Thủ vĩ ngâm Đọc hiểu: Góc thành Nam lều một gian

Tuyển tập các đề Thủ vĩ ngâm Đọc hiểu: Góc thành Nam lều một gian hay nhất. Các câu hỏi và trả lời đọc hiểu được sưu tầm từ các đề thi có đáp án đầy đủ. Mời các thầy cô, quý phụ huynh các em học sinh tham khảo. 

Đọc đoạn thơ sau và thực hiện các yêu cầu:

“Góc thành Nam lều một gian

No nước uống, thiếu cơm ăn

Con đòi trốn, dường ai quyến

Bà ngựa gầy, thiếu kẻ chăn

Ao bởi hẹp hòi khôn thả cá

Nhà quen thú thứa, ngại nuôi vằn

Triều quan chẳng phải, ẩn chẳng phải

Góc thành Nam, lều một gian”

Thủ vĩ ngâm Đọc hiểu

Câu 1. Xác định những câu thơ lục ngôn trong bài thơ trên.

Câu 2. Xác định thể thơ, phương thức biểu đạt chính của bài thơ.

Câu 3. Dựa vào nội dung bài thơ và các thông tin liên quan, hãy cho biết bài thơ được sáng tác trong khoảng thời gian nào trong cuộc đời Nguyễn Trãi?

Câu 4. Em hiểu điều gì về hoàn cảnh của Nguyễn Trãi trong bài thơ trên?

Câu 5. Cảm nhận về tâm trạng của Nguyễn Trãi trong bài thơ trên.

Câu 6. Phép đối xuất hiện trong những câu thơ nào? Nêu tác dụng.

Câu 7. So sánh tâm thế của nhà thơ trong bài thơ này với tâm thế của nhà thơ trong những câu thơ sau:

"Rồi hóng mát thuở ngày trường

Hòe lục đùn đùn tán rợp giương."

Câu 8. Khái quát nội dung bài thơ.

Trả lời câu hỏi đọc hiểu

Câu 1. Câu thơ lục ngôn trong xuất hiện trong bài thơ trên là: Bốn câu thơ đầu và câu thơ cuối

Góc thành Nam, lều một gian,

No nước uống, thiếu cơm ăn.

Con đòi trốn, dường ai quyến,

Bà ngựa gầy, thiếu kẻ chăn.

Góc thành Nam, lều một gian,

Câu 2.

- Bài thơ được viết theo Thể thơ Thủ vĩ ngâm: Thơ Nôm Đường luật thất ngôn xen lục ngôn

- Phương thức biểu đạt chính của bài thơ là: Biểu cảm

Câu 3. Dựa vào nội dung bài thơ và các thông tin liên quan cho thấy bài thơ được sáng tác trong khoảng thời gian: Nhà Hồ sang xâm lược nước ta, cha Nguyễn Trãi bị bắt sang Trung Quốc còn Nguyễn Trãi bị giam lỏng tại thành Đông Quan.

Câu 4. Hoàn cảnh của Nguyễn Trãi trong bài thơ trên: Nguyễn Trãi phải sống trong hoàn cảnh gò bó, mất tự do, sinh hoạt thiếu thốn: “No nước uống, thiếu cơm ăn”, “Con đòi trốn”, gia quyến không gặp và người giúp cũng trốn mất, ngựa gầy yếu không ai chăn, tất cả là một nỗi u buồn đầy hẩm hiu của tác giả.

Câu 5. Nguyễn Trãi sống trong hoàn cảnh bị giam lỏng ở thành Đông Quan với tâm trạng u uất, buồn bã và bức bối. Đây cũng chính là lí do sau này ông tìm đến cuộc khởi nghĩa Lam Sơn do Lê Lợi khởi xướng.

Câu 6. Phép đối xuất hiện trong hai câu thực và hai câu luận:

“Con đòi trốn >< Bà ngựa gầy, dường ai quyến >< thiếu kẻ chăn.”

“Ao >< Nhà, bởi hẹp hòi >< quen thú thứa, khôn thả cá >< ngại nuôi vằn.”

- Tác dụng: Phép đối được sử dụng trong bài thơ nhằm nhấn mạnh hoàn cảnh chật vật, sống túng thiếu của Nguyễn Trãi khi bị giam lỏng, cùng với tâm trạng xót xa, bức bối của nhà thơ. Đồng thời, phép đối xuất còn tạo ra sự cân xứng, hài hòa cho lời thơ.

Câu 7. Hai câu thơ: "Rồi hóng mát thuở ngày trường/ Hòe lục đùn đùn tán rợp giương." Được trích trong bài thơ “Gương báu khuyên răn số 43” - Nguyễn Trãi.

Nhà thơ Nguyễn Trãi viết hai bài thơ với tâm thế khác nhau:

- Trong bài thơ "Gương báu khuyên răn số 43", ông hiện lên với tâm thế an nhàn, thư thái. Nguyễn Trãi dành cả ngày dài để ngồi ngắm cảnh, tận hưởng cuộc sống. Nhà thơ rất vui vẻ và tâm trạng của ông được thể hiện trong cảnh vật tươi sáng và đầy màu sắc.

- Tuy nhiên, trong bài thơ "Thủ vĩ ngâm", Nguyễn Trãi xuất hiện với tâm thế bất đắc dĩ, gò bó và mất tự do. Tâm trạng của ông lúc này đau khổ vì ông bị giam giữ và không có quyền tự do.

- Nhà thơ Nguyễn Trãi thể hiện tâm thế khác nhau trong hai bài thơ này do chúng được sáng tác trong hai giai đoạn khác nhau của cuộc đời ông. Bài thơ "Gương báu khuyên răn số 43" được viết khi ông được giải thoát và trở về quê nhà, còn bài thơ "Thủ vĩ ngâm" được sáng tác trong thời gian ông bị giam giữ.

Câu 8. Bài thơ Thủ vĩ ngâm là một bài thơ nổi tiếng của tác giả Nguyễn Trãi được ông sáng tác trong khoảng thời gian bị giam lỏng ở thành Đông Quan. Qua bài tho ta thấy được tình cảnh éo le, khốn khó và cuộc sống đầy khó khăn của Nguyễn Trãi: no nước uống nhưng thiếu cơm ăn, gia quyến không gặp và người giúp cũng trốn mất, ngựa gầy yếu không ai chăn, tất cả nhấn mạnh một nỗi u buồn đầy hẩm hiu, tình cảnh khốn khó nhưng cũng thể hiện sự kiên nhẫn, bền chí của tác giả.

----------------------------------

Trên đây Toploigiai đã mang tới cho các bạn những kiến thức bổ ích qua bài Thủ vĩ ngâm Đọc hiểu. Hi vọng những kiến thức trên sẽ giúp các bạn đạt được kết quả cao trong học tập. Mời các bạn đến với câu hỏi tiếp theo.