Soạn bài: Câu ghép (chi tiết)

Soạn văn 8: Câu ghép

• Soạn bài: Câu ghép (ngắn nhất)
• Soạn bài: Câu ghép (siêu ngắn)

I. Đặc điểm của câu ghép

Câu 1, 2 (trang 111 Ngữ Văn 8 Tập 1)

Các cụm chủ vị và cấu tạo của những câu có 2 hay nhiều cụm chủ vị:

Tôi/ quên thế nào được những cảm giác trong sáng ấy /nảy nở trong lòng tôi/

C1                                       V1                                               V2

/như /mấy cành hoa / mỉm cười giữa bầu trời quang đãng. (I)

                     C3                                         V3

⇒ Câu có 3 cụm chủ vị trong đó có 1 cụm chủ vị lớn bao trùm hai cụm chủ vị nhỏ.

Buổi mai hôm ấy, 1 buổi mai đầy sương thu và gió lạnh,/ mẹ tôi/ 

                                      Trạng ngữ                                    C

âu yếm nắm tay tôi dẫn đi trên con đường làng dài và hẹp. (II)

                                      V

⇒ Câu có 1 cụm chủ vị

Cảnh vật chung quanh tôi/ đều thay đổi,/ vì chính lòng tôi/ đang có sự

                 C                               V                   C                   V

 thay đổi lớn, /hôm nay /tôi/ đi học. (III)

                         TN        C          V

⇒ Câu có 3 cụm chủ vị.

Câu 3 (trang 112 Ngữ Văn 8 Tập 1)  

Kiểu cấu tạo câu		Câu cụ thể
Câu có một cụm chủ vị		Câu 2
Câu có hai hoặc nhiều cụm chủ vị	Cụm chủ vị nhỏ nằm trong cụm chủ vị lớn	Câu 1
	Các cụm chủ vị khong bao chứa nhau	Câu 3

Câu 4 (trang 112 Ngữ Văn 8 Tập 1)  

- Câu 1: là câu mở rộng, dùng cụm C-V để mở rộng câu

- Câu 2 : là câu đơn vì có 1 cụm C- V

- Câu 3 : Là câu ghép, câu này có 3 cụm chủ vị và  cụm C- V cuối cùng giải thích nghĩa cho cụm C – V thứ hai -> Các cụm chủ vị này không bao hàm nhau.

II. Cách nối các vế câu

Câu 1 (trang 112 Ngữ Văn 8 Tập 1)

Các câu ghép trong đoạn trích:

- “Hằng năm cứ vào cuối thu, lá ngoài đường rụng nhiều và trên không có những đám mây bàng bạc, lòng tôi lại nao nức những kỉ niệm mơn man của buổi tựu trường.”

- “Những ý tưởng ấy tôi chưa lần nào ghi lên giấy, vì hồi ấy tôi không biết ghi và ngày nay tôi không nhớ hết.”

- “Con đường này tôi đã quen đi lại lắm lần, nhưng lần này tự nhiên thấy lạ.”

Câu 2 (trang 112 Ngữ Văn 8 Tập 1)

Các vế được nói với nhau bằng dấu phẩy hoặc các từ “vì”, “nhưng”

Câu 3 (trang 112 Ngữ Văn 8 Tập 1)

Cách nối các vế câu:

- Dùng từ có tác dụng nối: dùng một quan hệ từ, 1 cặp quan hệ từ, phó từ …

- Dùng dấu phẩy, dấu chấm phẩy hoặc dấu hai chấm

III. Luyện tập

Câu 1 (trang 113 Ngữ Văn 8 Tập 1)

Tìm những câu ghép trong đoạn trích:

a. “U van Dần, u lạy Dần!”

- “Chị con có đi, u mới có tiền nộp sưu, thầy Dần mới được về với Dần chứ”.

- “Sáng ngày người ta đánh trói thầy Dàn như thế, Dần có thương không.”

⇒ Dùng dấu phẩy.

-  “Nếu Dần không buông chị ra, chốc nữa ông Lý vào  đây, ông ấy trói cả u, trói nốt cả Dần nữa đấy.”

⇒ Dùng quan hệ từ “nếu”

b. “Cô tôi chưa dứt câu, cổ họng tôi đã nghẹn ứ khóc không ra tiếng.”

⇒ Dùng dấu phẩy

- “Giá những cổ tục đã đày đọa mẹ tôi là một vật như hòn đá hay cục thủy tinh, đầu mẩu gỗ, tôi quyết vồ ngay lấy mà cắn, mà nhai, mà nghiến cho kì nát vụn mới thôi.”

⇒ Dùng từ nối “giá”

c. “Tôi lại im lặng cúi đầu xuống đất: long tôi lại càng thắt lại, khóe mắt tôi đã cay cay.

⇒ Dùng dấu phẩy.

d. “ Hắn làm nghề ăn trộm nên vốn không ưa lão Hạc bởi vì lão lương thiện quá.”

⇒ Dùng nối “nên”, “bởi vì”

Câu 2 (trang 113 Ngữ Văn 8 Tập 1)

Đặt câu:

a. Vì tôi không đặt báo thức nên đã dậy muộn.

b. Nếu tôi không đến cô ấy sẽ rất buồn.

c. Tuy quả này xoài này còn xanh nhưng lại rất ngọt.

d. Không những bộ phim đó hay mà còn rất ý nghĩa.

Câu 3 (trang 113 Ngữ Văn 8 Tập 1)

Chuyển những câu ghép đã đặt bên trên thành câu ghép mới bằng một trong hai cách đã cho:

a. Tôi dậy muộn vì tôi không đặt báo thức.

b. Cô ấy sẽ rất buồn khi tôi không đến.

c. Quả xoài này xanh nhưng rất ngọt.

d. Bộ phim đó hay mà còn ý nghĩa.

Câu 4 (trang 114 Ngữ Văn 8 Tập 1)

Đặt câu:

a. Chưa hết mùa xuân mà những cơn mưa going đã xuất hiện.

b. Chúng nó đi đâu là thằng bé đó đi theo đấy.

c. Bọn trẻ càng lớn càng hiểu chuyện.  

Câu 5 (trang 114 Ngữ Văn 8 Tập 1)

Túi nilon cụm từ quá phổ biến và không còn gì  xa lạ đối với mỗi chúng ta. Mỗi chúng ta đều biết tác hại nghiêm trọng  từ việc sử dụng túi nilon đối với sự sống còn trên trái đất. Tuy vậy, thực tế chúng ta chỉ có thể giảm thiểu tối đa việc sử dụng túi nilon. Để làm được điều đó, trước hết mỗi cá nhân đều phải thay đổi thói quen sử dụng túi nilon hàng ngày. Nếu mỗi người đều ý thức cùng thay đổi thì trái đất của chúng ta sẽ được bảo vệ, chính chúng ta sẽ có cuộc sống tươi đẹp hơn.