1. Một số đề cùng loại:
- Kể về một việc làm tốt của em.
- Kể về một lần em mắc khuyết điểm.
- Kể về một người bạn tốt của em.
- Kể về một chuyến đi chơi cùng lớp.
2. Theo dõi quá trình thực hiện một đề tự sự.
- Bài làm sát với yêu cầu của đề.
- Các sự việc đều xoay quanh chủ đề nói về người ông hiền từ, yêu hoa, yêu cháu.
=> Bài văn đáp ứng được yêu cầu của đề, các sự việc bám sát với chủ đề.
3. Lập dàn ý cho đề văn tự sự.
a) Kể về một kỉ niệm đáng nhớ.
Mở bài:
– Giới thiệu về ngày đi học đầu tiên đáng nhớ.
– Cảm xúc, ấn tượng chung của em trong ngày đầu tiên đi học ấy.
Thân bài:
– Cảnh sắc thiên nhiên, tâm trạng (miêu tả cảnh và miêu tả nội tâm).
– Chuẩn bị đến trường: Bút thước, sách vở, các đồ dùng khác...
– Trên đường đi tới trường: Cảnh vật, tâm trạng, bạn bè...
– Cảnh ngôi trường: Cổng trường, sân trường, không khí náo nức, đông vui rộn rã của các bạn học sinh và các bậc phụ huynh...
– Lớp học: Phòng học, cô giáo, bạn bè, đồ dùng trong lớp...
– Tâm trạng, cảm xúc trước những điều mới lạ.
– Cô giáo, một vài bạn trong lớp.
– Sự việc hoặc người bạn cùng bàn đáng ghi nhớ.
– Bài học đầu tiên.
Kết bài:
– Ý nghĩa của trường lớp đối với tuổi thơ.
– Ấn tượng, cảm xúc sâu sắc của bản thân, lời hứa của bản thân.
b) Kể về một chuyện vui sinh hoạt.
Mở bài:
- Giới thiệu hoàn cảnh xảy ra câu chuyện.
Thân bài:
- Kể lại diễn biến của câu chuyện.
+ Thời gian địa điểm xảy ra câu chuyện?
+ Tình huống đáng cười trong câu chuyện là gì?
+ Câu chuyện kết thúc ra sao?
- Em rút ra được điều gì từ câu chuyện đó?
Kết bài: Ấn tượng mà câu chuyện để lại trong em là gì?
c) Kể về một người bạn mới quen.
Mở bài: giới thiệu khái quát về người bạn mới quen đó.
Thân bài: kể về người bạn mới quen.
* Kể về lần đầu gặp gỡ:
- Lần đầu tiên gặp bạn ấy là trong hoàn cảnh nào? Có đặc biệt không?
- Ấn tượng đầu tiên của em trong lần đầu gặp mặt đó. (Tính cách, ngoại hình...)
* Miêu tả ngoại hình của bạn đó:
- Dáng người.
- Cách ăn mặc.
- Khuôn mặt, đôi mắt, mái tóc.
* Nói về tính cách và tình cảm của bạn ấy:
- Bạn ấy rất là chăm chỉ.
- Học cực giỏi.
- Bạn ấy luôn tận tình giúp đỡ bạn bè.
- Chịu khó học hỏi, thích tìm hiểu, quan sát.
- Tự giác giúp đỡ bố mẹ.
- Được mọi người xung quanh yêu mến.
* Mối quan hệ của bạn đối với thầy cô, bạn bè:
- Hay quan tâm giúp đỡ bạn bè.
- Ngoan lễ phép với thầy cô giáo.
Kết bài:
- Nêu cảm nghĩ của em về người bạn ấy.
- Em rất mến bạn.
- Em sẽ giữ gìn tình bạn tốt này.
d) Kể về một cuộc gặp gỡ.
Mở bài:
- Giới thiệu về cuộc gặp gỡ.
Thân bài: Kể về cuộc gặp gỡ.
* Cuộc gặp như thế nào?
- Tụi em đi thành một tốp thẳng hàng vào bên trong quân đội.
- Chúng em đi thăm mọi nơi của quân khu.
- Khi đến thao trường, em nhìn thấy các chú tập luyện.
- Em ấn tượng nhất với chú cầm cây súng đứng yên canh gác không hề động đậy.
- Em tò mò và ngạc nhiên đứng nhìn.
- Bỗng chú đến bên em và hỏi em nhìn gì.
* Diễn biến cuộc gặp:
- Em và chú nói chuyện với nhau.
- Chú hỏi tên em, ba mẹ em.
- Em và chú nói chuyện rất vui.
- Chú kể về công việc của chú cho em nghe.
- Em và chú nói chuyện mà không biết đến giờ em phải về.
* Kết thúc cuộc gặp gỡ:
- Em chào chú về.
- Chú xoa đầu em nói em gắng học và nghe lời ba mẹ.
- Chú hứa sẽ đến thăm em.
* Ấn tượng về người gặp:
- Chú rất đẹp trai và oai phong.
- Chú rất vui tính, hoà đồng và thân thiện.
- Chú vô cùng ân cần, dịu dàng.
Kết bài: Cảm nghĩ của em về cuộc gặp gỡ.
- Đây là cuộc gặp gỡ thú vị.
- Cuộc gặp gỡ cho em biết nhiều điều về những điều em chưa biết.
e) Kể về những đổi mới ở quê em.
Mở bài:
- Giới thiệu quê em: Ở đâu? (Thành thị? Nông thôn? Tỉnh? Vùng đồng bằng? Miền núi? Miền biển?)
- Trong một năm qua quê em có nhiều đổi mới.
Thân bài:
* Trước khi đổi mới:
- Cơ sở vật chất (nhà cửa, đường xá...)
+ Nhà: Nhỏ thấp, lụp xụp...
+ Đường: Bằng đất, mưa thì lầy lội, nắng thì bụi bặm...
+ Chợ: Ít hàng hóa, chưa có nhiều hàng quán...
+ Trường học: Nhỏ, ít phòng học, tối tăm...
- Đời sống của người dân:
+ Chủ yếu làm nghề nông, rất vất vả.
+ Thu nhập thấp.
+ Cuộc sống gặp nhiều khó khăn: Trẻ em phải bỏ học hoặc không chú ý tới học hành, không có điều kiện khám chữa bệnh tốt.
* Hiện nay:
- Cơ sở vật chất:
+ Nhà cửa khang trang, có nhiều nhà cao tầng...
+ Đường được sửa chữa, xây dựng mới, đi lại thuận tiện...
+ Chợ: Đông vui, nhộn nhịp, nhiều loại hàng hóa...
+ Trường học: Trường cũ được sửa chữa, nhiều trường mới được xây thêm..., phòng học có đèn, có quạt... (miêu tả thêm về những thứ mới trong trường mình)
+ Có thêm ngân hàng, bệnh viện, công viên... (miêu tả những nơi đó)
- Đời sống của người dân:
+ Cải thiện hơn: Thu nhập cao hơn nhờ biết áp dụng khoa học kĩ thuật vào sản xuất, tăng năng suất...
+ Trong gia đình có nhiều tiện nghi như: Ti vi, tủ lạnh, điều hòa, xe máy...
+ Trẻ em được quan tâm hơn trong việc học hành...
+ Người dân đã có nơi khám chữa bệnh...
Kết bài:
- Quê em đã có nhiều thay đổi.
- Yêu mến quê hương.
- Quyết tâm học tốt để xây dựng quê hương...
e) Kể về thầy cô giáo.
Mở bài:
– Giới thiệu vài nét về thầy hoặc cô giáo mà em dự định kể.
– Kể lại vài ấn tượng của em về người thầy/cô giáo mà em yêu mến.
Thân bài:
– Hãy tả đôi nét về thầy/cô giáo như về ngoại hình, tính cách, nếu một số ấn tượng rõ nét của em về thầy cô giáo.
– Kể lại kỉ niệm sâu sắc nhất giữa em và thầy/ cô giáo đó.
– Em đã trở thành học sinh lớp 6, nêu cảm nhận về thầy/ cô giáo cũ của mình.
Kết bài:
– Cảm nghĩ của em thầy cô giáo đó. Từ đó nêu ra sự kính trọng khi không còn được học với thầy/ cô giáo cũ.
– Nêu lên quyết tâm phấn đấu học tập để không phụ lòng thầy/cô của mình.