Câu 2 (trang 4 Ngữ Văn 7 Tập 2):
- Có thể chia các câu tục ngữ trong bài thành 2 nhóm:
+ Tục ngữ về thiên nhiên: câu 1,2,3,4
+ Tục ngữ về lao động sản xuất: câu 5,6,7,8
Câu 3 (trang 4 Ngữ Văn 7 Tập 2):
Câu tục ngữ số | Nghĩa | Cơ sở thực tiễn của kinh nghiệm | Trường hợp áp dụng | Giá trị kinh nghiệm |
1 | Tháng 5 âm lịch đêm ngắn ngày dài, tháng 10 âm lịch ngày ngắn đêm dài | Quan sát thực tiễn của người lao động từ năm này qua năm khác | Tính toán sắp xếp công việc cho hợp lý theo từng mùa | Giúp mọi người chủ động sắp xếp công việc và sức khỏe phù hợp theo từng thời điểm trong năm |
2 | Đêm hôm trước mà trời nhiều sao thì hôm sao sẽ nắng, ngược lại ít sao thì sẽ mưa | Quan sát sao trời | Thường đúng vào mùa hè | Trông sao trời để dự đoán thời tiết để sắp xếp việc làm |
3 | Chân trời có màu ráng vàng là sắp có bão | Quan sát trời, đúc kết qua nhiều năm | Thường vào mùa bão lũ | Dự đoán bão để chủ động phòng tránh, thu xếp công việc |
4 | Tháng bảy mà kiến bò lên cao là hiện tượng sắp có lụt | Quan sát đúc kết | Tháng bảy, tháng tám âm lịch( thường là mùa lũ lụt) | Chủ động phòng tránh lũ |
5 | Giá trị của đất quý giá như vàng | Làm nông nên ông cha ta thấu hiểu giá trị của từng tấc đất | Dùng khi thấy ai đó lãng phí đất | Đề cao giá trị của đất và nhắc nhở mỗi người phải biết trân trọng, sử dụng đất hiệu quả |
6 | Trong các nghề nông đem lại lợi ích kinh tế lớn nhất là nuôi cá, tiếp là làm vườn, sau đến làm ruộng | Đúc kết từ giá trị kinh tế của các nghề | Tùy vào từng đặc điểm địa lý, dân cư từng địa phương | Khuyên nhủ con người biết khai thác hiệu quả những tiềm lực kinh tế ở địa phương mình |
7 | Thứ tự vai trò, tầm quàn trọng của nước, phân, công chăm sóc, giống lúa trong nghề trồng lúa nước | Tích lũy trong quá trình trồng lúa, có cơ sở khoa học | Trong công việc trồng lúa nước | Giúp nhà nông nhận thức được tầm quan trọng của mỗi yếu tố và sự liên kết giữa chúng |
8 | Khẳng định tầm quan trọng của thời vụ và khâu làm đất trong nghề trồng trọt | Tích lũy trong quá trình lao động thực tế | Trong sản xuất nông nghiệp | Giúp người làm nông nhận thức tầm quan trọng của các yếu tố đó và chủ động trong công việc |
Câu 4 (trang 5 Ngữ Văn 7 Tập 2):
- Hình thức ngắn gọn: Mỗi câu chỉ gồm 4-8 tiếng
- Mỗi vế câu tục ngữ đều có vần nhất là vần lưng, dễ thuộcRáng mỡ gà, có nhà thì giữ
- Các vế đối xứng nhau cả về hình thức và nội dungMau sao thì nắng, vắng sao thì mưa
⇒Lấy sao trời dự báo 2 hiện tượng thời tiết đối lập
- Lập luận chặt chẽ giàu hình ảnh:
Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng
Ngày tháng mười chưa cười đã tối
⇒ Dựa trên khoa học, hiện tượng thời tiết thực tế.
Luyện tập
Một số câu tục ngữ sưu tầm:
♦ Vàng mây thì gió, đỏ mây thì mưa
♦ Gió nam đưa xuân sang hè
♦ Ếch kêu uôm uôm, ao chum đầy nước
Tham khảo toàn bộ: Soạn văn lớp 7 (ngắn nhất)