So sánh con đường gian bào và con đường tế bào chất

Hướng dẫn So sánh con đường gian bào và con đường tế bào chất đầy đủ, chi tiết nhất, bám sát nội dung kiến thức Sinh học 11, giúp các em ôn tập tốt hơn.

Câu hỏi: So sánh con đường gian bào và con đường tế bào chất

Trả lời: 

+ Gian bào: Nước đi vào thành tế bào của tế bào lông hút sau đó di chuyển vào thành tế bào và gian bào của tế bào vỏ đến các tế bào nội bì.

+ Tế bào chất: Nước đi vào TBC của tế bào lông hút, sau đó qua cầu sinh chất sang các tế bào vỏ tới tế bào chất của tế bào nội bì, TBC của tế bào vỏ trụ rồi vào mạch gỗ

- Đặc điểm :

+ Gian bào:

• Có lợi: vận tốc nhanh
• Bất lợi: không vào đến mạch gỗ, đến nội bì bị đai capari bị chặn lại

+ Tế bào chất:

• Có lợi : đi đến tận mạch gỗ, ko bị đai capari chặn lại
• Bất lợi: vận tốc chậm

Kiến thức vận dụng để trả lời câu hỏi

1. Gian bào là gì

Nước đóng vai trò rất quan trọng trong việc tham gia cấu tạo các tế bào và cơ quan tổ chức, cũng như duy trì các hoạt động bình thường trong cơ thể. Khi cơ thể chúng ta mất 10% nước thì đã lâm vào tình trạng bệnh lý, mất từ 20 - 25% nước là đã có thể chết. Trong cơ thể, nước còn là dung môi cho các hệ thống sinh học.

Trung bình, nước chiếm khoảng 70% trọng lượng trong cơ thể và phân bố không đồng đều ở các cơ quan, tổ chức khác nhau. Tổng lượng nước trong cơ thể là không cố định mà giảm dần theo độ tuổi.

Đối với trẻ sơ sinh, tổng lượng nước chiếm khoảng 75 - 80% cơ thể. Từ 1 tuổi cho đến tuổi trung niên, tổng lượng nước chiếm khoảng 60% trọng lượng cơ thể đối với nam giới và 55% trọng lượng cơ thể đối với nữ giới. Sau tuổi trung niên, tổng lượng nước chỉ còn chiếm khoảng 50% trọng lượng cơ thể.

Phân bố nước trong cơ thể ở 2 khoang chính được ngăn bởi màng tế bào, đó là:

- Khoang dịch nội bào: Chiếm 40% trọng lượng cơ thể.Khoang dịch ngoại bào: Chiếm 20% trọng lượng cơ thể.

- Trong khoang dịch ngoại bào lại được chia thành 2 phần bởi màng mao mạch, đó là:

- Dịch gian bào (hay còn gọi là dịch kẽ): Chiếm 15% trọng lượng cơ thể.

- Tổng lượng nước trong cơ thể là không cố định mà giảm dần theo độ tuổi

Xem thêm:

>>> Con đường gian bào là gì?

2. Tế bào chất

Trong tế bào, tế bào chất là bào quan được tạo nên bởi các chất lỏng giống như thạch và những cấu trúc khác bao quanh nhân.

3. Cơ chế hấp thụ nước và ion khoáng ở rễ cây

a. Hấp thụ nước và ion khoáng từ đất vào tế bào lông hút:

 Hấp thụ nước 

- Sự xâm nhập của nước từ đất vào tế bào lông hút theo cơ chế thụ động (cơ chế thẩm thấu): nước di chuyển từ môi trường nhược trương (ít ion khoáng, nhiều nước) sang môi trường ưu trương (nhiều ion khoáng, ít nước)

- Dịch của tế bào rễ là ưu trương so với dung dịch đất là do 2 nguyên nhân:

  + Quá trình thoát hơi nước ở lá đóng vai trò như cái bơm hút

  + Nồng độ các chất tan cao do được sinh ra trong quá trình chuyển hoá vật chất

 Hấp thụ ion khoáng  

- Các ion khoáng xâm nhập vào tế bào rễ cây theo 2 cơ chế:

   + Cơ chế thụ động: một số ion khoáng đi từ đất vào tế bào lông hút theo cơ chế thụ động (đi từ nơi có nồng độ cao sang nơi có nồng độ thấp)

   + Cơ chế chủ động: một số ion khoáng mà cây có nhu cầu cao (ion kali) di chuyển ngược chiều gradien nồng độ, xâm nhập vào rễ theo cơ chế chủ động, đòi hỏi phải tiêu tốn năng lượng.

b, Dòng nước và ion khoáng đi từ đất vào mạch gỗ của rễ:

- Theo 2 con đường:gian bào và tế bào chất.

 + Con đường gian bào

+ Con đường tế bào chất :

* Vai trò của đai Caspari: Chặn cuối con đường gian bào không được chọn lọc giúp điều chỉnh, chọn lọc các chất vào tế bào, cây. Có thể coi đây là một vòng đai ngăn cản sự di chuyển của nước và muối theo chiều ngang trong thân cây.
=> chọn lọc các chất cần thiết ngăn cản chất độc nói cách khác nó là cơ "quan kiểm dịch" các chất thấm vào mạch dẫn