Thế nào là an ninh phi truyền thống?

An ninh phi truyền thống (ANPTT) là một khái niệm tương đối mới trong ngành khoa học nghiên cứu an ninh và nghiên cứu quan hệ quốc tế trên thế giới, phản ánh nhận thức mới về an ninh quốc gia và thay đổi căn bản theo hướng phi quân sự của các mối đe dọa đối với an ninh quốc gia. Thế nào là an ninh phi truyền thống? Hãy cùng Toploigiai tìm hiểu qua bài viết dưới đây!

Câu hỏi: Thế nào là an ninh phi truyền thống?

A. Là an ninh có ảnh hưởng đến mọi mặt của một quốc gia dân tộc

B. Là an ninh gây nên sự khủng hoảng toàn diện của đời sống xã hội

C. Là an ninh do các thế lực thù địch trong và ngoài nước tạo ra

D. Là an ninh do những yếu tố phi chính trị, phi quân sự gây ra 

Đáp án đúng là: D. Là an ninh do những yếu tố phi chính trị, phi quân sự gây ra 

Giải thích của giáo viên Toploigiai về lý do chọn D

An ninh phi truyền thống (ANPTT) là một khái niệm tương đối mới trong ngành khoa học nghiên cứu an ninh và nghiên cứu quan hệ quốc tế trên thế giới, phản ánh nhận thức mới về an ninh quốc gia và thay đổi căn bản theo hướng phi quân sự của các mối đe dọa đối với an ninh quốc gia. An ninh phi truyền thống là an ninh do những yếu tố phi chính trị, phi quân sự gây ra.

- Quan niệm về an ninh phi truyền thống

Có thể liệt kê nhiều hơn nữa các quan niệm rất phong phú, đa dạng của giới nghiên cứu trong nước và quốc tế, nhưng tựu trung, các quan niệm nêu trên có thể xếp theo hai trường phái:

Trường phái thứ nhất: quan niệm an ninh phi truyền thống là an ninh tổng hợp, bao gồm an ninh quân sự, chính trị, kinh tế, xã hội, môi trường. An ninh phi truyền thống không đối lập với an ninh truyền thống mà là mở rộng nội hàm của khái niệm an ninh truyền thống - vốn lấy an ninh quân sự làm trung tâm. Căn cứ xuất phát của quan niệm này là do tính tương đối của an ninh phi truyền thống, một mối đe dọa an ninh phi quân sự có thể chuyển hóa thành xung đột vũ trang, chiến tranh.

Trường phái thứ hai: quan niệm an ninh phi truyền thống đối lập với an ninh truyền thống, không bao hàm an ninh quân sự. Trường phái thứ hai rõ ràng hơn về mặt ngữ nghĩa, nhưng cũng thừa nhận, các vấn đề an ninh phi truyền thống có thể dẫn tới xung đột, chiến tranh. Ở Việt Nam, quan điểm chính thống và quan niệm của hầu hết các học giả theo cách tiếp cận của trường phái thứ hai, tức quan niệm an ninh phi truyền thống là đối lập với an ninh truyền thống, tức không bao gồm các lĩnh vực an ninh quân sự.

- Phân loại an ninh phi truyền thống

Một là, vấn đề an ninh liên quan đến phát triển bền vững (sustainable development), bao gồm bảo vệ môi trường, phát triển tài nguyên, môi trường sinh thái toàn cầu và kiểm soát phòng chống dịch bệnh;

Hai là, các mối đe dọa an ninh đến sự ổn định khu vực và quốc tế (regional and international stability), bao gồm an ninh kinh tế, an ninh xã hội, quyền con người và người tị nạn;

Ba là, tổ chức tội phạm xuyên quốc gia (transnational organized crimes) bao gồm cả buôn người và buôn bán ma túy;

Bốn là, tổ chức tồn tại ngoài nhà nước/phi quốc gia (non-state/nation organizations) thách thức trật tự quốc tế, lớn nhất là sự đe dọa của khủng bố quốc tế;

Năm là, vấn đề an ninh gây ra bởi phát triển công nghệ và toàn cầu hóa, bao gồm cả an ninh mạng, an ninh thông tin và an ninh kỹ thuật di truyền (genetic engineering security).

- An ninh phi truyền thống tại Việt Nam 

An ninh phi truyền thống tại khu vực Đông Nam Á và Việt Nam mang một tính chất rất khác so với các khu vực khác trên thế giới do đây là khu vực có địa chính trị đặc biệt quan trọng, trong đó sự tranh chấp ảnh hưởng giữa các cường quốc là yếu tố chính ảnh hưởng đến toàn khu vực; kết hợp với nội tại khu vực Đông Nam Á là khu vực có nhiều quốc gia đang phát triển, tiềm ẩn nhiều yếu tố bất ổn định dễ tác động đến an ninh quốc gia của mỗi nước.

Việt Nam là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng mạnh, trên phạm vi rộng của các nguy cơ, thách thức ANPTT. Các thách thức ANPTT hiện hữu ngày càng rõ nét hơn và tác động trực tiếp đến mọi lĩnh vực từ kinh tế, xã hội, văn hóa đến quốc phòng an ninh. Các nguy cơ, thách thức ANPTT ở Việt Nam đang có những biến đổi theo chiều hướng bất lợi đối với cuộc sống con người, thách thức sự phát triển bền vững của đất nước.

>>>Tham khảo: Trình bày nhiệm vụ xây dựng nền quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân