Luyện tập về phương pháp lập luận trong văn nghị luận

Soạn bài: Luyện tập về phương pháp lập luận trong văn nghị luận (siêu ngắn)

I. Lập luận trong đời sống

1.Trả lời các câu hỏi

=> Luận cứ và kết luận được xác lập với nhau bởi mối quan hệ nguyên nhân kết quả. Trong câu chúng ta có thể đổi vị trí của luận cứ và kết luận

2. Bổ sung các luận cứ cho các kết luận

a. Em rất yêu trường em vì đây là nơi em được học tập và rèn luyện những tri thức mới.

b. Nói dối rất có hại vì nó ảnh hưởng đến chính bạn và đánh mất niềm tin từ người khác

c) Nhiều việc phải làm, mệt quá nghỉ một lát để nghe nhạc thôi.

d)Không nghe lời cha mẹ là hư, cho nên trẻ em cần biết nghe lời cha mẹ.

e) Đi nhiều nơi, giúp em học hỏi được nhiều điều, nên em rất thích đi tham quan.

3. Viết tiếp kết luận cho các câu sau

a. Ngồi mãi ở nhà chán lắm đi chơi công viên đi!

b. Ngày mai đã thi rồi mà bài vở còn nhiều, Hôm nay nhất định phải làm hết bài tập

c.Nhiều bạn nói năng thật khó nghe, cần phải góp ý để các bạn ấy nhận ra và sửa chữa

d.Các bạn đã lớn rồi, làm anh chị chúng nó phải cư xử cho đúng mực, làm gương cho các em chứ!

e.Cậu này ham đá bóng thật nhất định sau này sẽ thành công

II. Lập luận trong văn nghị luận:

1. Khái niệm:

Là nhằm đi đến những kết luận, những luận điểm, tư tưởng có tính khái quát, có ý nghĩa phổ biến đối với xã hội, có ý nghĩa tường minh.

2. Bài tập:

Bài 1 (trang 33 sgk Ngữ Văn 7 Tập 2):

 Lập luận cho luận điểm "Sách là người bạn lớn của con người"

Vì sao: Vì nhu cầu con người tìm phải được hòa hợp cả giá trị vật chất và tinh thần, mà sách là nguồn giá trị tinh thần vô cùng to lớn, giúp con người giải trí, mở mang đầu óc, khám phá tri thức nhân loại.

Nội dung:

+ Sách là món ăn tinh thần trong đời sống con người

+Sách là kho tàng tri thức của nhân loại, đa dạng lĩnh vực: văn hóa, lịch sử, khoa học,…

+sách giúp ích cho con người: mở mang tầm hiểu biết, khám phá tri thức mới

+Sách giúp con người nhận thức được những giá trị hành vi tốt, xấu trong đời sống xã hội, từ đó điều chỉnh hành vi của bản thân

+Sách khơi nguồn cho những sáng tạo về khoa học, nghệ thuật, văn hóa

+Sách là bạn đồng hành của mọi đối tượng từ trẻ em đến người lớn

+Sách giúp đầu óc con người được thư giãn, nghỉ ngơi và tĩnh tâm hơn

+Nếu không có sách, các phát hiện khoa học, tri thức nhân loại sẽ không được lưu giữ và truyền lại đến các thế hệ sau

- Luận điểm này có cơ sở thực tế, đó là hầu hết tất cả mọi người, từ bao thế hệ trước đến nay đều coi sách là kho tàng tri thức quý báu để học hỏi, tích lũy kinh nghiệm và phát triển bản thân, phát triển đất nước.

- Luận điểm đó có tác dụng: khẳng định vai trò của sách và nhắc nhở mọi người phải rèn luyện và hình thành thói quen đọc sách thường xuyên, hơn thế nữa là trân trọng sách như chính người bạn của mình.

Bài 3 (trang 34 sgk Ngữ Văn 7 Tập 2):

a. Thầy bói xem voi: “Phải có cái nhìn toàn diện về sự vật hiện tượng”

=>Lập luận

-Trong đời sống, tất cả các sự vật, hiện tượng đều được biểu hiện ở nhiều góc cạnh, nhiều phương diện khác nhau

-Việc khẳng định về sự vật, hiện tượng mang tính chủ quan dẫn đến sự hiểu sai về bản chất của sự vật đối tượng

-Việc nhận xét, đánh giá về đối tượng, sự vật phải được đúc rút qua một quá trình tìm hiểu, nghiên cứu và dựa trên những ý kiến khách quan của mọi người.

b. Ếch ngồi đáy giếng: “Không được chủ quan, kiêu ngạo”

Lập luận :

-Chủ quan kiêu ngạo là một thói xấu trong xã hội

-Thói xấu đó hình thành và gây ảnh hưởng đến bản thân. Tạo nên sự thất bại

-Trong thực tế, thói xấu này vẫn thấy ở nhiều người, điều đó đáng e ngại trong đối với sự phát triển chung của xá hội

- Cần rèn luyện tính cách khiêm tốn, học hỏi, mở rộng tầm nhận thức và hiểu biết của bản thân

-Rút ra bài học cho bản thân để rèn luyện tính cách tốt, tránh thới kiêu ngạo, chủ quan.

Tham khảo toàn bộ: Soạn văn 7 siêu ngắn tập 2