logo

Soạn bài: Tổng kết phần văn (siêu ngắn)


Soạn bài: Tổng kết phần văn

Câu 1 (trang 154 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Học sinh dựa vào phần mục lục trong sách giáo khoa Ngữ văn 6 tập 1 và 2 để thống kê lại các văn bản đã học.

 Câu 2 (trang 154 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

- Truyền thuyết:

+ Là loại truyện dân gian kể về nhân vật và sự kiện lịch sử (hoặc có liên quan đến lịch sử), phần lớn theo xu hướng lí tưởng hoá , qua đó thể hiện sự ngưỡng mộ và tôn vinh của nhân dân đối với những người có công với đất nước, dân tộc hoặc cộng đồng cư dân của một vùng. Bên cạnh đó cũng có những truyền thuyết vừa đề cao, vừa phê phán nhân vật lịch sử.

- Truyện cổ tích:

+ Là tác phẩm tự sự dân gian mà cốt truyện và hình tượng được hư cấu có chủ định, kể về số phận con người bình thường trong xã hội, thể hiện tinh thần nhân đạo và lạc quan của nhân dân lao động.

- Truyện ngụ ngôn:

+ Là tác phẩm tự sự dân gian ngắn, có kết cấu chặt chẽ, thông qua các ẩn dụ ( phần lớn là hình tượng loài vật ) để kể về những sự việc liên quan đến con người, từ đó nêu lên triết lí nhân sinh hoặc những bài học kinh nghiệm về cuộc sống.

- Truyện cười:

+ Là tác phẩm tự sự dân gian ngắn, có kết cấu chặt chẽ, kết thúc bất ngờ, kể về những sự việc xấu, trái tự nhiên trong cuộc sống, có tác dụng gây cười, nhằm mục đích giải trí, phê phán.

- Truyện trung đại:

+ Là thể loại văn xuôi chữ Hán ra đời có nội dung phong phú, thường có tính giáo huấn, có cách viết không giống với truyện hiện đại. Ngôn ngữ miêu tả chủ yếu là qua ngôn ngữ miêu tả của người kể chuyện, qua hành động hoặc qua ngôn ngữ đối thoại.

- Văn bản nhật dụng :

+ Bài viết có nội dung gần gũi, gắn liền với cuộc sống con người, cộng đồng trong xã hội hiện đại, thiên nhiên, môi trường, năng lượng, dân số, quyền con người, ma tuý...

 Câu 3 (trang 154 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

STT      

Tên văn bản

Nhân vật chính

Tính cách, vị trí, ý nghĩ của nhân vật chính

1

Con Rồng cháu Tiên

Lạc Long Quân, Âu Cơ

  Tổ tiên của người Việt Nam, thể hiện sự đùm bọc, đoàn kết của dân tộc Việt Nam.

2

Bánh chưng, bánh giầy

Lang Liêu

  Người sáng tạo ra bánh chưng - bánh giầy. Đề cao thành tựu nông nghiệp, óc sáng tạo, giá trị của lao động.

3

Thánh Gióng

Thánh Gióng

Người anh hùng dẹp tan giặc Ân - ý thức và sức mạnh bảo vệ đất nước

4

Sơn Tinh, Thủy Tinh

Sơn Tinh, Thủy Tinh

- Sơn Tinh : tinh thần đoàn kết chống thiên tai, bão lũ của cộng đồng nhân dân đất Việt.

- Thủy Tinh : bão lũ, thiên tai, những điều xấu xảy ra trong đời sống nhân dân.

5

Sự tích Hồ Gươm

Lê Lợi

Anh hùng giải phóng dân tộc, xuất phát từ nhân nghĩa, khát vọng được độc lập, được sống trong cảnh thái bình.

6

Sọ Dừa

Sọ Dừa

Phẩm chất, tài năng tốt đẹp ẩn chứa dưới vẻ ngoài dị dạng - giá trị của con người, tình thương và sự cảm thông với con người bất hạnh.

7

Thạch Sanh

Thạch Sanh

Dũng sĩ diệt ác cứu người, ước mơ về đạo đức, về một xã hội công lí, nhân văn.

8

Em bé thông minh

Em bé thông minh

Người thông minh, đề cao giá trị con người, ca ngợi sự thông minh của con người Việt Nam.

9

Cây bút thần

Mã Lương

Người vừa có tài vừa có đức - đề cao công bằng xã hội, đề cao nghệ thuật chân chính.

10

Ông lão đánh cá và con cá vàng

Ông lão đánh cá, mụ vợ

Phê phán, lên án chê trách những kẻ ác độc, tham lam. Chân lí ở hiền gặp lành, gieo gió gặp bão.

11

Ếch ngồi đáy giếng

Ếch

Ngu ngốc, tự mãn, thiếu hiểu biết - cần nâng cao hiểu biết, nâng cao trình độ, không nên nhìn đời bằng nửa con mắt.

12

Thầy bói xem voi

Năm ông thầy bói

Sự phiến diện, thiếu hiểu biết, nhìn nhận lệch lạc, cần phải biết tổng hợp, tích lũy những gì mình biết, học được để nhìn nhận một cách khoa học.

13

Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng

Chân, Tay, Tai, Mắt, Miệng

Phê phán sự thiếu đoàn kết. Cá nhân không thể sống tách biệt với tập thể

14

Treo biển

Chủ cửa hàng

Sự thiếu chính kiến, thiếu kinh nghiệm sống, không tự chủ được bản thân

15

Con hổ có nghĩa

Con hổ, bà đỡ Trần

Loài vật có nghĩa - đề cao ân nghĩa, lòng biết ơn trong đạo làm người

16

Mẹ hiền dạy con

Mẹ thầy Mạnh Tử

Tình thương con của một người mẹ hiền, cách dạy con nghiêm khắc, đúng đắn bằng cách tự tay chặt đứt tấm vải, Cho con một môi trường sống tốt đẹp, dạy con đạo làm người.

17

Thầy thuốc giỏi cốt ở tấm lòng

Thầy Tuệ Tĩnh

Thầy thuốc tận tâm, tận lực, có một nhân cách vàng, trọng nghĩa tín.

18

Dế Mèn phiêu lưu kí

Dế Mèn

Nhân vật trẻ tuổi có vẻ đẹp ngoại hình nhưng kiêu căng, tự phụ, thích thể hiện để rồi từ đó rút ra được bài học đường đời đầu tiên.

19

Bức tranh của em gái tôi

Nhân vật tôi

Nhân vật người anh với tâm hồn luôn luôn ghen tị với em gái, hạn chế về tính cách nhưng biết hối lỗi,  sửa sai đúng lúc.

20

Buổi học cuối cùng

Phrang

Người thầy yêu nước tha thiết qua việc yêu quê hương, yêu văn hoá dân tộc.

 

Câu 4 (trang 154 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Có rất nhiều nhân vật chính trong truyện, nhưng nhân vật em yêu thích nhất đó là nhân vật Dế Mèn trong truyện “Dế Mèn phiêu lưu kí” của Tô Hoài.

- Vì :

+ Biết ăn uống điều độ, luyện tập khoa học, rèn luyện bản thân.

+ Ham thích phiêu lưu, khám phá những thứ xung quanh.

+ Biết hối lỗi, tự rút ra bài học cho bản thân: bài học đường đời đầu tiên.

 Câu 5 (trang 154 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

 Sự giống nhau giữa phương thức biểu đạt truyện dân gian, truyện trung đại và truyện hiện đại là: Kết hợp các yếu tố tự sự, miêu tả, biểu cảm trong quá trình thuật truyện.

 Câu 6 (trang 154 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

* Những văn bản thể hiện truyền thống yêu nước:

- Đêm nay Bác không ngủ.

- Lượm.

- Sông nước Cà Mau.

- Cầu Long Biên - chứng nhân lịch sử.

* Những văn bản thể hiện lòng nhân ái của dân tộc ta:

- Lòng yêu nước.

- Đêm nay Bác không ngủ.

- Cây tre Việt Nam.

 Câu 7 (trang 154 SGK Ngữ văn 6 tập 2)

Các yếu tố Hán Việt:

- Thám: thăm dò

- Minh: sáng

- Tuấn: tài giỏi hơn người

- Trường: dài

icon-date
Xuất bản : 04/02/2021 - Cập nhật : 05/02/2021

Tham khảo các bài học khác