Soạn bài: Người trong bao (siêu ngắn)

Ngoài 2 bản Soạn bài Chi tiết và Ngắn nhất, các thầy cô giáo tại TOPLOIGIAI giới thiệu đến các bạn thêm bản Soạn bài Người trong bao siêu ngắn gọn, hi vọng bản soạn văn 11 siêu ngắn sẽ giúp các bạn học tập tốt hơn

Soạn bài: Người trong bao (Sê-khốp) - Bản 1

Tóm tắt

Bê-li-cốp là giáo viên trung học dạy tiếng Hi Lạp cổ, nổi tiếng khắp thành phố nước Nga vì cách ăn mặc kì quái. Tất cả những vật dụng của ông đều được cho trong cái bao. Bản thân ông luôn thu mình vào cái vỏ để bảo vệ, ngăn cách mình với thế giới bên ngoài. Có nhiều người mỉa mai châm biếm ông và Va-ren-cô, ông và Cô-va-len-cô cãi nhau. Bê-li-cốp dọa sẽ báo cáo với hiệu trưởng những điều trông thấy về hai chị em Va-ren-cô nên Cô-va-len-cô túm áo xô mạnh khiến Bê-li-cốp ngã xuống cầu thang, Va-ren-ca nhìn thấy cười phá lên cười, ông thấy nhục nhã, lo sợ, vội vã về nhà. Một tháng sau Bê-li-cô qua đời nhưng trong thành phố còn nhiều người trong bao như thế.

Bố cục

Bố cục: 3 phần

- Mở truyện: cuộc trò chuyện ở gần nhà kho giữa hai người bạn: bác sĩ thú y và thầy giáo.

- Thân truyện: về cuộc đời và tính cách của Bê-li-cốp.

- Kết truyện: nhận xét của bác sĩ thú y – người nghe chuyện.

Nội dung chính

Qua hình tượng "người trong bao" Bê - li - cốp, Sê - khốp phê phán sâu sắc lối sống hèn nhát, bạc nhược, bảo thủ và ích kỉ của một bộ phận trí thức Nga cuối thế kỉ XIX.

Câu 1 (trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2):

- Hình tượng nhân vật Bê-li-cốp: một kẻ sống trong bao hèn nhát, kì quặc, thảm hại.

  + Lối sống: ăn mặc kì quái (áo bành tô ấm cốt bông, đội mũ, đi giày, che ô), đồ dùng đều để vào bao, phòng ngủ như cái hộp.

  + Suy nghĩ: giấu vào bao, luôn sợ “nhỡ xảy ra chuyện gì”, ca tụng quá khứ, ghê sợ hiện tại, thấy cuộc sống thật khó chịu, đáng sợ (Ví dụ: chuyện chị em Va-ren-ca đi xe đạp).

  + Ứng xử kì dị với đồng nghiệp: đi hết nhà này đến nhà khác nhưng không nói gì, chỉ kéo ghế ngồi và quan sát.

- Chi tiết tiêu biểu cho tính cách của Bê-li-cốp: cái bao.

- Lối sống của Bê-li-cốp đã ảnh hưởng sâu sắc tới tinh thần và hoạt động của các giáo viên cùng nhân dân thành phố.

Câu 2 (trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2):

- Nguyên nhân dẫn đến cái chết của Bê-li-cốp:

  + Nguyên nhân trực tiếp: tiếng cười của Va-ren-ca trở thành vết xé đầu tiên vào cái bao của Bê-li-cốp, làm bùng nổ mọi nỗi sợ hãi, hổ thẹn của hắn.

  + Nguyên nhân sâu xa: khát khao cháy bỏng muốn tìm một cái bao vĩnh hằng để không gì có thể xâm phạm được, chỉ có cái quan tài, cái chết mới đem lại điều đó và khiến hắn thấy nhẹ nhàng, thoải mái.

- Thái độ và tình cảm của mọi người đối với Bê-li-cốp:

  + Lúc y còn sống: căm ghét, sợ hãi, ám ảnh.

  + Khi y đã qua đời: thoải mái, dễ chịu nhưng sau đó lại cảm ngột ngạt như trước.

=> Tác hại khủng khiếp của lối sống trong bao của Bê-li-cốp đã ăn sâu vào tiềm thức, đầu độc tinh thần của mọi người.

Câu 3 (trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2):

- Biểu tượng “cái bao”:

  + Nghĩa đen: chỉ vật đựng đồ.

  + Nghĩa bóng: chỉ lối sống thu mình hèn nhát, thảm hại.

- Chủ đề tư tưởng của truyện: Kiểu người trong bao, lối sống trong bao là một thứ thuốc độc giết chết ý nghĩa cuộc đời và đẩy xã hội vào sự trì trệ, ngu dốt, thảm hại.

Câu 4 (trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2):

 Nghệ thuật đặc sắc của truyện:

- Ngôi kể: kết hợp giữa ngôi thứ nhất (Bu-rơ-kin xưng “tôi”) và ngôi thứ ba (tác giả).

- Giọng kể: khách quan, bình thản, chân thật, sắc sảo.

- Cách xây dựng nhân vật điển hình: Bê-li-cốp đại diện cho một kiểu người, một hiện tượng xã hội, một lối sống thu mình hèn nhát, vô vị và ngột ngạt.

- Cách xây dựng biểu tượng: cái bao là biểu tượng đặc sắc nhất trong truyện, biểu trưng cho lớp vỏ ngăn cách với bên ngoài, cho lối sống thu mình đáng lên án.

Câu 5 (trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2):

Ý nghĩa thời sự của truyện ngắn “Người trong bao”:

- Đối với xã hội Nga đương thời: Gián tiếp phản ánh không khí tù túng, trói buộc của nền chuyên chế cuối thế kỉ XIX khiến con người sống một cách hèn nhát, thảm hại, sơ hãi.

- Đối với thời đại hiện nay: kiểu người Bê-li-cốp vẫn tồn tại trong xã hội, nhiều người sống thu mình trong một lớp vỏ khiến cuộc đời mất đi ý nghĩa và xã hội cũng trì trệ vì họ.

Luyện tập

Câu 1 (trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2):

Tôi là Bê-li-cốp, một giáo viên dạy tiếng Hi Lạp cổ. Tôi thấy sợ thế giới bên ngoài nên đi đâu tôi cũng luôn mặc kín bưng, tôi thích nhét các vật dụng như đồng hồ, ô... vào trong bao. Khi tới nhà đồng nghiệp hay bạn bè, tôi thường ngồi nhìn mọi vật xung quanh, không nói năng gì rồi ra về. Tôi thích ngủ kín mít chăn, đóng kín cửa, tôi cũng không thích giao du với hàng xóm. Tôi cảm thấy khó chịu khi ai đó vẽ tranh châm biếm tôi và Va-ren-ca người phụ nữ tôi yêu thương nên tôi kể với Co-va-len-ca. Tôi nghĩ cần sống đúng theo chỉ thị, hành xử phải thận trọng, cẩn thận. Tôi thấy kinh khủng khi Va-ren- ca là con gái mà đạp xe, nên tôi góp ý với em cô ấy. Không ngờ thằng bé xô tôi ngã nhào xuống cầu thang, đúng lúc đó Va-ren-ca trở về nhìn thấy tôi thì phá lên cười, tôi thấy ông thấy nhục nhã, lo sợ, vội vã về nhà.

Câu 2 (trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2):

* Gợi ý:

    Bê-li-cốp không chết, ông tỉnh ngộ và trút bỏ hết những chiếc bao bên ngoài mình để sống cuộc đời tự do hơn. Ông trở nên thân thiện, trò chuyện với mọi người vui vẻ, cởi mở hơn. Ông cùng đạp xe với Va-ren-cô mỗi khi hai người gặp nhau. Ông chuyển tới căn nhà thoáng mát, có nhiều cửa sổ hơn, và sống cuộc đời mới.

Câu 3 (trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2):

- Không nên thay nhan đề “Người trong bao” bằng các nhan đề đã cho, vì nhan đề này giàu tính biểu tượng, vừa mang tính khái quát lại vừa gây ấn tượng sâu sắc. 

Câu 4 (trang 70 SGK Ngữ văn 11 tập 2):

- Con ốc nằm co.

- Nhát như thỏ đế.

- Rùa rụt cổ.

- Mũ nỉ che tai

- Co vòi rụt cổ.

- ...

Soạn bài: Người trong bao (Sê-khốp) - Bản 2

I. Tác giả - Tác phẩm

1. Tác giả

- An tôn Páp lô vích Sê-khốp (1860-1904), nhà văn Nga kiệt xuất.

- Tốt nghiệp y khoa, vừa làm bác sĩ, vừa viết báo, viết văn.

- Năm 1900 được bầu làm Viện sĩ danh dự Viện hàn lâm khoa học Nga.

- Để lại hơn 500 truyện ngắn, truyện vừa.

⇒ Nhà cách tân thiên tài về thể loại truyện ngắn và kịch nói. Đại biểu lớn cuối cùng của Chủ nghĩa hiện thực Nga cuối XIX.

2. Tác phẩm

- Sáng tác trong thời gian nhà văn đang dưỡng bệnh tại bán đảo Crưm - thời kì xã hội Nga đang ngạt thở trong bầu không khí chuyên chế nặng nề cuối 19 – môi trường ấy đẻ ra lắm kiểu người kì quái.

- Người trong bao là một phát hiện độc đáo, đặc sắc của nhà văn. Câu chuyện cười ra nước mắt về cuộc đời một con người mắc chứng bệnh sự hãi, sống, chết đều thảm hại... không chỉ phản ánh thực trạng xã hội và còn có ý nghĩa triết lí sâu sắc.

II. Hướng dẫn soạn bài

Câu 1 (trang 70 sgk Ngữ Văn 11 Tập 2):

Nhân vật Bê-li-cốp được miêu tả:

∗ Chân dung.

- Cặp kính đen, gương mặt nhợt nhạt, nhỏ bé, choắt lại như mặt chồn.

- Ăn mặc: đều màu đen.

- Phục sức: đều để trong bao( giầy, ủng, kính, ô…)

- Ý nghĩ: giấu vào bao.

- Tên Bêlicốp ít ai gọi -> người trong bao.

⇒ Chân dung kì quái, lập dị, thu mình trong vỏ, tạo cho mình một cái bao ngăn cách, bảo vệ khỏi những ảnh hưởng, tác động của cuộc sống bên ngoài.

∗ Tính cách.

- Câu nói cửa miệng: Nhỡ lại xảy ra chuyện gì thì sao.

- Nhút nhát, sống cô độc, luôn lo lắng, sợ hãi tất cả, thích sống rập khuôn như cái máy vô hồn.

- Luôn thoả mãn, hài lòng với lối sống cổ lỗ, bảo thủ và luôn cho rằng sống như thế mới là sống, mới là người công dân tốt, là nhà giáo có trách nhiệm.

- Không hiểu mọi người chung quanh, không hiểu xã hội, cứ nhởn nhơ, tự nhiên, đắm chìm trong sự tôn sùng quá khứ

∗ Hành xử: Đến thăm nhà đồng nghiệp, kéo ghế ngồi chẳng nói gì, một tiếng sau ra về.

⇒Bức chân dung về một con người kì quái, lạc lõng, khủng khiếp: hèn nhát - cô độc - máy móc - giáo điều- thu mình trong bao, trong vỏ ốc.

⇒ Lối sống và con người Bêlicốp ảnh hưởng đến cuộc sống và tinh thần của anh chị em giáo viên trong trường nơi hắn làm việc, trong dân cư thành phố nơi hắn sống. Tất cả mọi người sợ hắn, ghét hắn, tránh xa hắn.

Câu 2 (trang 70 sgk Ngữ Văn 11 Tập 2):

- Nguyên nhân cái chết của Bê – li – cốp:

   + Vì ngã đau, dẫn đến mắc bệnh, lại không chịu chữa chạy

   + Vì bị sốc trước thái độ của chị em Varenca

   + Sâu xa hơn đó là cái chết của Bêlicốp là tất yếu: với tạng người, cách sống của y, dẫn đến cái chết như thế là tất yếu.

- Thái độ, tình cảm của mọi người đối với Bê-li-cốp khi hắn còn sống là sợ hãi, căm ghét, bị ám ảnh sâu sắc.

   + Sau khi Bê-li-côp chết, tuần đầu tiên người ta thấy nhẹ nhõm, thoải mái. Nhưng rồi cuộc sống lại trở lại cái nhịp sống nặng nề, u ám, mệt nhọc, vô vị trước kia.

⇒ Lối sống trong bao đã ám ảnh, đầu độc bầu không khí trong sạch, lành mạnh của đạo đức, văn hóa và tiến bộ Nga đương thời.

Câu 3 (trang 70 sgk Ngữ Văn 11 Tập 2):

∗ Ý nghĩa tư tưởng – nghệ thuật của biểu tượng “cái bao”:

- Nghĩa gốc: Vật hình túi (hộp) dùng để bao, gói, đựng đồ vật, hàng hoá...

- Nghĩa chuyển: Lối sống và tính cách của Bêlicốp.

∗ Chủ đề, tư tưởng của tác phẩm: Kiểu người, lối sống thu mình trong bao – cuộc sống trói buộc, tù hãm, đối với nhân dân Nga, tri thức Nga cuối thế kỷ 19.

Câu 4 (trang 70 sgk Ngữ Văn 11 Tập 2):

- Chọn ngôi kể:

   + Người kể chuyện: Bu rơ kin – nhân vật Tôi

   + Người thuật lại câu chuyện Bu rơ kin kể là tác giả.

- Giọng kể: Mỉa mai, châm biếm, trầm tĩnh vẻ ngoài bình thản.

- Nghệ thuật xây dựng nhân vật điển hình: Từ chân dung, lời nói, hành động…đều khái quát thành tính cách, lối sống.

- Nghệ thật tương phản: Lối sống, tính cách của Bêlicốp >< chị em Valenca, giáo viên, nhân dân …

- Nghệ thuật biểu tượng: Hình ảnh cái bao, người trong bao, cái chết của Bêlicốp.

- Kết thúc truyện: Người nghe – người đọc giả định trực tiếp phát biểu chủ đề tư tưởng – tạo ấn tượng cho người đọc.

Câu 5 (trang 70 sgk Ngữ Văn 11 Tập 2):

- Lên án mạnh mẽ kiểu người trong bao. Lối sống trong bao và tác hại của nó đối với hiện tại và tương lai nước Nga.

- Lời cảnh báo và kêu gọi mọi người cần phải thay đổi cách sống, không thể sống tầm thường, hèn nhát, ích kỉ.

Luyện tập

Câu 1 (trang 70 sgk Ngữ Văn 11 Tập 2):

Tôi là Bê-li-cốp, một giáo viên dạy tiếng Hi Lạp cổ. Tôi thấy sợ thế giới bên ngoài nên đi đâu tôi cũng luôn mặc kín bưng, tôi thích nhét các vật dụng như đồng hồ, ô... vào trong bao. Khi tới nhà đồng nghiệp hay bạn bè, tôi thường ngồi nhìn mọi vật xung quanh, không nói năng gì rồi ra về. Tôi thích ngủ kín mít chăn, đóng kín cửa, tôi cũng không thích giao du với hàng xóm. Tôi cảm thấy khó chịu khi ai đó vẽ tranh châm biếm tôi và Va-ren-ca người phụ nữ tôi yêu thương nên tôi kể với Co-va-len-ca. Tôi nghĩ cần sống đúng theo chỉ thị, hành xử phải thận trọng, cẩn thận. Tôi thấy kinh khủng khi Va-ren- ca là con gái mà đạp xe, nên tôi góp ý với em cô ấy. Không ngờ thằng bé xô tôi ngã nhào xuống cầu thang, đúng lúc đó Va-ren-ca trở về nhìn thấy tôi thì phá lên cười, tôi thấy ông thấy nhục nhã, lo sợ, vội vã về nhà.

Câu 2 (trang 70 sgk Ngữ Văn 11 Tập 2):

Kết thúc truyện là cái chết của nhân vật, cho nên khi viết lại đoạn kết của câu chuyện về Bê-li-cốp, có thể chọn những cách khác nhau:

- Bê-li-cốp tiếp tục quan hệ với Va-ren-ca và họ cưới nhau, để rồi không chịu được lối sống kì cục đó, Va-ren-ca đi tới chia tay.

- Mọi người đều đồng tình phản đối Bê-li-cốp, hiệu trưởng cùng với thanh tra giáo dục buộc phải thuyên chuyển anh ta đi nơi khác. Bê-li-cốp nhận ra sai lầm của mình và quyết tâm sửa chữa.

- Bê-li-cốp bị bài xích và nhận ra các sai lầm của mình, anh ta để lại một bức thư trần tình và biến mất, từ đó không ai nhìn thấy hay gặp anh ta ở đâu nữa.

- Bê-li-cốp nhận ra sự sai lầm trong lối sống thu mình và quyết tâm sửa sai, hoà mình vào nhịp sống chung của mọi người.

Câu 3 (trang 70 sgk Ngữ Văn 11 Tập 2):

Không nên thay nhan đề Người trong bao bằng các nhan đề khác bởi nhan đề Người trong bao là một nhan đề giàu hình ảnh, vừa mang tính khái quát lại gây ấn tượng sâu sắc:

- Đó là sáng tạo của tác giả

- Là cách dịch sát nghĩa với nguyên tác nhất.

Câu 4 (trang 70 sgk Ngữ Văn 11 Tập 2):

- Con ốc nằm co.

- Nhát như thỏ đế.

- Rùa rụt cổ.

- Mũ nỉ che tai

- Co vòi rụt cổ.

- ...

Soạn bài: Người trong bao (Sê-khốp) - Bản 3

Bố cục

3 phần

- Phần 1 (mở truyện): Cuộc trò chuyện ở gần nhà kho giữa hai nhân vật I-van I-va-nứt và Bu-rơ-kin.

- Phần 2 (thân truyện): Kể về cuộc đời và tính cách của nhân vật Bê-li-cốp.

- Phần 3 (kết truyện): Những nhận xét của bác sĩ thú y I-van I-va-nứt – người nghe chuyện.

Nội dung bài học

- Nội dung:

    + Lên án, phê phán mạnh mẽ lối sống trong bao đồng thời chỉ ra tác hại của lối sống đó với tương lai nước Nga.

    + Kêu gọi mọi người cần phải thay đổi lối sống hèn nhát, ích kỉ, hủ lậu.

    + Tác phẩm có ý nghĩa thời sự rộng rãi, sâu sắc với nước Nga đương thời và ảnh hưởng cho đến tận ngày nay.

- Nghệ thuật:

    + Thành công trong lựa chọn ngôi kể (ngôi thứ 3) đảm bảo sự khách quan lại vừa tăng cảm giác gần gũi, chân thật.

    + Giọng kể: Trầm tĩnh ẩn giấu nhiều trăn trở, suy nghĩ.

    + Xây dựng thành công hình tượng nhân vật điển hình Bê-li-cốp và ý nghĩa biểu tượng "cái bao".

Hướng dẫn soạn bài

Câu 1 (trang 70 SGK ngữ văn 11 tập 2):

Nhân vật Bê-li-cốp được miêu tả:

- Ngoại hình:

    + Bộ mặt: Giấu trong cổ áo bành tô bẻ cao, mắt đeo kính râm.

    + Trang phục: Luôn mặc áo màu đen, đi giầy cao su, mặc áo bông chần, đeo kính râm.

    + Đồ dùng mang theo: Cái ô, đồng hồ quả quýt, chiếc dao nhỏ để gọt bút chì... Tất cả đều được để trong một cái bao.

- Tính cách:

    + Bê-li-cốp nhút nhát, lo sợ hiện tại "Thu mình vào trong vỏ, tạo cho mình một thứ bao có thể ngăn mình khỏi những ảnh hưởng từ bên ngoài".

    + Ca ngợi, tôn sùng quá khứ, thỏa mãi với lối sống cổ hủ, kì quái của chính mình.

- Lối sống:

    + Không giao tiếp với ai: Ở nhà luôn đóng cửa, cài then, buồng ngủ chật như một cái hộp, khi ngủ kéo chăn trùm đầu kín mít.

    + Sống trong sợ hãi, lo lắng với thực tại: Câu nói cửa miệng "nhỡ lại xảy ra chuyện gì".

    + Sùng bái quá khứ, bảo thủ, giáo điều, rập khuôn tuân thủ những chỉ thị thông tư một cách máy móc.

→ Bê-li-cốp là người cô độc, lạc lõng, sợ hãi, trốn tránh thực tại nhưng thích lối sống cổ hủ, rập khuôn, giáo điều.

Lối sống của Bê-li-cốp đã ảnh hưởng đến những người xung quanh:

- Mọi người xa lánh, không ai muốn lại gần, trò chuyện: Thầy hiệu trưởng sợ, cả thành phố sợ Bê-li-cốp.

- Sau khi Bê-li-cốp chết, tính cách và lối sống của y vẫn cứ tiếp tục tồn tại và ảnh hưởng đến những người xung quanh.

→ Bê-li-cốp trở thành đại diện cho những chỉ thị, thông tư điển hình cho một kiểu người, một hiện thực xã hội đã và đang tồn tại, lẩn khuất trong cuộc sống của một bộ phận tri thức Nga cuối thế kỉ XIX.

Câu 2 (trang 70 SGK ngữ văn 11 tập 2):

Nguyên nhân cái chết của Bê-li-cốp:

- Nguyên nhân trực tiếp:

    + Bê-li-cốp bị Cô-va-len-cô đẩy ngã cầu thang.

    + Ngã đau, mắc bệnh nặng nhưng không chịu đi chữa.

- Nguyên nhân gián tiếp:

    + Lo việc mình bị ngã ở nhà Va-ren-ca sẽ đến tai ngài hiệu trưởng, ngài thanh tra.

    + Bê-li-cốp sốc và cảm thấy nhục nhã trước thái độ của chị em Va-ren-ca với mình.

→ Bê-li-cốp chết một cách bất ngờ, gây ngạc nhiên cho tất cả mọi người nhưng đây lại được coi là cái kết tất yếu cho cách sống của Bê-li-cốp. Bê-li-cốp đã tìm được chiếc bao mà cả cuộc đời mình mong muốn. Với cái bao ấy, cả đời không ai có thể kéo y ra khỏi vỏ bọc của mình nữa. Nói cách khác, Bê-li-cốp chết chính vì cách sống cổ hủ, lạc hậu, giáo điều của chính mình. Cách sống ám ảnh cả cuộc đời y.

Tình cảm và thái độ của mọi người đối với Bê-li-cốp:

- Khi Bê-li-cốp còn sống: Ai nấy đều sợ hãi, căm ghét, bị ám ảnh mỗi khi bê-li-cốp xuất hiện.

- Khi Bê-li-cốp chết:

    + Tất cả thờ ơ, nhẹ nhõm, thoải mái.

    + Nhưng sau 1 tuần, mọi chuyện lại diễn ra như cũ: Nặng nề, mệt nhọc, vô vị.

→ Lối sống của Bê-li-cốp đã ảnh hưởng dai dẳng đến nhiều người trong xã hội. Một kiểu người đang kìm hãm sự phát triển, tiến bộ của nước Nga đương thời.

Câu 3 (trang 70 SGK ngữ văn 11 tập 2):

Ý nghĩa tư tưởng - nghệ thuật của biểu tượng "cái bao":

- Nghĩa đen: Bao là vật dụng có sức chứa lớn, dùng để đựng đồ vật bên trong.

- Nghĩa bóng: Chỉ tính cách, lối sống của nhân vật bê-li-cốp.

- Nghĩa biểu tượng: Lối sống cô độc, lạc lõng, sợ hãi, trốn tránh thực tại nhưng thích sự cổ hủ, rập khuôn, giáo điều. Bê-li-cốp và "cái bao" là hiện tượng điển hình cho một kiểu người trong xã hội Nga nửa cuối thế kỉ XIX.

Chủ đề, tư tưởng của "Người trong bao":

- Lên án mạnh mẽ lối sống "trong bao" cổ hủ, lạc hậu, giáo điều đã ảnh hưởng không nhỏ đến hiện tại và tương lai nước Nga đương thời.

- Kêu gọi mọi người cần phải thay đổi cách sống hèn nhát, ích kỷ, vô vị nếu không xã hội sẽ còn xuất hiện nhiều người trong bao như Bê-li-cốp.

Câu 4 (trang 70 SGK ngữ văn 11 tập 2):

Đặc sắc nghệ thuật của tác phẩm "Người trong bao":

- Nghệ thuật xây dựng nhân vật điển hình: Khắc họa thành công nhân vật điển hình Bê-li-cốp qua chân dung, lối sống, tính cách,...

- Nghệ thuật xây dựng hình tượng điển hình: Hình tượng "cái bao" trở thành biểu tượng ám chỉ xuyên suốt nội dung tác phẩm để nhấn mạnh lối sống rập khuôn, giáo điều.

- Nghệ thuật tương phản: Khắc họa nhân vật Bê-li-cốp khác biệt hoàn toàn với những người xung quanh để nhấn mạnh sự lập dị, cổ hủ đáng sợ ẩn mình trong xã hội Nga đương thời.

- Ngôi kể: Người kể xưng tôi (ngôi thứ 3) đảm bảo sự khách quan lại vừa tăng cảm giác gần gũi, chân thật.

- Giọng kể: Trầm tĩnh chậm buồn, khi lại mỉa mai, châm biếm như ẩn giấu nhiều suy tư, trăn trở.

Câu 5 (trang 70 SGK ngữ văn 11 tập 2):

Ý nghĩa thời sự của truyện "Người trong bao":

- Lối sống hèn nhát, ích kỉ, bảo thủ vẫn tồn tại trong xã hội, đặc biệt trong học đường, trong một số cá nhân.

- Lên án, bày tỏ thái độ phê phán trước lối sống đó.

- Xác định lối sống lành mạnh, chuẩn mực văn hóa, đạo đức cộng đồng.

Luyện tập

Câu 1 (Trang 70 SGK ngữ văn 11 tập 2):

Nhập vai Bê-li-cốp kể lại truyện ngắn "Người trong bao" theo ngôi thứ nhất:

Gợi ý:

- Có thể kể sáng tạo, nhập vai nhân vật chính xưng "tôi" hoặc "mình". Lưu ý kể cả khi nhân vật đã qua đời.

- Tưởng tượng mình là nhân vật, tự miêu tả ngoại hình, tính cách, lối sống của Bê-li-cốp.

- Kể những biến cố chính xảy ra trong cuộc đời nhân vật.

Câu 2 (Trang 70 SGK ngữ văn 11 tập 2):

Tưởng tượng một cái kết khác cho nhân vật Bê-li-cốp:

Gợi ý:

- Chọn lựa cái kết mà bản thân mong nhất.

- Nhân vật có thể sống nhưng sẽ phải rút ra kinh nghiệm, thay đổi cách sống để phù hợp với thời đại, hòa nhập với cộng đồng.

Câu 3 (Trang 70 SGK ngữ văn 11 tập 2):

Không có nhan đề nào có thể thay thế nhan đề "Người trong bao".

Lý do:

- Nhan đề cũ rất giàu ý nghĩa biểu tượng lại mang tính khái quát cao phù hợp với nội dung tác phẩm.

- Sáng tạo độc đáo của tác giả gây ấn tượng sâu sắc với độc giả.

- Đây là cách dịch sát với nguyên tác nhất, giữ nguyên được ý nghĩa tác phẩm.

Câu 4 (Trang 70 SGK ngữ văn 11 tập 2):

Một số thành ngữ, tục ngữ Việt Nam có nội dung gần với kiểu người người Bê-li-cốp:

- Mũ ni che tai

- Co vòi rụt cổ

- Con ốc nằm co

- Nhát như thỏ đế