Soạn bài: Ôn tập phần văn học (chi tiết)

- Chứ Hán, chữ Nôm.

- Thể thơ truyền thống: Đường luật, cổ phong, lục bát, song thất lục bát.

- Niêm luật được tuân thủ chặt chẽ, diễn đạt lối ước lệ tượng trưng, dùng nhiều điển tích điển cố.

- Tính qui phạm nghiêm ngặt.

- Chữ quốc ngữ.

- Thể thơ có sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại.

- Luật lệ đơn giản hơnc, diễn đạt có phần phóng khoáng, tự do, gần gũi với ngôn ngữ hàng ngày.

- Phá bỏ tính qui phạm.

   • Bài thơ khắc họa thành công vẻ đẹp lãng mạn và hào hùng của một nhà chí sĩ cách mạng những năm đầu thế kì XX, đó là:   

+ Vẻ đẹp của tư tưởng mới mẻ, táo bạo, vượt ngoài vòng kiểm tỏa, khuôn khổ lễ giáo đương thời.   

+ Vẻ đẹp của lòng yêu nước nhiệt huyết cùng khát vọng cháy bỏng tìm đường cứu nước trong buổi đầu lên đường

Cái tôi hào hoa, phóng túng, khẳng định tài năng văn chương.

Khao khát được thể hiện, khẳng định mình giữa cuộc đời.

+Xây dựng hình tượng kì vĩ, hào hùng (Thơ tuyên truyền cổ động cách mạng)

+ Thể thơ thất ngôn bát cú Đường luật

+ Giọng thơ chân thành, tâm huyết, câu cảm thán được sử dụng

+ Đối cân chỉnh, đúng luật+ Hình tượng nghệ thuật mang vẻ đẹp hùng tráng, mang đậm chất sử thi cổ điển.

+ Thơ giàu yếu tố tự sự, sử dụng thể thất ngôn trường thiên nhưng tự do, phóng khoáng, thoát khỏi khuôn mẫu về hình thức 

 + Ngôn ngữ nôm na gần với đời thường   

+ Cảm xúc biểu lộ tự do, phóng khoáng, chân thực   

+ Giọng điệu tự nhiên, có nhiều sáng tạo (hư cấu chuyện hầu trời. Cái tôi ngông)

  Sự giao cảm hết mình với thiên nhiên, con người, cuộc đời.

Quan niệm mới mẻ, độc đáo về nhân sinh, nỗi buồn khi nhận ra sự trôi chảy của thời gian, để từ đó có cách sống vội vàng.

Kết hợp giữa r

Sử dụng rất thành công thủ pháp nghệ thuật trùng điệp.

Những câu thơ biến đổi linh hoạt phù hợp với mạch cảm xúc, nhịp thơ, tiết tấu.

Ngôn ngữ mới lạ, giàu sức gợi cảm

Hình ảnh thơ độc đáo. 

TG là bức tranh thiên nhiên tạo vật, sông nước hoang sơ, quạnh vắng thật đẹp và buồn. 

Bức tranh tâm trạng thể hiện cái tôi lữ thứ, lẻ loi, cô đơn với nỗi sầu sóng nước theo nỗi sầu sóng nước bãi bờ, sầu nhân thế nhớ quê hương. Tất cả thể hiện tâm trạng của con người, tha thiết gắn bó với tạo vật thiên nhiên, giang sơn tổ quốc nhưng cô đơn, bất lực, khao khát tìm kiếm trong sự gắn bó tình đất nước, tình nhân loại.

Thơ hướng nội, có những bước nhảy về ý. Mạch thơ cõ sự  đứt đoạn, khôngtuân theo trình tự thời gian, không gian.

 Hình ảnh huyền hồ, hư ảo, thực xen lẫn chiêm bao.

 Ngôn từ mang tính chất cực tả.

 Nhịp thơ chi phối bởi cảm xúc.

 Dùng đại từ phiếm chỉ “ai”.

- Sử dụng rất nhiều chất liệu và hình ảnh quen thuộc, bình dị trong thơ

- Ngôn từ hết sức giản dị, mộc mạc

- Từ ngữ gợi hình, gợi cảm

- Lấy động tả tĩnh

Chất dân gian và chất thơ mới: 

- Chất thơ mới bộc lộ ở ND: diễn tả tâm trạng chàng trai quê rất chân thực và tinh tế. 

- Chất dân gian: thể thơ lục bát, hình ảnh cặp đôi quen thuộc trong ca dao, ngôn ngữ lời quê.

Thể thơ tứ tuyệt  rất ngắn gọn và hàm súc.

Đối lập, tương phản.

Giọng điệu châm biếm.

Lặp cấu trúc,

Thể thơ thất ngôn trường thiên.

Hình ảnh thơ gần gũi, giản dị.

Nói về tinh thần lạc quan, vượt lên hoàn cảnh khắc nghiệt...

Tình yêu thiên nhiên...

Vẻ đẹp cổ điển mà hiện đại.

Sự vận động của tư tưởng, hình ảnh, cảm xúc.