1. Xác định các câu:
- (1) là câu trần thuật ghép.
- (2) là câu trần thuật đơn.
- (3) là câu trần thuật ghép.
2. Dựa theo câu (2), đặt câu nghi vấn:
Cái bản tính tốt đẹp của con người ta bị che lấp do đâu?
3. Đặt câu cảm thán chứa một trong các từ: vui,buồn,hay,đẹp...
+ Vui quá đi!
+ Thật là buồn!
+ Hay quá,hay quá!
+ Ôi,đẹp tuyệt!
4.
a. Trong những câu trên thì câu (1), (3), (6) là câu trần thuật; câu (4), (7) là câu cầu khiến; câu (2), (5), (7) là câu nghi vấn.
b. Trong những câu nghi vấn trên thì câu (7) là câu nghi vấn dùng để hỏi đáp.
c. Trong những câu nghi vấn trên câu (2) dùng để thể hiện sự cảm thông với hoàn cảnh và quyết định của lão Hạc; còn câu (5) dùng để thể hiện lời nói khuyên lão Hạc sử dụng tiền để ăn uống không nên nhịn đói.
1. Lập bảng:
STT |
Câu đã cho |
Hành động nói |
1 |
Tôi bật cười bảo lão: |
Trình bày |
2 |
-Sao cụ lo xa quá thể? |
Bộc lộ cảm xúc |
3 |
Cụ còn khỏe lắm, chưa chết đâu mà sợ! |
Trình bày |
4 |
Cụ cứ để tiền ấy mà ăn, lúc chết hãy hay! |
Điều khiển |
5 |
Tội gì bây giờ nhịn đói mà để tiền lại. |
Trình bày |
6 |
-Không, ông giáo ạ! |
Trình bày |
7 |
Ăn mãi hết thì đến lúc chết lấy gì mà lo liệu? |
Hỏi |
2. Bảng tổng kết:
STT |
Kiểu câu |
Hành động nói |
Cách dùng |
1 |
Trần thuật |
Trình bày |
Trực tiếp |
2 |
Nghi vấn |
Bộc lộ cảm xúc |
Gián tiếp |
3 |
Trần thuật |
Trình bày |
Trực tiếp |
4 |
Cầu khiến |
Điều khiển |
Trực tiếp |
5 |
Nghi vấn |
Trình bày |
Gián tiếp |
6 |
Trần thuật |
Trình bày |
Trực tiếp |
7 |
Nghi vấn |
Hỏi |
Trực tiếp |
3. Viết một hoặc một vài câu theo yêu cầu và xác định mục đích nói:
a. Ví dụ: Tôi xin cam kết sẽ không tham gia các hoạt động tiêu cực như đua xe trái phép,cờ bạc,...
=>Mục đích: cam kết và hứa hẹn không tham gia các hoạt động tệ nạn xã hôi.
b. Ví dụ: Con xin bố mẹ hãy tin con,năm học mới con sẽ đạt thành tích cao hơn ạ.
=>Mục đích: hứa hẹn trong năm học tới sẽ phấn đấu tốt hơn.
1. Lí do sắp xếp trật tự từ trong câu: diễn tả các sự việc diễn ra cùng một lúc, nối tiếp nhau và được sắp xếp theo sự việc diễn ra trước sau.
2. Trong những câu sau, việc sắp xếp các từ in đậm ở đầu câu có tác dụng:
a. Tạo sự liên kết chặt chẽ giữa phần đầu câu 1 với câu hai về mặt hình thức,tạo sự mạch lạc trong cách diễn đạt.
b. Có tác dụng nhấn mạnh vào vấn đề, nội dung chính mang tính bao quát trong câu.
3. Trong hai câu thì câu a giàu tính nhạc hơn vì câu a tạo được sự nhịp nhàng, thay đổi thanh điệu đúng với luật bằng- trắc, ngoài ra câu a còn sử dụng cấu trúc đảo trật tự từ để nhấn mạnh hiệu ứng của âm thanh trong việc tạo ra cảm xúc cho người nghe.