Soạn Tiếng Việt 5 VNEN Bài 33C: Giữ gìn những dấu câu

Soạn Tiếng Việt 5 VNEN Bài 33C: Giữ gìn những dấu câu

B. Hoạt động thực hành

(Trang 163 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 1. Thi điền nhanh tên dấu câu thích hợp (dấu ngoặc kép, dấu chấm hỏi, dấu chấm hết, dấu chấm than) vào chỗ trống để hoàn chỉnh mẫu chuyện sau:

Những dấu câu

Có một người chẳng may đánh mất dấu phẩy. Anh ta trở nên sợ những câu phức tạp, chỉ tìm câu đơn giản. Đằng sau câu đơn giản là ý nghĩ đơn giản. Sau đó, anh ta lại làm mất (1) ... Anh bắt đầu nói đều đều, không ngữ điệu, không cảm thán. Không gì có thể làm anh vui sướng, mừng rỡ hay phẫn nộ nữa. Đằng sau đó là sự thờ ơ với mọi chuyện.

Kế đó, anh ta đánh mất (2) .... Anh chẳng bao giờ hỏi ai điều gì nữa. Mọi sự kiện xảy ra trong vũ trụ, trên mặt đất hay ngay trong nhà mình, anh cũng không biết, anh đánh mất khả năng học hỏi. Đằng sau đó là sự thờ ơ với mọi điều.

Vài tháng sau, anh đánh mất dấu hai chấm. Từ đó anh không liệt kê, không giải thích được hành vi của mình. Anh đổ lỗi cho tất cả, trừ bản thân.

Mất dần các dấu, cuối cùng anh ta chỉ còn lại (3) ... Anh không phát biểu được ý kiến nào của riêng mình, lúc nào cũng chỉ trích dẫn lời người khác. Thế là anh hoàn toàn quên mất cách tư duy.

Cứ vậy, anh ta đi đến (4) ...

(Theo Hạt giống tâm hồn, NXB Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh, 2010)

Lời giải:

Những dấu câu

Có một người chẳng may đánh mất dấu phẩy. Anh ta trở nên sợ những câu phức tạp, chỉ tìm câu đơn giản. Đằng sau câu đơn giản là ý nghĩ đơn giản. Sau đó, anh ta lại làm mất (1) dấu chấm than. Anh bắt đầu nói đều đều, không ngữ điệu, không cảm thán. Không gì có thể làm anh vui sướng, mừng rỡ hay phẫn nộ nữa. Đằng sau đó là sự thờ ơ với mọi chuyện.

Kế đó, anh ta đánh mất (2) dấu chấm hỏi. Anh chẳng bao giờ hỏi ai điều gì nữa. Mọi sự kiện xảy ra trong vũ trụ, trên mặt đất hay ngay trong nhà mình, anh cũng không biết, anh đánh mất khả năng học hỏi. Đằng sau đó là sự thờ ơ với mọi điều.

Vài tháng sau, anh đánh mất dấu hai chấm. Từ đó anh không liệt kê, không giải thích được hành vi của mình. Anh đổ lỗi cho tất cả, trừ bản thân.

Mất dần các dấu, cuối cùng anh ta chỉ còn lại (3) dấu ngoặc kép. Anh không phát biểu được ý kiến nào của riêng mình, lúc nào cũng chỉ trích dẫn lời người khác. Thế là anh hoàn toàn quên mất cách tư duy.

Cứ vậy, anh ta đi đến (4) dấu chấm hết.

(Theo Hạt giống tâm hồn, NXB Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh, 2010)

(Trang 163 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 2. Em đặt dấu ngoặc kép vào những chỗ nào trong đoạn văn sau để đánh dấu lời nói trực tiếp hoặc ý nghĩ của nhân vật?

Tốt-tô-chan rất yêu quý thầy hiệu trưởng. Em mơ ước lớn lên sẽ trở thành một giáo viên của trường, làm mọi việc giúp đỡ thầy. Em nghĩ: Phải nói ngay điều này để thầy biết. Thế là, trưa ấy, sau buổi học, em chờ sẵn thầy trước phòng họp và xin gặp thầy. Thầy hiệu trưởng vui vẻ mời em vào phòng. Ngồi đối diện với thầy và hơi nghiêng đầu mỉm cười, cô bé nói một cách chậm rãi, dịu dàng, ra vẻ người lớn: Thưa thầy, sau này lớn lên, em muốn làm nghề dạy học. Em sẽ dạy học ở trường này.

(Theo KƯ-RÔ-Y-A-NA-GI , Phí Văn Gừng dịch)

Lời giải:

Tốt-tô-chan rất yêu quý thầy hiệu trưởng. Em mơ ước lớn lên sẽ trở thành một giáo viên của trường, làm mọi việc giúp đỡ thầy. Em nghĩ: "Phải nói ngay điều này để thầy biết". Thế là, trưa ấy, sau buổi học, em chờ sẵn thầy trước phòng họp và xin gặp thầy. Thầy hiệu trưởng vui vẻ mời em vào phòng. Ngồi đối diện với thầy và hơi nghiêng đầu mỉm cười, cô bé nói một cách chậm rãi, dịu dàng, ra vẻ người lớn: "Thưa thầy, sau này lớn lên, em muốn làm nghề dạy học. Em sẽ dạy học ở trường này".

(Trang 164 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 3. Viết một đoạn văn khoảng 5 câu thuật lại một phần cuộc họp của tổ em, trong đó có dùng dấu ngoặc kép để dẫn lời nói trực tiếp.

M: Bạn Dũng, tổ trưởng của tôi mở đầu cuộc họp thi đua bằng thông báo: “Nếu tổ nào đạt điểm thi đua, tổ ấy sẽ được cùng thầy lên thị xã xem xiếc thú vào sáng chủ nhật tới”...

Lời giải:

Ví dụ mẫu:

Trong buổi sinh hoạt lớp ngày thứ hai, lớp chúng em đã họp sơ kết về học tập và sinh hoạt trong tuần vừa qua. Mở đầu buổi họp, bạn Minh Anh – lớp trưởng đứng dậy thông báo với cả lớp: “Trong tuần vừa qua, chúng ta đã xếp thứ nhất về thành tích học tập của toàn khối 5. Trong đó Bạn Lan được học sinh giỏi môn Văn cấp huyện, Bạn Tuấn được học sinh giỏi môn Toán cấp huyện. Tuy nhiên, vẫn còn bạn Mai, Nam chưa làm bài tập về nhà, đề nghị bạn Tuấn cần khắc phục trong tuần sau.”. Dứt lời Minh Anh nói, Mai và Nam đã đứng lên nhận khuyết điểm của mình và hứa sẽ chăm chỉ làm bài để tổ không bị trừ điểm thi đua nữa. Sau khi tổng kết xong xuôi, bạn Minh Anh tiếp tục phổ biến kế hoạch “chào mừng ngày 26/3” do nhà trường phát động để các bạn trong lớp cùng cố gắng thực hiện đạt kết quả tốt.

(Trang 164 Ngữ Văn 5 VNEN tập 2) 4. Dựa theo dàn ý đã lập (bài 33B), em hãy viết một bài văn theo một trong các đề bài sau:

      • Tả cô giáo (hoặc thầy giáo) đã từng dạy em và để lại cho em nhiều tình cảm tốt đẹp

      • Tả một người ở nơi em sinh sống (chú công an phương, chú dân phòng, bác tổ trưởng dan phố, ba cụ bán hàng,...)

      • Tả một người em mới gặp lần đầu nhưng dể lại cho em những ấn tượng sâu sắc.

Lời giải:

“Không thầy đố mày làm nên”. Đó là một câu nói em ghi nhớ mãi trong lòng. Người đã dạy dỗ em mà là người mà em yêu quý nhất đó chính là cô Mai – cô giáo dạy văn của em.

Cô Mai là người mẹ thứ hai của em. Cô luôn yêu thương chúng em. Đôi mắt cô long lanh như hạt ngọc trai. Cô có mái tóc ngắn, suôn mượt. Mái tóc cô có màu vàng hạt dẻ nên trông cô rất trẻ trung. Cô có khuôn mặt hình trái xoan, nổi bật trên gương mặt là một đôi kính màu đen. Trông cô rất tri thức. Cô có nước da bánh mật. Cô không cao lắm nhưng cô rất xinh. Dáng người cô thon thẻ, thanh mảnh vì thế cô hay mặc những bộ váy tao nhã, thanh lịch. Cô có một nụ cười tươi, hiền hậu. Khi cô giảng bài, tiếng nói của cô trầm, ấm như những lời mẹ ru. Cô cũng có lúc nghiêm khắc khiến em hơi buồn nhưng những lúc như thế cô chỉ muốn tốt cho chúng em. Cô Mai có rất nhiều cuốn sách hay, chúng em luôn lắng nghe cô kể chuyện. Cô còn cho chúng em xem những video bổ ích, giảng cho chúng em những điều hay lẽ phải.

Em rất biết ơn cô Mai vì cô đã mang đến cho em những bài học hay. Em yêu cô rất nhiều. Dù đã lớn hơn nhưng em mong cô hãy luôn cùng đồng hành với em trên con đường học vấn mai sau.