Tại sao dơi lại kiếm ăn vào ban đêm?

Câu trả lời chính xác nhất: Dơi kiếm ăn vào ban đêm vì:

+ Trước hết, vì nó không nhìn thấy gì, định vị bằng sóng âm, theo nguyên lí âm thanh dội lại cho biết vị trí, nhưng bộ xử lý cũng không thể bị quá tải được, ban ngày đa số động vật đều hoạt động, vì vậy lượng sóng âm vọng lại là quá cao, làm dơi bị loạn âm, thiếu chính xác.

+ Tiếp theo, dơi toàn là màu đen, quá hợp cho đi săn vào ban đêm, và tránh cả được kẻ thù ban đêm nữa, bản năng ngụy trang của động vật thì không phải hỏi nữa. Tiếp theo, dơi chỉ ăn những con côn trùng, động vật gặm nhấm, nói chung là bé hơn kích thước của dơi, mà những con này toàn hoạt động về đêm, cho nên nó phải đi săn đêm. Và lí do cuối cùng, mọi động vật về đêm thường thích ưa bóng tối, sợ ánh sáng và chúng có một múi giờ riêng.

Dưới đây Toploigiai đã mang tới bài mở rộng sau đây về loài dơi, mời các bạn cùng theo dõi.

1. Tìm hiểu chung về loài dơi

- Bộ Dơi (danh pháp khoa học: Chiroptera) là bộ có số lượng loài nhiều thứ hai trong lớp Thú với khoảng 1.100 loài, chiếm 20% động vật có vú (đứng đầu là bộ Gặm nhấm chiếm 40% số loài). Từ Chiroptera trong tiếng Hy Lạp là ghép bởi 2 từ: cheir (χειρ) "bàn tay" và pteron (πτερον) "cánh". Như tên gọi, cấu tạo hai chi trước của chúng giống như bàn tay con người với các ngón tay được nối liền bởi màng da và tạo thành đôi cánh. (chính xác thì ở dơi cánh được tạo bởi màng da nối liền xương cánh tay và các ngón tay)

- Dơi là động vật có vú duy nhất có thể bay được. Một số loài thú khác như chồn bay, sóc bay... trông có vẻ như có thể bay nhưng thực ra chúng chỉ có thể lượn - trong một khoảng cách có giới hạn. Khoảng 70% số loài dơi ăn sâu bọ, số còn lại chủ yếu ăn hoa quả và chỉ có vài loài ăn thịt. Dơi cần thiết cho sinh thái bởi chúng đóng vai trò thụ phấn hoa hay phát tán hạt cây, sự phân tán của nhiều loài cây lệ thuộc hoàn toàn vào dơi. Loài dơi nhỏ nhất là dơi mũi lợn Kitti chỉ dài 29–33 mm, nặng khoảng 2 gam. Loài lớn nhất là dơi quả đầu vàng lớn với sải cánh dài 1,5 m và cân nặng khoảng 1,2 kg.

>>> Tham khảo: Tập tính kiếm ăn là gì?

2. Phân loại và thức ăn của loài dơi:

- Phân loại: Một bộ trong lớp thú có số lượng loài nhiều thứ hai trong tất cả các lớp thú và đứng sau bộ Gặm nhấm với 1.100 loài. Theo cách phân loại truyền thống thì dơi được chia thành 2 phân bộ gồm: phân bộ Megachirotera và phân bộ Microchiroptera. Trong đó phân bộ Megachirotera là phân bộ tổng thể các loài dơi lớn, còn phân bộ Microchiroptera tổng thể các loài dơi nhỏ với hơn 7 siêu họ.

- Thức ăn: Được biết dơi là loài thú duy nhất biết bay và trong số đó có tới 70% loài giơi thích ăn sâu bọ. Còn lại số khác lại ăn hoa quả và một số ít là loài ăn thịt.

>>> Tham khảo: Tập tính kiếm ăn của loài ong là gì?

3. Đặc điểm của loài dơi:

- Các loài trong bộ này có nhiều nét chung với thú ăn sâu bọ và có thể coi như một nhánh Thú ăn sâu bọ thích nghi với vận chuyển bay. Chi trước biến đổi thành cánh da. Ngón tay, trừ ngón một rất dài và căng màng da mỏng không lông. Màng da nối không chỉ chi trước với chi sau và cả chi sau với đuôi. Cơ ngực lớn. Dơi còn đặc trưng với tư thế treo thân độc đáo (đu mình treo ngược).

- Dơi phát siêu âm với tần số 50.000 - 70.000 Hz. Nhờ tiếp nhận siêu âm vào tai, dơi có thể ước lượng khoảng xa của chướng ngại vật. Tuy nhiên, bất cứ con dơi nào cũng không chỉ sử dụng duy nhất năng lực định vị thuần túy, mà còn kết hợp với sự quan sát từ đôi mắt trong khi bay lượn. Với loài dơi thường ăn hoa quả thì hệ thị giác của chúng rất phát triển, với vị trí ngay trên đầu. Riêng với loài ăn côn trùng lại có cặp mắt nhỏ hơn, thường được dùng để xác định cao độ so với mặt đất, nhận biết mức độ ánh sáng, phân biệt ngày đêm để chọn thời điểm đi săn thích hợp, đánh giá kích thước con mồi hay vật cản, cũng như định hướng lúc đang bay tìm mồi.[2]

4. Tại sao dơi lại kiếm ăn vào ban đêm?

Dơi kiếm ăn vào ban đêm vì:

+ Trước hết, vì nó không nhìn thấy gì, định vị bằng sóng âm, theo nguyên lí âm thanh dội lại cho biết vị trí, nhưng bộ xử lý cũng không thể bị quá tải được, ban ngày đa số động vật đều hoạt động, vì vậy lượng sóng âm vọng lại là quá cao, làm dơi bị loạn âm, thiếu chính xác.

+ Tiếp theo, dơi toàn là màu đen, quá hợp cho đi săn vào ban đêm, và tránh cả được kẻ thù ban đêm nữa, bản năng ngụy trang của động vật thì không phải hỏi nữa. Tiếp theo, dơi chỉ ăn những con côn trùng, động vật gặm nhấm, nói chung là bé hơn kích thước của dơi, mà những con này toàn hoạt động về đêm, cho nên nó phải đi săn đêm. Và lí do cuối cùng, mọi động vật về đêm thường thích ưa bóng tối, sợ ánh sáng và chúng có một múi giờ riêng.

5. Một số sự thật thú vị về loài dơi:

a. Phân dơi có thể được dùng để chế tạo thuốc nổ:

Theo kết quả phân tích của các nhà khoa học, trong phân của loài dơi có chứa rất nhiều muối kali nitrate hay còn được gọi là diêm tiêu. Hóa chất này là thành phần chính trong nhiều loại phân bón. Đồng thời, nó cũng được sử dụng để làm thuốc nổ và ngòi nổ. Trong quá khứ, đặc biệt là cuộc nội chiến Mỹ, phân dơi được coi là một nguồn tài nguyên quan trọng đối với cả hai phe. Bởi vì từ thứ chất thải này, người ta có thể chiết xuất ra diêm tiêu (hợp chất vốn khá khan hiếm) để cung cấp cho quân đội.

b. Dơi giúp hoa thụ phấn:

Giống như ong và một số loài chim, dơi cũng là loài động vật góp phần quan trọng trong việc giúp cây thụ phấn hoa và phát tán hạt. Để giúp hoa thụ phấn, chúng di chuyển xung quanh bông hoa, uống mật hoa, di chuyển phấn giữa các cây và phát tán hạt. Theo nghiên cứu, loài dơi giúp khoảng 72 loài cây thuốc và nhiều loại cây khác, duy trì sự sống bằng cách phát tán hạt và thụ phấn cho hoa.

c. Không phải tất cả các loài rơi đều treo ngược lúc ngủ:

Khi nhắc đến dơi, có lẽ hầu hết chúng ta đều liên tưởng tới loài động vật có cách ngủ treo ngược “độc nhất vô nhị”. Theo các nhà khoa học, tư thế ngủ không giống ai này của những chú dơi thực ra có mục đích riêng của nó. Cụ thể, khác với chim hay côn trùng, đôi cánh da của dơi không đủ lực để có thể dễ dàng nâng chúng từ mặt đất lên không trung. Do đó, lúc nghỉ ngơi, dơi luôn chọn một ví trí ở trên cao để khi cần bay lượn, chúng chỉ việc thả mình xuống, lợi dụng lực cản không khí hỗ trợ cho việc cất cánh. Tuy nhiên, theo thống kê, có đến 6 loài dơi không hề treo ngược mình lúc ngủ. Hầu hết trong số đó đều có giác mút ở các chi, giúp chúng có thể bám vào lá cây hay các bề mặt phẳng khác để ngủ nghỉ.

d. Có một loài dơi chuyên ăn hoa quả:

Các loài trong bộ Chiroptera có nhiều nét chung với thú ăn sâu bọ và có thể coi như một nhánh thú ăn sâu bọ thích nghi với vận chuyển bay. Chi trước biến đổi thành cánh da. Ngón tay, trừ ngón một rất dài và căng màng da mỏng không lông. Màng da nối không chỉ chi trước với chi sau và cả chi sau với đuôi. Cơ ngực lớn.

Dơi là thú chứ không phải là chim vì dơi đẻ con và nuôi con bằng sữa. Dơi phát siêu âm với tần số 30.000-70.000 Hz. Nhờ tiếp nhận siêu âm vào tai, dơi có thể ước lượng khoảng xa của chướng ngại vật.

e. Dơi diệt trừ sâu hại cho cây trồng:

Trong nông nghiệp, loài dơi được đánh giá là một trong những công cụ giúp người nông dân diệt trừ côn trùng gây hại cho các loại cây trồng. Trong khi phần lớn những loài này côn trùng như sâu bướm hay bọ cánh cứng đều có tác động tiêu cực đến hoạt động trồng trọt, thì thức ăn chủ yếu và ưa thích của dơi lại chính là các loài côn trùng này. Theo ước tính của các nhà nghiên cứu, loài dơi có thể “cứu” hàng chục tỷ USD mỗi năm cho nông dân ở Mỹ.

f. Rơi hút máu:

Loài dơi quỷ có 3 cơ quan cảm thụ nhiệt trên mũi, giúp chúng phát hiện đối tượng ở khoảng cách xa và cả những bộ phận có các mạch máu dễ tiếp cận nhất. Khi cắn đối tượng, nước miếng của dơi có chứa thành phần đặc biệt khiến máu khó đông, nhờ đó chúng sẽ dễ dàng hút máu hơn. Dơi quỷ không thể sống sót trong nhiều ngày nếu chúng không được hút máu.

----------------------------------

Trên đây là bài tìm hiểu của Toploigiai về câu hỏi Tại sao dơi lại kiếm ăn vào ban đêm? Hi vọng cùng với câu trả lời và bài tìm hiểu mở rộng trên, chúng tôi có thể giúp các bạn hiểu rõ hơn về câu hỏi. Chúc bạn học tốt!