Soạn bài: Ngữ cảnh (ngắn nhất)

Soạn bài: Ngữ cảnh

• Soạn bài: Ngữ cảnh (chi tiết)

LUYỆN TẬP

Câu 1(trang 108 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1):

Ngữ cảnh của đoạn văn là trong bối cảnh biết tin của địch nhưng chưa có lệnh quan. Người dân thì căm phẫn, khó chịu muốn phản kháng. “Tiếng phong hạc phập phồng” chính là chỉ tin tức về quân địch. Câu thơ đã nêu ra một loạt chi tiết cho thấy sự ghét bỏ của người dân đối với quân giặc: ghét “mùi tinh chiên”, “ghét thói mọi”, nhìn bòng bong mà muốn ăn gan, nhìn thấy ống khói muốn cắn cổ. Các chi tiết thể hiện sự căm hận tột độ của người dân, đồng thời thể hiện tinh thần sục sôi sẵn sàng đánh đuổi quân thù.

Câu 2(trang 108 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1):

Hai câu thơ thể hiện hòn cảnh lẻ loi của người phụ nữ. Cái không gian thanh vắng của đêm khuya, từ cái “trơ” của hồng nhan đã đẩy sự cô đơn , sự buồn tủi trước thân phận lẻ loi của nhân vật trữ tình lên đến đỉnh điểm.

Câu 3(trang 108 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1):

Những chi tiết trong bài thơ Thương vợ đã thể hiện ngữ cảnh của bài thơ. Một gia đình có năm con và một chồng, nhưng chỉ có bà Tú là trụ cột kinh tế của gia đình. Bà Tú hiện lên là con người chịu thương, chịu khó, dù công việc buôn bán vất vả, nguy hiểm vẫn hết lòng vì chồng con. Ngữ cảnh đó đã lí giải rõ những chi tiết về hình ảnh bà Tú trong bài thơ.

Hình ảnh “thân cò khi quãng vắng” khắc sâu sự vất vả, gian nan, công việc cũng đầy nguy hiểm của bà Tú. Thân cò vốn đã gọi tả sự vất vả, nhọc nhằn, kết hợp với hình ảnh ngõ vắng càng làm sự khó nhọc, nguy hiểm tăng lên gấp bội.

Chi tiết “năm nắng mười mưa” trong hoàn cảnh ngữ cảnh kết hợp cũng các biện pháp nghệ thuật nhấn mạnh những khó khăn bà Tú đã trải qua. Cùng với cụm từ “dám quản công” đã đề cao phẩm chất hy sinh, hết lòng vì chồng con của bà Tú.

Câu 4(trang 108 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1):

Nhưng yếu tố ngữ cảnh chi phối chủ yếu đến từ hoàn cảnh sáng tác của bài thơ: kỳ thi Hương ba năm tổ chức một lần của nhà nước, và quan sứ cùng với vợ đến giám sát.

Một yếu tố ngữ cảnh nữa là tình hình giáo dục lúc bấy giờ: một nền giáo dục thối nát, với  hình thức thi cử rườm rà, lạc hậu dẫn đến tình trạng như bài thơ diễn tả.

Câu 5 (trang 108 sgk Ngữ Văn 11 Tập 1):

Trong hoàn cảnh đó, câu hỏi được sử dụng vào mục đích là muốn biết bây giờ là mấy giờ.