Tác giả - Tác phẩm: Bài thơ về tiểu đội xe không kính (Hoàn cảnh sáng tác, Tóm tắt, Nội dung, Sơ đồ tư duy)

I. Tìm hiểu tác giả Phạm Tiến Duật

1. Tiểu sử

2. Sự nghiệp sáng tác

Các tác phẩm đã xuất bản: Vầng trăng quầng lửa (thơ, 1970); Thơ một chặng đường (thơ, 1971); ở hai đầu núi (thơ, 1981); Vầng trăng và những quầng lửa (thơ, 1983); Thơ một chặng đường (tập tuyển, 1994); Nhóm lửa (thơ, 1996).

Thơ Phạm Tiến Duật tập trung thể hiện hình ảnh thế hệ trẻ trong cuộc kháng chiến chống Mĩ qua các hình tượng người lính và cô thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn. Thơ ông có giọng điệu sôi nổi, trẻ trung, hồn nhiên, tinh nghịch mà sâu sắc.

Nhà thơ đã được nhận Giải nhất cuộc thi thơ báo Văn nghệ 1969-1970.

>>>Xem thêm: Soạn bài: Bài thơ về tiểu đội xe không kính (ngắn nhất)

II. Tìm hiểu tác phẩm Bài thơ về tiểu đội xe không kính

Bài thơ về tiểu đội xe không kính

Không có kính không phải vì xe không có kính
Bom giật, bom rung kính vỡ đi rồi
Ung dung buồng lái ta ngồi,
Nhìn đất, nhìn trời, nhìn thẳng.

Nhìn thấy gió vào xoa mắt đắng
Nhìn thấy con đường chạy thẳng vào tim
Thấy sao trời và đột ngột cánh chim
Như sa, như ùa vào buồng lái

Không có kính, ừ thì có bụi,
Bụi phun tóc trắng như người già
Chưa cần rửa, phì phèo châm điếu thuốc
Nhìn nhau mặt lấm cười ha ha.

Không có kính, ừ thì ướt áo
Mưa tuôn, mưa xối như ngoài trời
Chưa cần thay, lái trăm cây số nữa
Mưa ngừng, gió lùa khô mau thôi.

Những chiếc xe từ trong bom rơi
Ðã về đây họp thành tiểu đội
Gặp bè bạn suốt dọc đường đi tới
Bắt tay qua cửa kính vỡ rồi.

Bếp Hoàng Cầm ta dựng giữa trời
Chung bát đũa nghĩa là gia đình đấy
Võng mắc chông chênh đường xe chạy
Lại đi, lại đi trời xanh thêm.

Không có kính, rồi xe không có đèn,
Không có mui xe, thùng xe có xước,
Xe vẫn chạy vì miền Nam phía trước:
Chỉ cần trong xe có một trái tim.

1. Xuất xứ

Bài thơ về tiểu đội xe không kính nằm trong chùm thơ Phạm Tiến Duật được tặng giải nhất cuộc thi thơ của báo Văn nghệ năm 1969 và được đưa vào tập thơ Vầng trăng quầng lửa của tác giả.

2. Giá trị nội dung

Bài thơ của Phạm Tiến Duật đã khắc họa một hình ảnh độc đáo: Những chiếc xe không kính

Qua đó, tác giả khắc họa nổi bật hình ảnh những người lính lái xe ở Trường Sơn trong thời chống Mĩ, với tư thế hiên ngang, tinh thần lạc quan, dũng cảm, bất chấp khó khăn nguy hiểm và ý chí chiến đấu giải phóng Miền Nam.

3. Đặc sắc nghệ thuật

Tác giả đưa vào bài thơ chất liệu hiện thực sinh động của cuộc sông ở chiến trường, ngôn ngữ và giọng điệu giàu tính khẩu ngữ, tự nhiên, khỏe khoắn.

>>>Xem thêm: Phân tích Bài thơ về tiểu đội xe không kính (ngắn gọn nhất)

III. Sơ đồ tư duy Bài thơ về tiểu đội xe không kính

IV. Trắc nghiệm Bài thơ về tiểu đội xe không kính

Câu 1: Bài thơ về tiểu đội xe không kính sáng tác trong hoàn cảnh nào?

   A. Trước Cách mạng tháng Tám năm 1945

   B. Trong kháng chiến chống Pháp

   C. Trong kháng chiến chống Mĩ

   D. Sau đại thắng mùa xuân 1975

Câu 2: Tác giả sáng tạo hình ảnh độc đáo- những chiếc xe không kính, nhằm mục đích gì?

   A. Làm nổi bật hình ảnh những người lính lái xe hiên ngang dũng cảm, sôi nổi, trẻ trung

   B. Làm nổi bật những khó khăn, thiếu thốn về điều kiện vật chất, vũ khí của những người lính trong cuộc kháng chiến

   C. Nhấn mạnh tội ác của giặc Mĩ trong việc tàn phá đất nước

   D. Làm nổi bật sự vất vả, gian lao của những người lính lái xe

Câu 3: Qua những dòng thơ ta thấy tác giả là người như thế nào?

   A. Có sự am hiểu về hiện thực đời sống chiến tranh

   B. Có sự gắn bó với đời sống chiến đấu nơi chiến trường lửa đạn

   C. Có tâm hồn trẻ trung, sôi nổi và tinh nghịch

   D. Cả A, B, C đều đúng

Câu 4: Bài thơ có sự kết hợp giữa các phương thức biểu đạt nào?

   A. Biểu cảm, thuyết minh, miêu tả

   B. Biểu cảm, tự sự, miêu tả

   C. Miêu tả, tự sự, thuyết minh

   D. Biểu cảm, miêu tả, thuyết minh

Câu 5: Có ý kiến cho rằng bài thơ giống bài Đồng chí, cũng khai thác cái đẹp và chất thơ trong cái bình dị, bình thường của đời sống chiến tranh. Đúng hay sai?

   A. Đúng

   B. Sai

Câu 6: Biện pháp tu từ nào được sử dụng trong những câu sau:

Thấy sao trời và đột ngột cánh chim

Như sa như ùa vào buồng lái

- Bụi phun tóc trắng như người già

- Mưa tuôn mưa xối như ngoài trời

   A. So sánh

   B. Liệt kê

   C. Nhân hóa

   D. Nói quá

Câu 7: Hai câu thơ “Không có kính, rồi xe không có đèn- Không có mui xe, thùng xe có xước” sử dụng biện pháp nghệ thuật?

   A. So sánh

   B. Nhân hóa

   C. Liệt kê

   D. Nói quá

Câu 8: Nhận định nào nói đúng nhất vẻ đẹp của hình ảnh những người lính lái xe trong bài thơ này?

   A. Có tư thế hiên ngang và tinh thần dũng cảm

   B. Có những niềm vui sôi nổi của tuổi trẻ trong tình đồng đội

   C. Có ý chí chiến đấu vì miền Nam ruột thịt

   D. Cả A, B, C đều đúng

Câu 9: Giọng điệu bài thơ được thể hiện thế nào?

   A. Ngang tàng, phóng khoáng, pha chút nghịch ngợm, phù hợp với đối tượng được miêu tả

   B. Trữ tình, nhẹ nhàng, phù hợp với đối tượng miêu tả

   C. Sâu lắng, nhẹ nhàng, phù hợp với đối tượng được miêu tả

   D. Hào hùng, hoành tráng, phù hợp với đối tượng được miêu tả

Câu 10: Qua hình ảnh độc đáo những chiếc xe không kính, bài thơ khắc họa nổi bật hình ảnh người lính lái xe ở Trường Sơn trong thời kì chống Mĩ, với tư thế hiên ngang, tinh thần lạc quan, dũng cảm, bất chấp nguy hiểm với ý chí giải phóng miền Nam, đúng hay sai?

   A. Đúng

   B. Sai