần, từ những chồi riêng lẻ này sẽ xuất hiện rễ và trở thành cây hoàn chỉnh. Ở giai đoạn này thường bổ sung vào môi trường nuôi cấy các Auxin là nhóm hormon thực vật quan trọng có chức năng tạo rề phụ từ mô nuôi cấy.

Bước 6: Trồng cây trong vườn ươm

Khi cây đủ chiều cao, thân lá thì chuyển cây ra vườn ươm

Để có được quy trình nuôi cấy mô hoàn chỉnh (qui trình trong phòng thí nghiệm) cần ít nhất 10 – 12 tháng. Cây con được sản xuất hàng loạt, đồng nhất về mặt di truyền, có sự đồng đều về hình thái.

Trong tương lai, nuôi cấy mô tế bào thực vật sẽ là những đóng góp to lớn để phục tráng, nhân giống cây trồng và chọn giống cây trồng, góp phần vào sự phát triển của ngành nông nghiệp. 

>>> Xem trọn bộ: Soạn Công nghệ 7 Bài 5: Nhân giống vô tính cây trồng - Kết nối tri thức