I Nhận xét
Câu 1 (trang 61 sgk Tiếng Việt lớp 5)
Đọc câu dưới và trả lời câu hỏi:
Hổ mang bò lên núi
Có thể hiểu câu trên theo những cách nào?
Lời giải
Có thể hiểu câu trên theo hai cách:
- Cách 1: Con rắn hổ mang trườn lên núi.
- Cách 2: Con hổ tha con bò lên núi.
Câu 2 (trang 61 sgk Tiếng Việt lớp 5)
Vì sao có thể hiểu theo nhiều cách như vậy?
Lời giải
Có thể hiểu theo nhiều cách như vậy do người viết sử dụng từ đồng âm. Ngoài ra, cách hiểu còn tùy theo cách đọc ngắt quãng giọng khác nhau.
II Luyện tập
Câu 1 (trang 61 sgk Tiếng Việt lớp 5)
Các câu sau đã sử dụng những từ đồng âm nào để chơi chữ ?
a) Ruồi đậu mâm xôi đậu.
Kiến bò đĩa thịt bò.
b) Một nghề cho chín còn hơn chín nghề.
c) Bác bác trứng, tôi tôi vôi.
d) Con ngựa đá con ngựa đá, con ngựa đá không đá con ngựa.
Lời giải
Những từ đồng âm được dùng để chơi chữ là:
a. đậu: bu, bay từ chỗ khác đến; hoặc một loại ngũ cốc như đậu xanh, đậu đen.
bò: di chuyển bằng các chân; hoặc động vật có sừng thuộc bộ guốc.
b. chín: chín chắn, giỏi, thành thạo; hoặc số chín.
c. bác: anh chị của ba mẹ; hoặc đánh nhuyễn ra sền sệt.
tôi: đại từ nhân xưng ngôi thứ nhất; hoặc động từ cho vôi sống vào nước.
d. đá: vật chất cấu tạo nên vỏ trái đất, có cấu tạo từng mảng, từng hòn; hoặc dùng chân tạo ra một lực tác động lê vật gì đó.
Câu 2 (trang 61 sgk Tiếng Việt lớp 5)
Đặt câu với một cặp từ đồng âm em vừa tìm được ở bài tập 1.
Lời giải
- Bầy chim sẻ đậu trên cành nhãn trước nhà hót líu lo
- Những chiếc thuyền đậu san sát nhau dưới bến cảng
Tham khảo toàn bộ: Tiếng Việt lớp 5