So sánh kinh tế Đàng Trong và Đàng Ngoài thế kỉ XVI - XVIII

Đàng trong 

Đàng ngoài

- Nông nghiệp: Từ đầu thế kỷ 17. Nam Bộ còn là vùng đất xuất nông hoang vu. Từ khi khai phá vùng này, các chúa Nguyễn có Trịnh cũng chính sách quan tâm đến nông nghiệp. Hàng loạt con triều đình sông và kênh được đào vét ở Thuận Quảng, điển hình như làm xe tát kênh Trung Đan và Mai Xá. Sang thế kỷ 18, những vùng đất chữa đề đi hoang vu ở Nam Bộ đã trở thành ruộng phì nhiều, ruộng tốt bậc nhất Đại Việt. Nghề nông Đàng Trong đã tạo ra 26 giống lúa nếp và 23 giống lúa tẻ. 

- Về cơ bản, Đàng Trong có những nét tương đồng trong 2-3 vụ. Kỹ phát triển thủ công nghiệp so với Đàng Ngoài. Do sự tác đạt trình đi động từ sự du nhập của khoa học kỹ thuật phương Tây, dua vào sú thủ công nghiệp Đàng Trong không chỉ phát triển về quy cuốc, cây, mô mà còn xuất hiện nhiều ngành nghề mới như đóng tàu, thuyền, đúc súng, khai thác mỏ. Trong ngành khai thác mỏ, Đàng Trong không có nhiều tài nguyên khoáng sản Đàng Ngoài, chỉ có một số mô sắt và mỏ vàng

- Nông nghiệp: Kể từ khi đánh bại nhà Mạc, làm chủ vùng Bắc bộ, chính quyền Lê-Trịnh đã có nhiều cố gắng khắc phục hậu quả chiến tranh, khôi phục sản đất xuất nông nghiệp. Đối với việc thủy lợi, triều đình Lê - Trịnh cũng quan tâm. Khi thời tiết hạn hán nặng, triều đình cử quan xuống các đạo xem xét và sai làm xe tát nước để chống hạn. Việc tuần tra, sửa đất chữa đề điều cũng thực hiện thường xuyên.

 - Vì thiếu đất nên mỗi người chỉ được một miếng đất nhỏ, người nông dân phải xen canh tăng vụ, tận dụng tối đa mảnh đất, mỗi năm thường thu hoạch 2-3 vụ. Kỹ thuật sản xuất nông nghiệp ở đồng bằng đạt trình độ khá cao, Phương pháp cày cấy chủ yếu dựa vào sức người, nông cụ giản đơn như liềm, cuốc, cày, bừa, hái. 

- Do chính sách khuyến nông và sức lao động chăm chỉ của người dân, đến đầu thế kỷ 18, nông nghiệp Đàng Ngoài có những tiến bộ đáng kể. Những năm không gặp phải thiện tại, lụt lợi, nhiều năm được mùa