Tính chất hóa học của Ankin

Ankin là hidrocacbon không no, trong phân tử có liên kết ba C≡C có công thức phân tử dạng tổng quát là: CnH2n-2 (n≥2). Vậy tính chất hóa học của Ankin như thế nào? Hãy cùng Toploigiai tìm hiểu qua bài viết dưới đây!

Tính chất hóa học của Ankin

Cần lưu ý chất xúc tác trong mỗi phản ứng vì mỗi điều kiện có thể cho 1 chất sản phẩm khác nhau.

1. Phản ứng cộng

2. Phản ứng thế bằng ion kim loại

    * Phản ứng của ank-1-in

CH≡CH + AgNO₃ + NH₃ → CAg≡CAg↓ (Bạc Axetilen) + 2NH₄NO₃

    Nhận xét: Phản ứng này dùng để phân biệt ank-1-in với anken và ankan.

3. Phản ứng oxi hoá

- Các ankin cháy trong không khí tạo ra CO₂, H₂O và tỏa nhiều nhiệt:

- Giống như anken, ankin làm mất màu dung dịch KMnO₄. Khi đó nó bị oxi hóa bởi liên kết ba tạo thành hỗn hợp các sản phẩm phức tạp, còn KMnO₄ bị khử thành MnO₂ (kết tủa màu nâu đen).

Tính chất vật lý của Ankin

- Ở điều kiện thường, ankin từ C2 đến C4 là chất khí, từ C5 đến C16 là chất lỏng, từ C17 trở đi là chất rắn.

- Hầu hết các ankin đều ít tan trong nước, tan được trong một số dung môi hữu cơ. Ví dụ axetilen tan khá nhiều trong axeton.

Điều chế 

1. Điều chế

a. Điều chế axetilen

- Phương pháp chính điều chế axetilen trog công nghiệp hiện nay là nhiệt phân metan ở 1500 độ C, phản ứng thu nhiệt mạnh:

- Nhiệt độ sôi của axetilen là -75 độ C nên dễ được tách ra khỏi hỗn hợp với hiđro.

- Ở những nơi dầu khí chưa phát triển, người ta điều chế axetilen theo sơ đồ sau:

b. Điều chế các ankin khác

- Tách HX khỏi dẫn xuất đihalogen

CH₂Br-CH₂Br + 2KOH → CH≡CH + 2KBr + 2H₂O

- Phản ứng giữa axetilua với dẫn xuất halogen:

CH₃I + AgC ≡ CAg + CH₃I → CH₃ - C ≡ C - CH₃ + 2AgI

Ứng dụng

- Axetilen cháy trong oxi tạo ra ngọn lửa có nhiệt độ khoảng 30000C nên được dùng trong đèn xì axetilen - oxi để hàn và cắt kim loại:

C₂H₂ + O₂ → 2CO₂ + H₂O

- Sử dụng axetilen phải rất cẩn trọng vì khi nồng độ axetilen trong không khí từ 2,5% trở lên có thể gây cháy nổ.

- Axetilen và các ankin khác còn được dùng làm nguyên liệu để tổng hợp các hóa chất cơ bản khác như vinyl clorua, vinyl axetat, vinylaxetilen, anđehit axetic,...