Soạn bài: Hoạt động ngữ văn làm thơ bảy chữ (ngắn nhất)

Soạn bài: Hoạt động ngữ văn làm thơ bảy chữ (ngắn nhất)

I. CHUẨN BỊ Ở NHÀ

Câu 1:

- Khái niệm và phạm vi luyện tập

Câu 2:

- Xem lại bài thuyết minh về thể thơ đã học

Câu 3:

- Nhận xét:

- Bài (a) Bánh trôi nước:

+ Bài có 4 câu, mỗi câu bảy chữ thuộc thể thơ thất ngôn tứ tuyệt.

+ Cách ngắt nhịp: Thân em vừa trắng / lại vừa tròn,

                              Bảy nổi ba chìm / với nước non

 

                              Rắn nát mặc dầu / tay kẻ nặn

 

                              Mà em vẫn giữ / tấm lòng son

 

+ Luật bằng trắc: B B B T T B B / T T B B T T B / T T B B B T T / B B T T T B B

+ Cách gieo vần: từ “tròn” vần với “ non”, “son” trong các câu tiếp theo.

-Bài (b) :

+ Bài viết theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt

+ Cách ngắt nhịp: Đi, bạn ơi, đi!/ Sống đủ đầy

                            Sống trào sinh lực,/ bốc men say

 

                            Sống tung sóng gió /thanh cao mới

 

                            Sống mạnh,/ dù trong một phút giây.

 

+ Luật bằng trắc: B T B B T T B / T B B T T B B / T B T T B B T / T T B B T T B

+ Cách gieo vần: từ “ đầy “ vần với từ “ giây”

-Bài (c):

+ Bài viết theo thể thơ thất ngôn tứ tuyệt

+ Cách ngắt nhịp: Bà tôi ở / một túp lều tre

                            Có một hàng cau / chạy trước hè.

                            Một mảnh vườn / bên rào giậu nứa,

 

                            Xuân về hoa cải / nở vàng hoe.

+ Cách gieo vần từ “tre” vần với “hè” , “hoe”.

Câu 4:

Sưu tầm:

Tiếng suối trong như tiếng hát xa

Trăng lồng cổ thụ bóng lồng hoa.

Cảnh khuya như vẽ người chua ngủ

Chưa ngủ vì lo nỗi nước nhà.

                   (Cảnh khuya- Hồ Chí Minh)

 

Bước tới đèo Ngang bóng xế tà

Cỏ cây chen lá, đá chen hoa

Lang thang dưới núi tiều vài chú

Lác đác bên sông, chợ mấy nhà

Nhớ nước đau lòng con quốc quốc

Thương nhà mỏi miệng cái gia gia

Dừng chân đứng lại, trời non nước

Một mảnh tình riêng, ta với ta.

                  (Qua Đèo Ngang- Bà Huyện Thanh Quan)

Câu 5:

Tập sáng tác thơ bảy chữ

II. HOẠT ĐỘNG TRÊN LỚP

1, Nhận diện luật thơ

a, Chiều hôm thằng bé / cưỡi trâu về

      B      B       B      T     T     B     B
    Nó ngẩng đầu lên / hớn hở nghe

    T       T     B   B       T   T     B
    Tiếng sáo diều cao vòi vọi rót

      T        T    B   B     B   T    T
    Vòm trời trong vắt / ánh pha lê

     B      B     B     T      T   B    B

Từ “ về “ vần vói từ “lê”

b, Bài thơ sai ở cách gieo vần. Chúng ta sẽ sửa từ “ xanh xanh” thay bằng “ xanh lè” .Vậy từ “ che” sẽ vần với từ “ lè”

Sai ở cách ngắt nhịp ỏ câu 2, nhịp đúng là 4/3. Sửa: “ ngọn đèn mờ tỏa, ánh xanh lè”.

2, Tập làm thơ.

a, Cần chú ý cách gieo vần, luật ngắt nhịp và luật bằng trắc cho 2 câu sau:

Tôi thấy người ta có bảo rằng:

Bảo rằng thằng Cuội ở cung trăng!

Chứa ai chả chứa, chứa thằng Cuội,

Tôi gớm gan cho cái chị Hằng.

b, Vui sao ngày đã chuyển sang hè

Phượng đỏ sân trường rộn tiếng ve

Bạn nhỏ truyền nhau lời tạm biệt

Hẹn gặp lại nhau mùa tựu trường