Soạn sử 9 Bài 2 ngắn nhất: Liên Xô và các nước Đông Âu

Trong bài học này Top lời giải sẽ cùng các bạn tóm lược kiến thức cơ bản của Bài 2. Liên Xô và các nước Đông Âu trong sách giáo khoa Lịch sử 9 đồng thời chúng ta sẽ cùng nhau đi đến phần Soạn sử 9 bài 2 ngắn nhất bằng việc trả lời toàn bộ câu hỏi trong nội dung bài. Cuối cùng sẽ là các câu hỏi mở rộng và các bài tập trắc nghiệm áp dụng trong đề kiểm tra.

Vậy bây giờ chúng ta cùng nhau bắt đầu nhé:

Kiến thức lý thuyết Bài 2: Liên Xô và các nước Đông Âu

I. SỰ KHỦNG HOẢNG VÀ TAN RÃ CỦA LIÊN BANG XÔ VIẾT

- Trước những tác động của cuộc khủng hoảng kinh tế năm 1973, Ban lãnh đạo Liên Xô không tiến hành cải tổ về kinh tế xã hội làm cho đất nước lâm vào khủng hoảng toàn diện.

Cuộc biểu tình đòi li khai ở Litva

- Công cuộc cải tổ:

Tổng thống Goóc-ba-chốp

+ Tháng 3 – 1985, Goóc-ba-chốp lên nắm quyền lãnh đạo Đảng và đề ra đường lối cải tổ, nhằm đưa đất nước thoát khỏi khủng hoảng.

+ Do chưa có sự chuẩn bị và thiếu đường lối chiến lược toàn diện, nhất quán nên công cuộc cải tổ nhanh chóng lâm vào tình trạng bị động, lúng túng, đây khó khăn.

+ Đất nước ngày càng khủng hoảng và rối loạn.

+ Ngày 19 – 8 – 1991, một số lãnh đạo đảng và nhà nước tiến hành đảo chỉnh lật đổ Goóc-ba-chốp nhưng thất bại, Đảng Cộng sản Liên Xô bị đình chỉ hoạt động, Nhà nước liên bang hầu như tê liệt, các nước cộng hòa đua nhau đòi tách khỏi liên bang.

Xe tăng ở Quảng trường Đỏ trong cuộc đảo chính năm 1991

- Ngày 21 – 12 – 1991, 11 nước cộng hòa trong Liên bang Xô viết họp và kí quyết định giải tán Xô viết, thành lập Cộng đồng các quốc gia độc lập (SNG).

Lược đồ các nước SNG

- Ngày 25 – 12 – 1991, Goóc-ba-chốp tuyên bố từ chức Tổng thống, lá cờ Liên bang Xô viết trên nóc điện Crem-li bị hạ xuống đánh dấu sự chấm dứt của Liên bang Xô viết.

II. CUỘC KHỦNG HOẢNG VÀ TAN RÃ CỦA CHẾ ĐỘ XÃ HỘI CHỦ NGHĨA Ở CÁC NƯỚC ĐÔNG ÂU

- Cuối những năm 70 và đầu những năm 80 của thế kỉ XX, các nước Đông Âu lâm vào tình trạng khủng hoảng kinh tế và chính trị sâu sắc.

- Biểu hiện:

+ Cuối năm 1988, khủng hoảng ở Đông Âu lên tới đỉnh cao, các cuộc mít tinh, biểu tình ở các nước diễn ra dồn dập đòi cải cách kinh tế, thực hiện đa nguyên chính trị,…

+ Bên ngoài các thế lực chống chủ nghĩa xã hội ra sức chống phá.

+ Ban lãnh đạo các nước Đông Âu phải từ bỏ quyền lãnh đạo của Đảng Cộng sản, thực hiện đa nguyên chính trị, tiến hành tổng tuyển cử tự do.

- Kết quả: các thế lực chống chủ nghĩa xã hội thắng cử, giành chính quyền nhà nước, các Đảng Cộng sản thất bại không còn nắm quyền.

=> Cuối năm 1989, chế độ XHCN bị sụp đổ ở hầu hết các nướ Đông Âu.

- Ngày 28 – 6 – 1991, Hội đồng tương trợ kinh tế (SEV) chấm dứt hoạt động.

- Ngày 1 – 7 – 1991, Tổ chức Hiệp ước Vác-sa-va tuyên bố giải thể.

=> Chế độ XHCN sụp đổ ở Liên Xô và Đông Âu đã chấm dứt sự tồn tại của hệ thống XHCN trên thế giới.

Trả lời Câu hỏi thảo luận Sử 9 bài 2 ngắn nhất

Câu hỏi trang 10 Sử 9 Bài 2 ngắn nhất: Công cuộc cải tổ ở Liên Xô đã diễn ra như thế nào và kết quả cuối cùng ra sao?

Trả lời:

- Tháng 3-1985, Goóc – ba – chốp lên nắm quyền đề ra đường lối cải tổ.

* Nội dung:

- Về chính trị:

+ Thực hiện chế độ tổng thống.

+ Thực hiện chế độ đa nguyên về chính trị, xóa bỏ chế độ một đảng

+ Tuyên bố dân chủ và “công khai” mọi mặt.

- Về kinh tế:

+ Ưu tiên phát triển công nghiệp nặng.

+ Ra các đạo luật thành lập các hợp tác xã.

+ Trao quyền xuất khẩu cho các xí nghiệp.

* Kết quả: Cải tổ nhanh chóng lâm vào tình trạng bị động, lung túng. Đất nước lún sâu vào khủng hoảng.

- Kinh tế: Đề ra nhiều phương án nhưng chưa thực hiện được gì. Kinh tế đất nước tiếp tục suy giảm.

- Về xã hội: Nhiều cuộc bãi công diễn ra, tệ nạn xã hội gia tăng, nhiều nước cộng hòa đòi li khai, các thế lực chống đối ráo riết hoạt động,…

- Ngày 19-8-1991, diễn ra cuộc đảo chính nhằm lật đổ Tống thống Gooc-ba-chop nhưng thất gây ra những hậu quả rất nghiêm trọng:

+ Đảng Cộng sản Liên Xô bị đình chỉ hoạt động.

+ Chính phủ Xô viết bị giải tán, 11 nước cộng hòa tách khỏi Liên bang Xô viết, thành lập Cộng đồng các quốc gia độc lập.

+ Chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô bị sụp đổ.

Soạn phần Câu hỏi và bài tập Sử 9 bài 2 ngắn nhất

Bài 1 trang 12 Sử 9 Bài 2 ngắn nhất: Quá trình khủng hoảng và sụp đổ của chế độ chủ nghĩa xã hội ở các nước Đông Âu đã diễn ra như thế nào?

Trả lời:

- Cuối những năm 70 và đầu những năm 80 của thế kỉ XX, các nước Đông Âu lâm vào khủng hoảng kinh tế, chính trị trầm trọng.

- Tới năm 1988, khủng hoảng lên tới đỉnh cao.

+ Cuộc khủng hoảng sớm nhất ở Ba Lan (1978) sau đó lan sang các nước Đông Âu khác.

+ Lợi dụng tình hình đó cùng với sự tiếp sức của chủ nghĩa đế quốc bên ngoài, các thế lực chống Chủ nghĩa xã hội ra sức kích chống phá.

- Đảng Cộng sản ở các nước Đông Âu phải tuyên bó từ bỏ quyền lãnh đạo.

- Kết quả:

+ Ở hầu hết các nước Đông Âu, các thế lực chống chủ nghĩa xã hội giành được chính quyền nhà nước.

+ Cuối năm 1989, chế độ xã hội chủ nghĩa sụp đổ ở hầu hết các nước Đông Âu.

Câu hỏi củng cố kiến thức Sử 9 bài 2

Câu 1: Đầu những năm 80 của thế kỉ XX, kinh tế, chính trị xã hội của Liên Xô như thế nào?

Trả lời:

Đầu những năm 80 của thế kỉ XX, kinh tế, chính trị xã hội của Liên Xô lâm vào tình trạng  khủng hoảng:

- Sản xuất công nghiệp và nông nghiệp trì trệ.

- Lương thực, thực phẩm, hàng tiêu dùng khan hiếm.

- Đời sống nhân dân giảm sút

- Thêm vào đó, những hiện tượng vi phạm pháp chế, quan liêu thiếu dân chủ ngày càng trầm trọng => Đất nước Xô viết lâm vào khủng hoảng toàn diện.

Câu 2: Để đưa đất nước thoát khỏi tình trạng khủng hoảng, Nhà nước Liên Xô đã làm gì?

Trả lời:

Để đưa đất nước thoát khỏi tình trạng khủng hoảng, tháng 3 -1985, Nhà nước Xô viết tiến hành công cuộc "cải tổ" nhằm khắc phục những sai lầm, thiếu sót trước đây, đưa đất nước thoát khỏi khủng hoảng và xây dựng chủ nghĩa xã hội theo đúng bản chất và ý nghĩa nhân văn đích thực của nó.

Câu 3: Nội dung của công cuộc cải tổ của Goóc-ba-chốp như thế nào?

Trả lời:

- Về kinh tế : Xây dựng nền kinh tế thị trường.

- Về chính trị : Thực hiện chế độ đa nguyên về chính trị (tức nhiều Đảng cùng hoạt động), xóa bỏ chế độ một Đảng (xóa bỏ sự lãnh đạo của Đảng Cộng Sản Liên Xô), tuyên bố dân chủ và "công khai" mọi mặt.

- Về xã hội : Nhiều cuộc bãi công diễn ra, nhiều nước cộng hòa đòi li khai tách thành những quốc gia độc lập, các thế lực chống đối ráo riết hoạt động.

Câu 4: Cho biết kết quả của công cuộc cải tổ của Gooc-ba-chốp?

Trả lời:

Kết quả của công cuộc cải tổ của Gooc-ba-chốp :

- Đất nước ngày càng khủng hoảng và rối loạn, nhiều cuộc bãi công diễn ra, nhiều nước cộng hòa đòi li khai,..

- Ngày 19/8/1991, cuộc đảo chính Gooc-ba-chốp nổ ra nhưng không thành đã gây ra những hậu quả rất nghiêm trọng  : Đảng Cộng sản Liên Xô bị đình chỉ hoạt động.

- Ngày 21/12/1991, 11 nước cộng hòa họp và kí kết Hiệp định giải tán Liên Xô, thành lập Cộng đồng các quốc gia độc lập (viết tắt là SNG)

- Ngày 25/12/1991, Tổng thống Gooc-ba-chốp từ chức, chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô sụp đổ, Liên bang cộng hòa xã hội Xô viết tan rã.

Câu 5: Từ cuối những năm 70 và đầu những năm 80 của thế kỉ XX, tình hình các nước Đông Âu như thế nào?

Trả lời:

Từ cuối những năm 70 và đầu những năm 80 của thế kỉ XX, các nước Đông Âu lâm vào khủng hoảng kinh tế và chính trị ngày càng gay gắt :

- Sản xuất công nghiệp và nông nghiệp suy giảm, buôn bán với nước ngoài giảm sút, nợ nước ngoài tăng lên.

- Các cuộc đình công của công nhân kéo dài, quần chúng xuống đường biểu tình.

- Chính phủ đàn áp các phong trào quần chúng, không để ra các cải cách cần thiết và đúng đắn.

Câu 6: Sự sụp đổ của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và Đông Âu dẫn đến hậu quả gì?

Trả lời:

Sự sụp đổ của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và Đông Âu dẫn đến hậu quả:

- Kết thúc sự tồn tại của hệ thống xã hội chủ nghĩa thế giới.

- Hội đồng tương trợ kinh tế chấm dứt hoạt động (6-1991).

- Tổ chức Hiệp ước Vac-sa-va tuyên bố giải thế (1-7-1991).

- Tổn thất nặng nề đối với phong trào cách mạng thế giới, các lực lượng tiến bộ và các dân tộc trong cuộc đấu tranh vì độc lập chủ quyền dân tộc, hòa bình, ổn định và tiến bộ xã hội.

Câu 7: Nguyên nhân dẫn đến sự sụp đổ của chủ nghĩa xã hội ở Liên Xô và các nước Đông Âu?

Trả lời:

- Đã xây dựng một mô hình về chủ nghĩa xã hội chưa đúng đắn, chưa phù hợp.

- Chậm thay đổi sửa chữa trước những thay đổi lớn của tình hình Thế giới.

- Sự tha hóa về phẩm chất chính trị và đạo đức của một số nhà lãnh đạo Đảng và nhà nước.

- Hoạt động chống phá của các thế lực chống chủ nghĩa xã hội trong và ngoài nước.

Đây là sự sụp đổ của một mô hình chủ nghĩa xã hội chưa khoa học, một bước thụt lùi tạm thời của chủ nghĩa xã hội.

Phần Câu hỏi trắc nghiệm Sử 9 Bài 2

Câu 1. Những năm 80 của thế kỉ XX, tình hình kinh tế Liên Xô như thế nào?

A. Phát triển tương đối ổn định.

B. Liên Xô trở thành cường quốc kinh tế.

C.. Nền kinh tế đất nước ngày càng khó khăn, khủng hoảng nghiêm trọng.

D. Khủng hoảng trong thời gian đầu nhưng nhanh chóng phát triển trở lại.

Đáp án: D.

Giải thích: Do tác động của cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới 1973, tới những năm 80 của thế kỉ XX, nền kinh tế Liên Xô ngày càng khó khăn: sản xuất trì trệ, lương thực, hàng hóa khan hiếm, mức sống nhân dân giảm sút.

Câu 2. Sau khi lên nắm quyền lãnh đạo Đảng Cộng sản Liên Xô (3 – 1885), Goóc-ba-chốp đã thực hiện:

A. tăng cường quan hệ với Mĩ.

B. đường lối cải tổ.

D. tiếp tục thực hiện những chính sách cũ.

D. hợp tác với các nước phương Tây.

Đáp án: B

Câu 3. Công cuộc cải tổ được tiến hành trong thời gian bao nhiêu năm?

A. 4 năm (1985 – 1989)

B. 5 năm (1985 – 1990)

C. 6 năm (1985 – 1991)

D. 7 năm (1985 – 1992)

Đáp án: C

Giải thích: Công cuộc cải tổ ở Liên Xô được tiến hành từ khi tổng thống Goóc-ba-chốp lên nắm quyền lãnh đạo Đảng Cộng sản năm 1985 đến năm 1991, khi Đảng Cộng sản Liên Xô bị đình chỉ hoạt động.

Câu 4. Nội dung của công cuộc cải tổ ở Liên Xô là gì?

A. Cải tổ về kinh tế.

B. Cải tổ hệ thống chính trị.

C.. Cải tổ xã hội.

D. Cải tổ kinh tế, chính trị và xã hội.

Đáp án: D

Giải thích: Đường lối cải tổ tập trung vào “cải cách kinh tế triệt để” tiếp theo là cải cách hệ thống chính trị và đổi mới tư tưởng.

Câu 5. Sự kiện nào sau đây đánh dấu chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô chấm dứt?

A. Đảng Cộng sản Liên Xô bị đình chỉ hoạt động.

B. Các nước cộng hòa tách ra khỏi Liên bang Xô viết và tuyên bố độc lập.

C. Lá cờ Liên bang Xô viết trên nóc điện Crem-li bị hạ xuống.

D. Cộng đồng các quốc gia độc lập (SNG) được thành lập.

Đáp án: C

Giải thích: Ngày 25 – 12 – 1991, Goóc-ba-chốp tuyên bố từ chức tổng thống. Lá cờ Liên bang Xô viết trên nóc điện Crem-li bị hạ xuống, đánh dấu sự chấm dứt của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô sau 74 năm tồn tại.

Câu 6. Cuộc khủng hoảng kinh tế và chính trị ở các nước Đông Âu lên tới đỉnh điểm trong thời gian nào?

A. Đầu năm 1988.

B. Cuối năm 1988.

C. Đầu năm 1991.

D. Cuối năm 1991.

Đáp án: B

Câu 7. Trước tình hình khủng hoảng kinh tế, chính trị ngày càng trầm trọng Chính phủ các nước Đông Âu đã có những hành động gì?

A. Tiến hành một loạt cải cách về kinh tế và chính trị.

B. Tuyên bố giải tán, từ bỏ quyền lãnh đạo.

C. Kêu gọi sự trợ giúp của Liên Xô.

D. Đàn áp các phong trào quần chúng, không đề ra các cải cách cần thiết và đúng đắn.

Đáp án: D

Câu 8. Hội đồng tương trợ kinh tế SEV giải thể vào năm nào?

A. Năm 1989

B. Năm 1990

C. Năm 1991

D. Năm 1992

Đáp án: C

Giải thích: Ngày 28 – 6 – 1991, Hội đồng tương trợ kinh tế SEV chấm dứt hoạt động.

Câu 9. Tổ chức Hiệp ước Vác-sa-va tuyên bố giải thể năm nào?

A. Năm 1989

B. Năm 1990

C. Năm 1991

D. Năm 1992

Đáp án: C

Giải thích: Ngày 1 – 7 – 1991, Tổ chức Hiệp ước Vác-sa-va tuyên bố giải thể.

Câu 10. Công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội ở các nước Đông Âu đã mắc phải một số thiếu sót và sai lầm lớn nào?

A. Ưu tiên phát triển công nghiệp nặng.

B. Tiến hành tập thể hóa nông nghiệp.

C. Rập khuôn, cứng nhắc mô hình xây dựng CNXH ở Liên Xô, không phù hợp với hoàn cảnh đất nước.

D.Thực hiện chế độ bao cấp về kinh tế.

Đáp án: C

Vậy là chúng ta đã cùng nhau soạn xong Bài 2: Liên Xô và các nước Đông Âu trong SGK Lịch sử 9. Mong rằng bài viết trên đã giúp các bạn nắm thật chắc kiến thức lí thuyết, soạn được các câu hỏi trong nội dung bài học dễ dàng hơn qua đó vận dụng để trả lời câu hỏi trong đề kiểm tra và các câu hỏi tình huống khác.

Mời các bạn xem thêm các bài Giải Lịch sử 9 trong Sách bài tập và Vở bài tập tại đây nhé:

• Giải SBT Lịch sử 9: Bài 2. Liên Xô và các nước Đông Âu

• Giải VBT Lịch sử 9: Bài 2. Liên Xô và các nước Đông Âu