Tác giả - Tác phẩm: Tiếng đàn Ba - la - lai - ca trên sông Đà (Tóm tắt, HCST, nội dung, bố cục, sơ đồ tư duy)

Khái quát Tác giả - Tác phẩm: Tiếng đàn Ba-la-lai-ca trên sông Đà bao gồm Giới thiệu tác giả Quang Huy và hoàn cảnh sáng tác, thể loại, bố cục, tóm tắt, giá trị nội dung, đặc sắc nghệ thuật, của tác phẩm Tiếng đàn Ba-la-lai-ca trên sông Đà - SGK Tiếng Việt 5. Bài viết sẽ giúp các em học sinh cũng như thầy cô giáo trong việc học, giảng dạy và có những bài soạn giáo án đặc sắc.

Tác giả - Tác phẩm: Tiếng đàn Ba-la-lai-ca trên sông Đà

I. Khái quát về tác giả - tác phẩm

1. Tác giả

Nhà thơ Quang Huy tên khai sinh là Nguyễn Quang Huy. Sinh ngày 05 tháng 06 năm 1936 tại xã Ngọc Liên, huyện Cẩm Giàng, tỉnh Hải Dương. Đảng viên Đảng cộng sản Việt Nam, hội viên Hội Nhà văn Việt Nam năm 1978. Mất ngày 19 tháng 02 năm 2015.

Quang Huy đã từng học ở Khu học xá TƯ (Trung Quốc) và từng dạy học ở – Nghệ An. Trong những năm 1975, ông làm biên tập viên ở NXB Văn học (Trưởng ban). Sau giữ chức Giám đốc kiêm Tổng biên tập NXB Văn hóa thông tin.

2. Tác phẩm

a. Bốc cục

- Chia làm 3 khổ

b. Nội dung chính

Bài thơ Tiếng đàn Ba la lai ca trên sông Đà ca ngợi vẻ đẹp kì vĩ của công trình, sức mạnh của những người đang chinh phục dòng sông và sự gắn bó, hòa quyện giữa con người với thiên nhiên.

c. Từ cần giải nghĩa trong tác phẩm Tiếng đàn Ba-la-lai-ca trên sông Đà

- Xe ben: xe tải, thùng xe có thể được điều khiển cho dốc hẳn xuống để đổ vật liệu.

- Sông Đà: sông chảy qua tỉnh Hoà Bình (trên sông này, tại khu vực thị xã Hoà Bình, các chuyên gia Liên Xô đã giúp chúng ta xây dựng một công trình thuỷ điện lớn).

- Ba-la-lai-ca: tên một loại đàn 3 dây của người Nga.

II. Câu hỏi vận dụng kiến thức tác phẩm Tiếng đàn Ba-la-lai-ca trên sông Đà

Câu hỏi đoạn 1

Câu hỏi: Những chi tiết nào trong bài thơ gợi lên hình ảnh một đêm trăng vừa tĩnh mịch vừa sinh động trên công trường sông Đà?

Lời giải:

Trong bài thơ, những chi tiết gợi lên hình ảnh một đêm trăng tĩnh mịch:

            Cả công trường say ngủ cạnh dòng sông

            Những tháp khoan nhô lên trời ngẫm nghĩ

            Những xe ủi, xe ben sóng vai nhau nằm nghỉ.

Tuy tĩnh mịch, nhưng đêm trăng vẫn rất sinh động vì có tiếng đàn của cô gái Nga, có dòng sông lấp loáng dưới ánh trăng và những sự vật được tác giả miêu tả bằng biện pháp nhân hóa: Công trường say ngủ, tháp khoan đang bận ngẫm nghĩ, xe ủi, xe ben sóng vai nhau nằm nghỉ.

Câu hỏi đoạn 2

Câu hỏi: Tìm một hình ảnh đẹp trong bài thơ thể hiện sự gắn bó giữa con người với thiên nhiên trong đêm trăng bên sông Đà?

Lời giải:

Một hình ảnh đẹp trong bài thơ thể hiện sự gắn bó giữa con người và thiên nhiên trong đêm trăng sông Đà là:

            Chỉ còn tiếng đàn ngân nga

            Với một dòng trăng lấp loáng sông Đà.

Hình ảnh rất đẹp này cho thấy sự gắn bó, hòa quyện giữa tâm hồn con người với thiên nhiên, giữa ánh trăng với dòng sông. Tiếng đàn ngân nga lan tỏa vào dòng sông chẳng khác nào một dòng trăng lấp loáng trên sông.

Câu hỏi đoạn 3

Câu hỏi: Những câu thơ nào trong bài sử dụng phép nhân hóa? 

Lời giải:

Những câu thơ trong bài sử dụng biện pháp nhân hóa là:

          Cả công trường say ngủ cạnh dòng sông

          Những tháp khoan nhô lên trời ngẫm nghĩ

          Những xe ủi, xe ben sóng vai nhau nằm nghỉ

          ...

          Biển sẽ nằm bỡ ngỡ giữa cao nguyên

          Sông Đà chia ánh sáng đi muôn ngả.

Câu hỏi: Nội dung bài học là gì?

Trả lời:

Cảnh đẹp kì vĩ của công trường thuỷ điện sông Đà cùng với tiếng đàn ba-la-lai-ca trong ánh trăng và ước mơ về tương lai tươi đẹp khi công trình hoàn thành.

Câu hỏi vận dụng

Câu hỏi: Em hãy nêu tên những công trình do chuyên gia Liên Xô giúp chúng ta xây dựng?

Trả lời: 

- Nhà máy công cụ số 1(Hà Nội)

- Nhà máy thủy điện Hòa Bình

>>> Xem trọn bộ: Tác giả, tác phẩm Tiếng Việt 5

------------------------------------------

Trên đây Toploigiai đã cùng các bạn Khái quát về Tác giả - Tác phẩm: Tiếng đàn Ba-la-lai-ca trên sông Đà trong bộ SGK Tiếng Việt 5. Chúng tôi hi vọng các bạn đã có kiến thức hữu ích khi đọc bài viết này. Toploigiai đã có đầy đủ các bài giới thiệu về tác giả tác phẩm. Mời các bạn hãy click ngay vào trang chủ Toploigiai để tham khảo và chuẩn bị bài cho năm học mới nhé. Chúc các bạn học tốt!