Truyện Kiều là một tác phẩm văn học nổi tiếng vủa đại thi hào Nguyễn Du. Cùng TOPLOIGIAI Soạn bài Truyện Kiều để hiểu rõ hơn về cuộc đời, sự nghiệp của Nguyễn Du và nội dung giá trị tác phẩm Truyện Kiều
Câu 1. Nêu những nét chính về thời đại, gia đình, cuộc đời Nguyễn Du đã có ảnh hưởng đến việc sáng tác truyện Kiều
- Nguyễn Du (1765 - 1820) quê ở làng Tiên Điền, huyện Nghi Xuân, tỉnh Hà Tĩnh.
* Gia đình:
- Nguyễn Du sinh trưởng một gia đình đại quý tộc, nhiều đời làm quan và có truyền thống về văn học.
- Cha là Nguyễn Nghiễm, đỗ tiến sĩ, từng giữ chức Tể tướng
- Anh là Nguyễn Khản từng làm quan to dưới trieu Lê – Trịnh
=> Là con trai của gia đình “Thư hương thế gia” giúp cho Nguyễn Du được tiếp xúc sớm với Nho học, với chữ nghĩa. Cũng nhờ lối sống và phong cách giáo dục của gia đình mà ông đã đã hình thành nên những tri thức, phong thái hơn người.
* Thời đại sinh sống:
Nguyễn Du sống và trải nghiệm trong thời cuộc nhiều thăng trầm và sóng gió. Cuộc bể dâu của cuộc đời đã tôi luyện nên một Nguyễn Du đầy trải nghiệm sống.
- Chế độ Việt Nam khủng hoảng trầm trọng
- Bão táp phong trào nông dân khởi nghĩa nổi lên khắp nơi, đỉnh cao là khởi nghĩa Tây Sơn đánh đổ các tập đoàn phong kiến Lê, Trịnh, Nguyễn, quét sạch hơn 20 vạn quân Thanh xâm lược
=> Nguyễn Du sinh ra với vị trí là thân trai thời loạn phải chịu kiếp hạt bụi nhỏ nhoi giữa thế vận xoay vần như bão táp. Tất cả những cảm hứng thời đại đó đã đi vào thơ ca và các tác phẩm nghệ thuật của ông rất nhiều.
* Cuộc đời
- Cuộc sống đời thường
+ Mồ côi khi mới lên 10 tuổi.
+ Sống phiêu bạt nhiều năm trên đất Bắc, rồi về ở ẩn ở quê nội Hà Tính
+ Sau khi Nguyễn Ánh đánh bại triều Tây Sơn, từng ra làm quan bất đắc dĩ cho nhà Nguyễn,
+ Từng đi sứ Trung Quốc.
⇒ Nguyễn Du không chỉ được thừa hưởng truyền thống Nho học từ gia đình mà bản thân ông cũng đã đi nhiều nơi, trải nghiệm nhiều, va vấp cũng nhiều. Sương gió của đời thực khiến ông nhìn được rộng hơn những gì là “tầm chương trích cú” trong “lầu son gác tía””, khiến cho tác phẩm văn thơ của ông thấm đãm hơi thở cuộc sống, vương vấn nhiều phận đời, cảnh ngộ, chất chứa bao nỗi suy tư về nhân tình thế thái.
- Sự nghiệp văn học
+ Gồm nhiều tác phẩm có giá trị lớn cả bằng chữ Hán và chữ Nôm
+ Thơ chữ Hán có 3 tập, gồm 243 bài
+ Tác phẩm để đời nhất của ông được sáng tác bằng chữ Nôm được lấy cảm hứng từ “Kim Vân Kiều truyện” của Thanh Tâm tài nhân mang tên “Đoạn trường tân thanh”.
Câu 2. Kể tóm tắt truyện Kiều theo 3 phần tác phẩm
Thúy Kiều là một thiếu nữ tài sắc vẹn toàn sống êm ấm cùng gia đình. Lúc đang du xuân, nàng tình cờ gặp được một văn nhân tướng mạo xuất chúng, phong cách xuất chúng tên là Kim Trọng. Cảm mến nhau nên Kiều Kim nhanh chóng gặp mặt và chủ động trao lời đính ước.
Lúc Kim Trọng vì việc gia đình mà phải rời đi thì gia đình nàng cũng gặp cơn gia biến. Kiều phải bán mình chuộc cha. Nàng bị lừa gạt rồi phải sống kiếp thanh lâu đầy tủi nhục. Sau này nàng gặp được Thúc Sinh và được chàng chuộc về. Cứ ngỡ đến đây cuộc đời Kiều đã được êm ấm nhưng nàng lại bị vợ cả của Thúc là Hoạn Thư ghen tuông mà hành hạ. Không chịu được nên nàng phải tìm đến cửa Phật để mong tìm được sự bình yên. Nhưng cuộc đời đa đoan chưa buông tha cho nàng, nàng vô tình lại tiếp tục rơi vào một mụ tú bà khác tên là Bạc Bà. May mắn thay, ở đây nàng gặp được Từ Hải và trở thành thê tử của Từ Hải. Nhờ uy của Từ Hải mà Kiều có thể rửa sạch mọi tủi nhục trước đây, báo oán báo ân. Tuy nhiên, Kiều mắc lừa Hồ Tôn Hiến mà Kiều đã khuyên Từ Hải ra hàng. Chồng bị giết còn nàng bị ép gả cho tên thổ quan. Quá tuyệt vọng, Kiều tìm đến sông Tiền Đường và nhảy xuống để tìm sự giải thoát. Nhưng may mắn thay, sư Giác Duyên lại tìm thấy và cứu nàng lần nữa.
Sau khi trở lại, y như lời ủy thác của Kiều, Kim Trọng đã nên vợ nên chồng với Thúy Vân nhưng chàng chưa bao giờ dứt bỏ tình xưa. Suốt quãng thời gian đó, Kim Trọng vẫn luôn nghe ngóng tin tức để tìm Kiều. Cuối cùng sau tất cả thăng trầm dâu bể, Kim-Kiều hội ngộ. Cả hai quyết định biến tình xưa cũng là nghĩa cũ, kết duyên bạn hầy.
Các bài viết liên quan tác phẩm Truyện Kiều: