So sánh nội dung và nghệ thuật của hai đoạn thơ bài Tương tư và Việt Bắc

Đề bài: Viết bài văn nghị luận (khoảng 600 chữ) so sánh nội dung và nghệ thuật của hai đoạn thơ sau:

Thôn Đoài ngồi nhớ thôn Đông,
Một người chín nhớ mười mong một người.
Nắng mưa là bệnh của giời,
Tương tư là bệnh của tôi yêu nàng.

(Trích Tương tư, Nguyễn Bính, Lỡ bước sang ngang, NXB Văn học 1986)

- Mình về thành thị xa xôi
Nhà cao, còn thấy núi đồi nữa chăng?
Phố đông, còn nhớ bản làng
Sáng đèn, còn nhớ mảnh trăng giữa rừng?

(Trích Việt Bắc, Tố Hữu, Thơ Tố Hữu – NXB Giáo dục 2003)

Bài làm

* Giới thiệu hai áng thơ được xác định là đối tượng của sự so sánh, đánh giá; nêu mục đích và cơ sở của việc so sánh, đánh giá.

* Triển khai làm rõ vấn đề: 

- Thông tin chung về từng đoạn thơ: 

+  Tác giả, tác phẩm; 

+  Vấn đề cần nghị luận, trích dẫn hai đoạn thơ.

- So sánh hai đoạn thơ

+ Tương đồng: 

++ Về nội dung: Cả hai đoạn thơ đều thể hiện nỗi nhớ da diết, sâu nặng.

++ Về nghệ thuật: Cả hai đều sử dụng thể thơ lục bát tâm tình, hình ảnh bình dị gần gũi

+ Khác biệt:

++ Về nội dung:

+ + + Đoạn thơ trong Tương tư là nỗi nhớ tình yêu đôi lứa, gắn với làng quê Bắc Bộ…

+ + + Đoạn thơ trong Việt Bắc là nỗi nhớ của tình cảm cách mạng, gắn với không gian núi rừng Việt Bắc…

+ Về nghệ thuật:

+++ Bài tương tư đặc trưng cho phong cách thơ chân quê của Nguyễn Bính, mang đậm màu sắc Thơ mới

+++ Bài Việt Bắc mang đậm phong cách thơ của Tố Hữu với chất dân tộc đậm đà, mang đặc trưng của khuynh hướng sử thi và cảm hứng lãng mạn của văn học 1945-1975.

- Lí giải vì sao có điểm tương đồng, khác biệt

+ Sự tương đồng thể hiện sự đồng điệu trong nỗi nhớ - một cảm xúc vừa gần gũi vừa sâu sắc trong đời sống con người.

+ Sự khác biệt do hai nhà thơ thuộc hai thời đại, có quan điểm thẩm mĩ và phong cách thơ khác nhau.

- Đánh giá:

+ Mỗi áng thơ mang vẻ đẹp vừa chung vừa riêng, đó chính là minh chứng cho những tài năng độc đáo của mỗi tác giả.

+ Mỗi áng thơ in dấu ấn một thời đại, một phong cách, một tâm hồn, cùng góp phần làm giàu thêm nền văn học dân tộc nói chung; đồng thời khẳng định sức sống mãnh liệt của thì ca về đề tài nỗi nhớ nói riêng.

* Khẳng định ý nghĩa của so sánh, đánh giá hai áng thơ.