Soạn bài: Luyện tập thao tác lập luận bình luận (siêu ngắn)

Hướng dẫn Soạn bài Luyện tập thao tác lập luận bình luận siêu ngắn gọn. Với bản soạn văn 11 siêu ngắn gọn này các bạn sẽ chuẩn bị bài trước khi đến lớp nhanh chóng và nắm vững nội dung tác phẩm dễ dàng nhất.

Soạn bài: Luyện tập thao tác lập luận bình luận - Bản 1

Câu 1 (trang 81 SGK Ngữ văn 11 tập 2):

- Bài văn tham gia diễn đàn nên là một bài bình luận mục đích nhằm đánh giá, bàn luận, đề xuất ý kiến riêng của bản thân về vấn đề lời ăn tiếng nói của học sinh, một vấn đề mọi người đều đã biết nhưng còn có ý kiến khác nhau.

- Tùy sự lựa chọn của mỗi học sinh mà bình luận về toàn bộ vấn đề hoặc chọn một khía cạnh của vấn đề. VD: Biết nói lời “xin lỗi”.

- Dàn ý:

Mở bài: Giới thiệu về việc biết nói lời “xin lỗi” ở học sinh văn minh, thanh lịch.

Thân bài:

(1) Đánh giá vấn đề: biết nói lời “xin lỗi” là một biểu hiện đẹp trong lời ăn tiếng nói và ứng xử của người học sinh văn minh, thanh lịch.

- Giải thích ngắn gọn lời “xin lỗi” là gì? Lấy dẫn chứng về lời “xin lỗi”.

- Lời xin lỗi là cần thiết và là biểu hiện đẹp trong lời ăn tiếng của học sinh văn minh, thanh lịch vì:

  + Cuộc sống hiện đại và yêu cầu về quy tắc giao tiếp giữa người với người đòi hỏi chúng ta phải biết nói lời “xin lỗi” khi có lỗi với người khác hoặc gây ra những phiền toái, bất tiện cho họ.

  + Lời “xin lỗi” thể hiện sự chân thành, lịch thiệp và cả nhân cách của người nói.

(2) Bàn về lời “xin lỗi” của học sinh văn minh, thanh lịch:

- Thói quen nói lời “xin lỗi” cần có ở mọi học sinh và mọi người trong cuộc sống và phải được nói ra kịp thời, đúng lúc, đúng chỗ, phù hợp với hoàn cảnh và với đối tượng.

- Là người học sinh văn minh, thanh lịch cần biết  nói lời “xin lỗi” không chỉ khi ở trường, với thầy cô, bạn bè mà cần có thói quen đó trong sinh hoạt gia đình, khi giao tiếp xã hội nói chung.

- Hiện nay, rất nhiều bạn học sinh xem nhẹ lời “xin lỗi” hoặc cho đó là giao tiếp rườm rà, hoặc cho đó là khách sáo, từ đó dẫn đến sự cẩu thả, mất tinh tế, thiếu lịch sự và chân thành trong lời ăn tiếng nói, trong tình ứng xử và trong tình cảm. Cần khắc phục điều này vì một con người tốt hơn của chính chúng ta.

Câu 2 (trang 83 SGK Ngữ văn 11 tập 2):

a. Trình bày một luận điểm trong dàn ý trên: HS lựa chọn và trình bày.

b. Bàn về một hiện tượng được xã hội quan tâm (VD: vệ sinh an toàn thực phẩm…).

Gợi ý một số luận điểm cơ bản:

- Giải thích, nêu biểu hiện và thực trạng của vấn đề vệ sinh an toàn thực phẩm.

- Đánh giá: vệ sinh an toàn thực phẩm hiện nay phức tạp, không an toàn và đã trở thành vấn nạn quốc gia, đe dọa mọi nhà.                   

- Bàn luận:

  + Về nguyên nhân, tác hại và hệ lụy lâu dài của thực phẩm bẩn.

  + Về giải pháp, hành động cần có để khắc phục tình trạng thực phẩm không vệ sinh, không an toàn.

  + Từ vấn đề thực phẩm không vệ sinh, không an toàn mở rộng vấn đề về nhân cách và cách ứng xử giữa con người với con người hiện nay.

c. Bàn về một vấn đề văn học (VD: tư tưởng nhân đạo mới mẻ của Nam Cao qua truyện “Chí Phèo”…).

Gợi ý một số luận điểm cơ bản:

- Giải thích ngắn gọn “tư tưởng nhân đạo”.

- Đánh giá: Truyện “Chí Phèo” của Nam Cao bộc lộ tư tưởng nhân đạo mới mẻ, sâu sắc và hấp dẫn.      

- Bàn luận:

  + Nam Cao viết truyện “Chí Phèo” khi mảng đề tài người nông dân đã gặt hái nhiều thành công (Ngô Tất Tố nêu nỗi khổ về sưu thuế qua “Tắt đèn”, Nguyễn Công Hoan phản ánh nỗi khổ bị bọn quan lại đè nén,…).

  + Điểm mới của Nam Cao: phản ánh nỗi đau tinh thần, nỗi đau đánh mất chính mình, trở nên tha hóa biến chất của người nông dân lương thiện (qua Chí Phèo là bi kịch tha hóa, lưu manh hóa và bi kịch bị cự tuyệt quyền làm người).

  + Nghệ thuật thể hiện tư tưởng nhân đạo của Nam Cao độc đáo, hấp dẫn: xây dựng nhân vật điển hình (Chí Phèo, Bá Kiến, Thị Nở đều đạt độ điển hình), nghệ thuật trần thuật hấp dẫn, giọng kể đa thanh, bút pháp phân tích tâm lí nhân vật điêu luyện…

Soạn bài: Luyện tập thao tác lập luận bình luận - Bản 2

Câu 1 (trang 81 sgk ngữ văn 11 tập 2):

Đề tài: Anh chị viết 1 bài văn bình luận để tham gia diễn đàn do Đoàn Thanh niên tổ chức với đề tài: “Lời ăn tiếng nói của 1 học sinh văn minh, thanh lịch”.

a. Xác định cách viết:

- Đề tài được bình luận đang là vấn đề đang được quan tâm hiện nay trong nhà trường.

- Nên chọn 1 khía cạnh của đề tài: Biết nói lời “Cảm ơn”.

b. Lựa chọn nội dung bình luận:

    + Chống nói tục.

    + Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau.

    + Biết nói ″cảm ơn″ và ″xin lỗi″.

    + Dùng cách nói nhã nhặn mà không làm mất đi sự chân thành.

c. Dàn ý:

- Trong giao tiếp giữa con người với nhau, 1 qui tắc đòi hỏi chúng ta phải thực hiện là nói lời ″làm ơn″ và sau đó ″cảm ơn″.

- Đối với ″Lời ăn tiếng nói của một học sinh văn minh, thanh lịch″ nói lời ″Cảm ơn″ còn chúng tỏ sự hiểu biết và có nếp sống văn hoá trong giao tiếp hằng ngày.

- Cần tập làm quen với lời ″Cảm ơn″ và biết ″Cảm ơn″ vì cuộc sống luôn đòi hỏi chúng ta phải có thái độ văn minh, lịch sự trong ứng xử.

d. Xây dựng tiến trình lập luận:

- Nêu hiện tượng (vấn đề) cần bình luận.

- Đánh giá hiện tượng (vấn đề) cần bình luận.

- Bàn về hiện tượng (vấn đề) cần bình luận.

Câu 2 (trang 81 sgk ngữ văn 11 tập 2):

a. Trình bày luận điểm 1:

- Đối với học sinh, lứa tuổi đang còn ngồi trên ghế nhà trường thì nói lời″Cảm ơn″ là thể hiện sự văn minh, lịch thiệp của người học trò. Cuộc sống có biết bao nhiêu điểm cần lời ″Cảm ơn″. Tập làm quen với ″Cảm ơn″ và sau đó là “Cảm ơn” là để hình thành nếp sống có văn hoá.

- Trong giao tiếp , khi nói lời ″Cảm ơn″ là tự đáy lòng đã dâng lên niềm vui sướng và hạnh phúc của tình cảm chân thực nhất. Cảm giác ấy sẽ càng được nhân lên gấp bội khi hàng ngày chúng ta trao cho nhau những lời nói chân thành, lịch thiệp: ″Cảm ơn″.

b,c: Bàn về một trong các hiện tượng đang được dư luận xã hội quan tâm:

- Vệ sinh an toàn thực phẩm.

- Bảo vệ môi trường.

- Phòng chống thiên tai...

Soạn bài: Luyện tập thao tác lập luận bình luận - Bản 3

Nội dung bài học

- Nắm vững khái niệm, mục đích, yêu cầu, vai trò của thao tác lập luận bình luận.

- Ghi nhớ 3 bước thực hiện thao tác lập luận bình luận:

    + Bước 1: Nêu vấn đề cần bình luận (Nêu trung thực, ngắn gọn vấn đề).

    + Bước 2: Đánh giá vấn đề (Bày tỏ được quan điểm, thái độ, đánh giá của cá nhân với vấn đề).

    + Bước 3: Bàn bạc vấn đề (Mở rộng vấn đề bình luận).

Luyện tập

Câu 1 (trang 81 SGK Ngữ Văn 11 Tập 2):

a. Cần xác định:

- Tham gia diễn đàn nên là bài bình luận. Vì đây là diễn đàn có rất nhiều người tham gia với rất nhiều quan điểm, ý kiến cá nhân. Bản thân mình phải đề xuất được quan niệm, ý kiến của mình về vấn đề chứa đựng trong đề tài và phải thuyết phục mọi người tán đồng với nhận xét, quan điểm đề xuất của mình.

b. Chỉ nên chọn 1 vấn đề để bàn luận trong các vấn đề cụ thể:

- Chống nói tục.

- Lựa lời mà nói cho vừa lòng nhau.

- Biết nói "cảm ơn" và "xin lỗi".

- Dùng cách nói nhã nhặn mà không làm mất đi sự chân thành.

c. Dàn ý của bài văn: Theo 3 bước thực hiện thao tác lập luận bình luận:

- Đưa chính xác, chân thực những hiện tượng có liên quan đến vấn đề bản thân sẽ trình bày.

- Đánh giá vấn đề: Đồng ý hay phản đối, hoặc đưa ra ý kiến khác.

- Bàn bạc, mở rộng vấn đề:

    + Nhắc đến thái độ, hành động, cách giải quyết vấn đề, hiện tượng vừa được nêu.

    + Bày tỏ những quan điểm, suy nghĩ mà bản thân. Cần có liên hệ với trường học của mình và môi trường học đường, xã hội nói chung.

Câu 2 (trang 81 SGK ngữ văn 11 tập 2):

a. Trình bày luận điểm: Dùng cách nói nhã nhặn mà không làm mất đi sự chân thành.

Gợi ý luận điểm cần trình bày:

- Lời nói nhã nhặn không phải là lời ba hoa, nói dối, tâng bốc sự thật với mục đích lấy lòng.

- Cuộc sống rất cần những lời nói nhã nhặn, lịch sự để tránh làm mất lòng nhau, qua đó còn thể hiện sự tôn trọng nhau.

- Học sinh càng cần sử dụng cách nói nhã nhặn để duy trì mối quan hệ bạn bè tốt đẹp, giữ gìn và phát huy hình tượng học sinh thanh lịch trong lời ăn tiếng nói.

b. Bàn về một hiện tượng đang được quan tâm.

Gợi ý vấn đề: Bảo vệ môi trường

- Nêu vấn đề cần bình luận:

    + Môi trường đang bị ô nhiễm nghiêm trọng.

    + Cần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường.

- Đánh giá vấn đề:

    + Thực trạng môi trường hiện tại: Ô nhiễm nghiêm trọng.

            ● Môi trường không khí: Khói bụi, nhiễm độc,...

            ● Môi trường đất: Rác thải, túi nilon,...

            ● Môi trường nước: Tràn dầu, nước bẩn,...

    + Nguyên nhân:

            ● Do quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa.

            ● Ý thức của mỗi cá nhân, cộng đồng còn kém trong bảo vệ môi trường.

- Bàn bạc, mở rộng vấn đề:

    + Mỗi người cần tự nâng cao ý thức bảo vệ môi trường.

    + Có các chương trình, chính sách bảo vệ môi trường, tuyên truyền phong trào bảo vệ môi trường.

c. Bàn về một vấn đề văn học: Tư tưởng nhân đạo mới mẻ của Nam Cao qua "Chí Phèo".

Gợi ý:

- Vấn đề bàn luận: Tư tưởng nhân đạo mới mẻ của Nam Cao.

- Đánh giá vấn đề: "Chí Phèo" đã bộc lộ tư tưởng nhân đạo sâu sắc, mới mẻ, thấm đượm tính nhân văn.

- Bàn luận:

    + "Chí Phèo" mang đề tài người nông dân, nhưng lại là những người nông dân bị tha hóa.

    + Phản ánh bi kịch tinh thần, nỗi đau của kẻ đánh mất chính mình là Chí Phèo.

    + Bị cự tuyệt quyền làm người, quyền được sống là con đường ngắn nhất dẫn đến sự tha hóa của một con người.