Phân tích từng câu tục ngữ theo những nội dung sau: Nghĩa của câu tục ngữ. Cơ sở thực tiễn của kinh nghiệm nêu trong câu tục ngữ. Một số trường hợp có thể áp dụng... | Câu 3 trang 4 Ngữ Văn 7

Soạn bài: Tục ngữ về thiên nhiên và lao động sản xuất (soạn 2 cách)

Câu 3 (trang 04 sgk Ngữ Văn 7 Tập 2)

Phân tích từng câu tục ngữ theo những nội dung sau:

a. Nghĩa của câu tục ngữ.

b. Cơ sở thực tiễn của kinh nghiệm nêu trong câu tục ngữ.

c. Một số trường hợp có thể áp dụng kinh nghiệm nêu trong câu tục ngữ. (Ví dụ, có thể ứng dụng câu 1 vào việc sử dụng thời gian cho phù hợp ở mùa hè, mùa đông như thế nào?)

d. Giá trị của kinh nghiệm mà câu tục ngữ thể hiện.

Soạn cách 1

Phân tích từng câu tục ngữ

Đêm tháng năm chưa nằm đã sáng

Ngày tháng mười chưa cười đã tối

- Nghĩa: Tháng 5 ngày dài – đêm ngắn. Tháng mười ngày ngắn – đêm dài

- Cơ sở thực tiễn: Sự quan sát thực tiễn của con người qua hiện tượng ngày đêm tháng năm và tháng mười. Tháng năm, mùa hè, nước ta nhận được lượng ánh sáng lâu hơn nên ngày dài, còn mùa thu vào tháng mười (chớm đông), lượng ánh sáng mà nước ta nhận được ngắn hơn, nên ngày ngắn => Tháng năm ngày dài, tháng mười ngày ngắn.

- Áp dụng: từ kinh nghiệm về thời gian của thiên nhiên, con người càn phân bố, sắp xếp thời gian sinh hoạt hợp lí với từng mùa cụ thể.

- Giá trị: Nhắc nhở ocn người nắm được quy luật của thời gian để phân bố công việc hợp lí, hiệu quả nhất.

---------------------------------

Mau sao thì nắng, vắng sao thì mưa.

- Ý nghĩa: Đêm nào bầu trời nhiều sao (dày sao) thì hôm sau sẽ nắng, và ngược lại hôm nào trời ít sao (vắng sao) thì hôm sau sẽ mưa

- Cơ sở: dựa trên sự quan sát hiện tượng tự nhiên, khi nhiều mây, những đám mây che lấp sao và chúng ta không nhìn thấy nhiều sao, còn khi ít mây thì nhìn thấy rõ các ngôi sao.

- Áp dụng: dựa vào hiện tượng thời tiết để chuẩn bị cho việc ngày mai, nên làm hay không nên làm việc đó (ví dụ cấy hái, phơi phóng,…)

- Giá trị: Đúc kết cho người lao động những kinh nghiệm để có những quyết định trong việc sản xuất.

-------------------------

Ráng mỡ gà, có nhà thì giữ.

- Ý nghĩa: Hiện tượng phía chân trời có màu vàng giống mỡ gà, báo hiệu sắp có dông bão

- Áp dụng: đây là sự dự báo trước cho hiện tượng thời tiết, nhắc nhở con người phải chẩn bị và đề phòng dông bão sắp kéo đến

- Giá trị: Nhắc nhở con người phòng chống bão lũ, giữ gìn nhà cửa cẩn thận.

     ----------------------------

Tháng bảy kiến bò, chỉ lo lại lụt.

- Ý nghĩa: Tháng bảy, nếu thấy Kiến di chuyển theo từng đàn, là sắp có lũ lụt

- Cơ sở: Dựa vào sự nhạy cảm của loài côn trùng này, chúng sẽ bò ra khỏi tổ, nếu sắp xảy ra bão.

- Áp dụng: Vào mùa hè, tháng 7 âm lịch, nếu quan sát thấy kiến bò nhiều, thì sắp có bão lũ lụt lội

- Giá trị: Dự báo cho con người về việc phòng chống báo lũ, di chuyển chỗ ở nếu gần nơi nguy hiểm.

--------------------------------

Tấc đất tấc vàng

- Ý nghĩa: Vàng là một tài sản có giá trị, và đất được so sánh với vàng thì có nghĩa đất cũng quý và có giá trị như vàng

- Cơ sở: Dựa vào thực tế sự hiếm hoi và quý giá của đất, đát là nơi để con người ở, lao động và sản xuấ, do đó, đất quý như vàng vậy

- Áp dụng thực tiễn: mỗi tấc đất được đều quý giá, nếu không có đất, con người không có nơi sinh sống, lao động, và sản xuất

- Giá trị: Nhắc nhở con người phải sử dụng hợp lí tài nguyên đất, và quý từng tấc đất mà sử khai thác sao cho có hiệu quả .

----------------------

 Nhất canh trì, nhị canh viên, tam canh điền.

- Ý nghĩa: nói về giá trị khai thác kinh tế, hiệu quả kinh tế, cũng như mức độ khó về kĩ thuật của mô hình ao – vườn – ruộng.

- Cơ sở : Trong quá trình thực tiễn và tham gia làm trực tiếp các công việc trên, người nông dân đã rút ra được những kinhn nghiệm cho bản thân

- Áp dụng: đay là những kinh nghiệm, nhằm động viên người nông dân khai thác triệt để các phương diện để tạo ra hiệu quả kinh tế.

- Giá trị: giúp người nông dân hiểu được hiệu quả kinh tế của từng loại: đầu tiên phải là nuôi cá là có lãi nhất, sau đó đến làm vườn, và thứ 3 làm ruộng.

-----------------------------

Nhất nước, nhì phân, tam cần, tứ giống

- Ý nghĩa: vai trò quan trọng của các yếu tố cần thiết trong lao động sản xuất của người nông dân

- Cơ sở: Dựa vào quá trình thực tiễn, cho thấy lần lượt các yếu tó quan trọng được xếp theo thứ tự

- Áp dụng: Người nông dân có thể hiểu được các vai trò của từng yếu tố, và đầu tư hợp lí

- Giá trị: Hiểu được tầm quan trọng của các yếu tố tiên quyết trong công việc trồng lúa nước.

----------------------

Nhất thì, nhì thục

- Ý nghĩa: Đầu tiên quan trọng nhất là đúng thời vụ, sau đó mới dựa vào việc cày bừa

- Cơ sở: Dựa vào qus trình sản xuất thực tiễn

- Áp dụng: dựa vào từng mùa mà phân bố công việc, cùng như cây trồng hợp lí

- Giá trị: Hiểu được sự quan trọng của mùa vụ đối với các công việc, cũng như yếu tố tiên quyết đánh dấu hiệu quả đối với việc trồng lúa nước.

Soạn cách 2

Câu tục ngữ số	Nghĩa	Cơ sở thực tiễn của kinh nghiệm	Trường hợp áp dụng	Giá trị kinh nghiệm
1	Tháng 5 âm lịch đêm ngắn ngày dài, tháng 10 âm lịch ngày ngắn đêm dài	Quan sát thực tiễn của người lao động từ năm này qua năm khác	Tính toán sắp xếp công việc cho hợp lý theo từng mùa	Giúp mọi người chủ động sắp xếp công việc và sức khỏe phù hợp theo từng thời điểm trong năm
2	Đêm hôm trước mà trời nhiều sao thì hôm sao sẽ nắng, ngược lại ít sao thì sẽ mưa	Quan sát sao trời	Thường đúng vào mùa hè	Trông sao trời để dự đoán thời tiết để sắp xếp việc làm
3	Chân trời có màu ráng vàng là sắp có bão	Quan sát trời, đúc kết qua nhiều năm	Thường vào mùa bão lũ	Dự đoán bão để chủ động phòng tránh, thu xếp công việc
4	Tháng bảy mà kiến bò lên cao là hiện tượng sắp có lụt	Quan sát đúc kết	Tháng bảy, tháng tám âm lịch( thường là mùa lũ lụt)	Chủ động phòng tránh lũ
5	Giá trị của đất quý giá như vàng	Làm nông nên ông cha ta thấu hiểu giá trị của từng tấc đất	Dùng khi thấy ai đó lãng phí đất	Đề cao giá trị của đất và nhắc nhở mỗi người phải biết trân trọng, sử dụng đất hiệu quả
6	Trong các nghề nông đem lại lợi ích kinh tế lớn nhất là nuôi cá, tiếp là làm vườn, sau đến làm ruộng	Đúc kết từ giá trị kinh tế của các nghề	Tùy vào từng đặc điểm địa lý, dân cư từng địa phương	Khuyên nhủ con người biết khai thác hiệu quả những tiềm lực kinh tế ở địa phương mình
7	Thứ tự vai trò, tầm quàn trọng của nước, phân, công chăm sóc, giống lúa trong nghề trồng lúa nước	Tích lũy trong quá trình trồng lúa, có cơ sở khoa học	Trong công việc trồng lúa nước	Giúp nhà nông nhận thức được tầm quan trọng của mỗi yếu tố và sự liên kết giữa chúng
8	Khẳng định tầm quan trọng của thời vụ và khâu làm đất trong nghề trồng trọt	Tích lũy trong quá trình lao động thực tế	Trong sản xuất nông nghiệp	Giúp người làm nông nhận thức tầm quan trọng của các yếu tố đó và chủ động trong công việc