Tính trạng là gì? Tính trạng trội, tính trạng lặn và Ý nghĩa của tương quan trội lặn

Kiến thức về tính trạng trong sinh học: Tính trạng là gì? Tính trạng trội, tính trạng lặn và Ý nghĩa của tương quan trội lặn

Tính trạng là gì?

Tính trạng kiểu hình, hay tính trạng (Trait, character) là một biến thể đặc trưng về kiểu hình của một sinh vật có thể do di truyền, do môi trường hoặc là sự kết hợp của cả hai yếu tố trên.

Ví dụ, màu mắt là một đặc trưng, màu mắt xanh, nâu hay hạt dẻ là các tính trạng.

Tính trạng trội

Tính trạng trội là những tính trạng do gen trội quy định, biểu hiện thành kiểu hình khi có kiểu gen đồng hợp trội hoặc dị hợp tử

Trội hoàn toàn là trường hợp gen quy định tính trạng trội hoàn toàn lấn át gen quy định tính trạng lặn ở kiểu gen dị hợp tử và biểu hiện kiểu hình trội

Tính trạng lặn

Tính trạng lặn là những tính trạng do gen lặn quy định, chỉ biểu hiện thành kiểu hình khi có kiểu gen đồng hợp lặn

Ý nghĩa của tương quan trội lặn

Tương quan trội - lặn là hiện tượng phổ biến ở nhiều tính trạng trên cơ thê thực vật - động vật và người.

Ví dụ: Ở cà chua các tính trạng quả đỏ nhẵn và thân cao là trội, còn quả vàng, có lông tơ và thân lùn là các tính trạng lắn; ở chuột lang các tính trạng lông đen, ngắn là trội, còn lông trắng, dài là lặn. Thông thường các tính trạng trọi là các tính trạng tốt, còn những tính trạng lặn là những tính trạng xấu. Một mục tiêu của chọn giống là xác định được các tính trạng trội và tập trung nhiều gen trội quý vào một kiểu gen để tạo ra giống có giá trị kinh tế cao.

Để xác định được tương  quan trội - lặn của một cặp tính trạng tương phản ở vật cây trồng, người ta sử dụng phương pháp phân tích các thế hệ lai của Menđen. Nếu cặp tính trạng thuần chủng tương phản ở P có tỉ lệ phân li kiểu hình F2 là 3 : 1 thi kiểu hình chiếm ti lệ 3/4 là tính trạng trội, còn kiểu hình có ti lệ 1/4 là tính trạng lặn.

Trong sản xuất, để tránh sự phân li tính trạng diễn ra. trong đó xuất hiện tính trạng xấu ảnh hưởng tới phẩm chất và năng suất của vật nuôi, cây trồng, người ta phải kiểm tra độ thuần chủng của giống.