Phân tích đoạn Chị Thao lại gần khi Nho... để thấy được vẻ đẹp của tình đồng chí

Những ngôi sao xa xôi là truyện ngắn xuất sắc của nhà văn Lê Minh Khuê. Lấy cảm hứng từ cuộc sống và chiến đấu anh dũng của những nữ thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn, nhà văn đã khẳng định và ngợi ca tình đồng chí, đồng đội keo sơn, thắm thiết của người lính Việt Nam trong thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước. Sau đây là hướng dẫn Phân tích đoạn Chị Thao lại gần khi Nho... để thấy được vẻ đẹp của tình đồng chí hay nhất. Mời các em cùng tham khảo nhé!

Dàn ý Phân tích đoạn Chị Thao lại gần khi Nho... để thấy được vẻ đẹp của tình đồng chí

a. Mở bài

Những ngôi sao xa xôi là truyện ngắn xuất sắc của nhà văn Lê Minh Khuê. Lấy cảm hứng từ cuộc sống và chiến đấu anh dũng của những nữ thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn, nhà văn đã khẳng định và ngợi ca tình đồng chí, đồng đội keo sơn, thắm thiết của người lính Việt Nam trong thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước.

Giới thiệu đoạn trích: Chị Thao lại gần khi Nho đã nằm tinh tươm, sạch sẽ trên chiếc giường ghép bằng những thanh gỗ to…

b. Thân bài

Ba nữ thanh niên xung phong cùng có chung mục đích, lí tưởng chiến đấu, cùng chia sẻ với nhau những niềm vui, nỗi buồn. Những gian khổ, hiểm nguy trong những ngày sống dưới chân cao điểm trong một không khí chiến tranh tàn khốc, nên không biết tự bao giờ cả ba người con gái ấy Nho, Thao, Phương Định đã coi nhau như chị em ruột thịt trong gia đình.

Họ luôn biết yêu thương, quan tâm, giúp đỡ lẫn nhau. Có một lần, Thao cùng với Nho đi phá bom, Phương Định ngồi ở nhà một mình mà trong lòng vô cùng lo lắng lỡ như bạn mình không quay về. Rồi một lần khác cả ba chị em cùng đi phá bom nhưng lần đó chẳng may Nho bị thương, cái hầm cô nấp bị bom nổ sập. Nhìn máu túa ra từ cánh tay Nho, chị Thao con người hằng ngày rất cương quyết và táo bạo cũng không khỏi nghẹn ngào, lo lắng, cuống quýt. Thao giải thích: “Thường thế, người ngoài cảm thấy đau hơn người bị thương mà”.

Còn Phương Định tuy không nói gì nhưng trong lòng rất lo lắng cho bạn. Cô cố làm mọi cách chăm sóc, băng bó vết thương của Nho, sợ nó bị nhiễm trùng sẽ khiến cho Nho càng thêm đau đớn. Cô “rửa cho Nho bằng nước đun sôi trên bếp than. Bông băng trắng. Vết thương không sâu lắm, vào phần mềm… Nho bị choáng cô liền tiêm cho Nho, thay quần áo rồi đặt Nho nằm tinh tươm, sạch sẽ trên chiếc giường ghép bằng những thanh gỗ to”.

Thấy Nho nằm bất động, Thao lo lắng sốt ruột đề nghị gọi điện về đơn vị báo tình hình yêu cầu cho người đến hỗ trợ, cấp cứu cho Nho nhưng Phương Định vội gạt đi: “Không chết đâu. Đơn vị đang làm đường kia mà. Việc gì phải khiến cho nhiều người lo lắng.” Câu nói ấy một lần nữa làm nổi bật tính cách mạnh mẽ, cứng cỏi, dũng cảm của những cô gái luôn biết coi thường mọi gian khổ, hiểm nguy, luôn đặt lợi ích của đồng đội lên trên lợi ích của bản thân mình, không để người khác vì lo lắng cho mình mà xao nhãng nhiệm vụ chiến đấu.

Phải chăng khi có tình đồng đội đồng chí, những người bạn bên cạnh luôn quan tâm chăm sóc, che chở thì dẫu bị thương con người cũng cảm thấy an lòng, đâu cần phải có nhiều người bận tâm lo lắng.

c. Kết  bài

Lấp lánh trong toàn bộ truyện ngắn chính là tình đồng chí cao đẹp. Ở họ luôn luôn có sự đồng nhất ý chí, quan tâm và yêu thương nhau. Họ là những người lính trẻ dũng cảm, hiên ngang và đầy lạc quan, yêu đời, giàu mơ ước. Qua hình ảnh các cô gái thanh niên xung phong trẻ ta cảm nhận được những tình cảm nơi chiến trường mà có bao súng đạn vẫn không thể giết chết được, đó là sự vĩnh cửu của tuổi trẻ, sự trường tồn của tình đồng chí, đồng đội.

>>> Xem thêm: Cảm nhận về vẻ đẹp tâm hồn những cô thanh niên xung phong trong truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi

Cảm nhận về tình đồng chí đồng đội của các cô gái thanh niên xung phong trong Những ngôi sao xa xôi

Trong thời kì kháng chiến chống Mĩ cứu nước, tuyến đường Trường Sơn đầy bom rơi đạn nổ đã trở thành con đường huyền thoại. Bởi nơi đây đã có những câu chuyện thần kì với những anh bộ đội hiên ngang anh dũng, những anh chiến sĩ lái xe ngang tang mà lẫm liệt mà nhà thơ Phạm Tiến Duật đã bơn một lần ca ngời trong bài “Bài thơ về tiểu đội xe không kính”. Câu chuyện thần kì đó còm là chuyện về những cô gái thanh niên xung phong vừa kiên cường dũng cảm trong chiến đấu vừa hồn nhiên, mơ mộng thật đáng yêu, đáng quý. Lấy cảm hứng từ đó, nhà văn Lê Minh Khuê đã sáng tác thành truyện ngắn đặc sắc “Những ngôi sao xa xôi”.

Truyện được viết 1971, lúc cuộc kháng chiến chống Mỹ của dân tộc đang diễn ra ác liệt. Truyện Những ngôi sao xa xôi phản ánh chân thực tâm hồn trong sáng, mơ mộng, tinh thần dũng cảm, cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh nhưng rất hồn nhiên, lạc quan của những cô gái thanh niên xung phong. Đó chính là những hình ảnh đẹp đẽ, tiêu biểu cho phẩm chất cao quý của thế hệ trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mĩ vừa qua.

Điều ta cảm nhận đầu tiên là hoàn cảnh sống và chiến đấu của họ. Họ là một tổ trinh sát mặt đường gồm ba người, hai cô gái rất trẻ là Phương Định và Nho. Còn chị Thao là tổ trưởng thì lớn tuổi hơn một chút. Họ ở trong một cái hang dưới chân cao điểm. Ở đó, máy bay Mỹ thường hay đánh phá dữ dội. Đường bị đánh “lở loét, màu đất đỏm trắng lẫn lộn”. Sự sống ở đây gần như bị hủy diệt “hai bên đường không có lá xanh, chỉ có những thân cây bị tước khô cháy”… Công việc của họ lại càng đặc biệt nguy hiểm. Họ phải chạy trên cao điểm giữa ban ngày, phơi mình ra giữa vùng trọng điểm đánh phá của máy bay địch. Sau mỗi trận bom, họ phải lao ra trong điểm “đo khối lượng đất lấp vào hố bom, đến bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom”. Đó là công việc mạo hiểm luôn phải đối mặt với cái chết, “thần chết là một tay không thích đùa. Hắn ở lẩn trong ruột những quả bom”. Nhưng với ba cô gái này, thì những công việc ấy đã trở thành công việc hằng ngày.

Cả ba cô gái cô nào cũng đáng mến, đáng phục. Nhưng Phương Định là cô gái để lại nhiều ấn tượng sâu sắc nhất. Phương Định là cô gái nhạy cảm, hồn nhiên, mơ mộng, thường sống với những kỉ niệm về Hà Nội. Là một cô gái Hà Nội, cô có một thời học sinh hồn nhiên, vô tư bên người trong những ngày thanh bình trước chiến tranh. Những kỉ niệm tuổi học trò luôn sống đậy trong lòng cô ngay giữa chiến trường dữ dội. Nó vừa là niềm khao khát, vừa làm dịu mát tâm hồn trong hoàn cảnh căng thẳng, khốc liệt. Cô vào chiến tranh ba năm. Đã quen với những thử thách và nguy hiểm, giáp mặt hằng ngày với cái chết, nhưng ở cô cũng như những đồng đội, không mất đi sự hồn nhiên, trong sáng với những ước mơ về tương lai.

Cũng như các cô gái mới lớn, Phương Định hay quan tâm đến hình thức của mình. Cô đánh giá: “Nói một cách khiêm tốn, tôi là một cô gái khá…”. Đặc biệt cô có cặp mắt đẹp nên cô thích ngắm mắt mình trong gương. Cô biết mình được nhiều nhiều nhất là các anh lính để ý và có thiện cảm. Điều đó làm cô tự hào nhưng chưa từng có tình cảm riêng với một ai cả, nhạy cảm, nhưng cô không hay biểu lộ tình cảm của mình, tỏ ra kín đáo trước đám đông, tưởng như là kiêu kì.

Cô có tính đồng đội sâu sắc, gắn bó. Cô yêu mến thân thiết với hai đồng đội trong tổ trinh sát. Cùng vui đùa ca hát, chia sẻ ngọt bùi, cùng chịu đựng nhiều nguy hiểm, bom đạn. Khi chị Thao vấp ngã cô đỡ chị. Khi chị Nho bị thương, cô “rửa cho Nho bằng nước đun sôi…”. Đặc biệt cô dành tình yêu thương và niềm cảm phục cho tất cả những người chiến sĩ của tôi những người đẹp nhất, thông minh, can đảm và cao thượng nhất là những người chiến sĩ mà hằng đêm cô gặp trên trọng điểm của con đường vào mặt trận.

Nhưng có lẽ điều đáng khâm phục nhất ở cô đó là lòng dũng cảm và tinh thần trách nhiệm trong công việc. Phương Định cùng những người bạn của mình sống và chiến đấu trên một cao điểm, giữa một vùng trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn. Cô phải chạy trên cao điểm đánh phá của máy bay địch. Sau mỗi trận bom, chị cùng đồng đội phải lao ra trọng điểm, đo và ước tính khối lượng đất đá bị bom địch đào xới, đếm những quả bom chưa nổ và dùng những khối thuốc nổ đặt vào cạnh nó để phá. Đó là công việc mạo hiểm với cái chết luôn gần kề tạo áp lực khiến thần kinh vô cùng căng thẳng. Thực hiện công việc đó, Phương Định và đồng đội phải vô cùng bình tĩnh và họ đã thực sự bình tĩnh, ung dung một cách lạ thường. Thậm chí, với họ, công việc ấy đã trờ thành bình thường: “Có ở đâu như thế này không: đất bốc khói, không khí bàng hoàng, máy bay đang ầm ì xa dần. Thần kinh căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chân chạy mà vẫn biết rằng có nhiều quả bom chưa nổ, nhưng nhất định sẽ nổ… Rồi khi xong việc, quay lại nhìn đoạn đường một lần nữa, thở phào, chạy về hang”.

Thế giới tâm hồn của Phương Định thật phong phú, trong sáng nhưng không phức tạp. Không thấy những băn khoăn, day dứt. trăn trở trong ý nghĩ và tình cảm của cô gái khi phải sống và chiến đấu trong hoàn cảnh đặc khốc liệt, hiểm nguy, mà vẫn tươi vui, hồn nhiên, lạc quan yêu đời. Truyện đã làm nổi bật tâm hồn trong sáng, mơ mộng, tinh thần dũng cảm, cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ, hi sinh nhưng rất hồn nhiên, lạc quan của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn. Đó chính là hình ảnh đẹp, tiêu biểu về thế hệ trẻ Việt Nam trong thời kì kháng chiến chống Mĩ.

Tóm lại, truyện “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê đã làm sống lại trong lòng ta những hình ảnh tuyệt đẹp và những chiến công phi thường của tổ trinh sát mặt đường, của Thao, Phương Đinh, Nho, của hàng vạn nữ thanh niên xung phong thời chống Mĩ. Chiến công thầm lặng của Phương Định và đồng đội là bài ca anh hùng. Chiến tranh đã qua đi, nhưng đọc truyện này ta như sống lại những năm tháng hào hùng của đất nước, những ngôi sao Phương Định, Thao, Nho vẫn tỏa sáng trong ta với bao khâm phục và ngưỡng mộ.

Phân tích vẻ đẹp tình đồng chí đồng đội của Phương Định trong tác phẩm Những Ngôi Sao Xa Xôi của Lê Minh Khuê

iết về người lính và chiến tranh là nguồn cảm hứng của rất nhiều nhà thơ, nhà văn. Với Phạm Tiến Duật, ta được đến với sự trẻ trung, ngang tàng của các chiến sĩ Trường Sơn qua “Bài thơ về tiểu đội xe không kính”. Gặp “Khoảng trời hố bom” của Lâm Thị Mỹ Dạ, ta lại bắt gặp những cô gái mở đường không tiếc thân mình “đánh lạc hướng thù hứng lấy luồng bom”. Và đến với “Những ngôi sao xa xôi” của Lê Minh Khuê ta lại không khỏi thán phục trước tinh thần dũng cảm, tình đồng đội nồng ấm, tâm hồn lạc quan trong sáng của ba nữ thanh niên xung phong mà để lại ấn tượng sâu sắc nhất trong em là Phương Định.

Phương Định cùng Nho và Thao – những cô gái thanh niên xung phong sống trên cao điểm mênh mông khói bụi Trường Sơn và bom đạn hủy diệt của kẻ thù. Công việc của chị và đồng đội trong tổ trinh sát mặt đường là “đo khối lượng đất đá lấp hố bom, đếm bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom” để bảo vệ con đường cho những đoàn xe băng về phía trước, góp phần vào sự nghiệp giải phóng miền Nam thống nhất đất nước. Công việc của chị thật vinh quang nhưng cũng đầy hi sinh gian khổ. Song chính hoàn cảnh gian khó hiểm nguy ấy đã làm cho chúng ta cảm nhận được những phẩm chất đáng quý của chị.

Cảm nhận đầu tiên về nhân vật Phương Định là vẻ đẹp của tinh thần dũng cảm, thái độ bình tĩnh vượt lên mọi hiểm nguy. Hằng ngày, chị thường xuyên phải chạy trên cao điểm bị bom đạn cày nát mà còn ẩn dấu những quả bom chưa nổ. Điều đó cũng có nghĩa chị luôn phải đối mặt với thần chết. Mỗi ngày, chị phải phá từ 3-5 lần bom, nguy hiểm là vậy nhưng chị vẫn bình thản thậm chí còn thấy thú vị dù trên mình còn có vết thương chưa lành miệng. Cứ mỗi lần phá bom, đất rắn, tiếng xẻng va chạm vào cỏ quả bom nghe sắc lạnh đến ghê người. Ngay cả lúc ấy, chị vừa trách vừa nhắc nhở mình “phải nhanh hơn chút nữa”, nếu không vỏ quả bom nóng lên hoặc nóng từ bên trong quả bom hay nóng do mặt trời khi đó sẽ rất nguy hiểm”. Xác định được tính chất nguy hiểm, song với tinh thần dũng cảm cùng tình yêu Tổ quốc, chị đã vượt qua tất cả. Thao tác, tư thế, thái độ bình tĩnh khi phá bom là vẻ đẹp đáng quý ở Phương Định nói riêng và những cô gái trẻ nói chung. Có những lúc, chị cũng nghĩ đến cái chết nhưng cái chết này mờ nhạt. Còn ý nghĩa cháy bỏng là “Liệu mìn có nổ, bom có nổ không? Làm thế nào để châm mìn lần thứ hai?” Mục đích hoàn thành nhiệm vụ luôn được chị đặt lên trên hết.

Trong chị luôn thường trực tình đồng đội, đồng chí nồng ấm. Tấm lòng vị tha của chị luôn quan tâm tới đồng đội. Khi chị Nho và Thao ở trên cao điểm, phải ở nhà trực máy nhưng trong lòng Phương Định luôn lo lắng, sốt ruột, đứng ngồi không yên. Chị lo lắng đến mức chạy ra chạy vào lắng nghe cả tiếng súng hỗ trợ của các anh bộ đội pháo binh. Sự lo lắng ấy khiến chị cáu với cả đội trưởng “trinh sát chưa về”. Điều đó thể hiện lòng quan tâm, lo lắng của chị với đồng đội thật sâu sắc. Chị luôn trìu mến, yêu thương bạn bè, chẳng thế mà chị đã nhận xét về người đồng đội trẻ tuổi Nho, chị phát hiện ra vẻ dễ thương của Nho “nhẹ, mát mẻ như một que kem trắng”. Chị còn hiểu rất rõ sở thích của bạn, của đồng đội. Chị Thao thích ghi bài hát mặc dù chị hát toàn sai nhạc, chị ghi tới ba cuốn sổ dày bài hát, chị Thao còn thích tỉa đôi lông mày nhỏ như que tăm, chị hiểu được sự cương quyết, táo bạo nhưng rất đáng gờm trong công việc của chị Thao. Tuy vậy chị Thao rất sợ máu và vắt. Chị hiểu được ở Nho thích thêu thùa, trên ngực áo của Nho luôn có một bông hoa. Chị còn hiểu được tâm trạng của đồng đội như khi Nho bị thương, chị Thao thì cuống quýt lên còn Nho lại bình tĩnh, gan dạ. Phương Định băng bó, tiêm thuốc và pha sữa cho Nho. Tình cảm đồng đội, đồng chí là ngọn lửa sưởi ấm lòng, là niềm tin, là động lực, là nguồn động viên khích lệ các chị thêm vững lòng trên mặt trận đầy gian nguy này. Ngược lại, chị Phượng Định cũng rất cần sự cổ vũ, động viên của đồng đội. Chị cảm thấy ấm lòng và tự tin hơn khi cảm thấy ánh mắt dõi theo, khích lệ của các anh chiến sĩ pháo binh. Chị được rất nhiều chiến sĩ cảm mến. Điều đó càng làm tình đồng đội, đồng chí trong chị thêm sâu đậm biết bao!

Nét nổi bật và cũng là điểm hấp dẫn nhất của Phương Định với người đọc chúng ta là tâm hồn trong sáng, giàu mơ mộng, là sự hồn nhiên như trẻ thơ của chị. Chị là cô gái Hà Nội vào chiến trường khói lửa, chị vẫn hay nhớ nhà, nhớ những kỉ niệm tuổi thơ. Chị hay hát, hay cười một mình, ngắm mình trong gương. Chị tự đánh giá mình là “một cô gái khá”. Chị có cái điệu đà của người Hà Nội nhưng là cái điệu thật đáng yêu vì nó hồn nhiên và vô cùng chân thực.

Qua nhân vật Phương Định, ta càng hiểu thêm về những vẻ đẹp đáng quý của những cô gái thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn nói riêng và thế hệ trẻ Việt Nam trong những năm tháng hào hùng ấy. Âm vang của những câu hát sau sẽ luôn vang vọng trong con người Việt Nam với lòng tự hào đầy trân trọng: “Cô gái mở đường ra đi cứu nước. Tiếng hát ai vang vọng núi rừng…

Phân tích truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi - Mẫu 1

Truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê viết năm 1971. Truyện kể về một tổ nữ trinh sát mặt đường tại một trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn. Đó là ba cô gái rất trẻ: Phương Định, Nho và Thao. Họ ở cách xa đơn vị, dưới một cái hang ở chân cao điểm. Lê Minh Khuê đã rất thành công khi xây dựng hình ảnh ba nữ thanh niên xung phong trẻ trung, gan dạ và dũng cảm, sống và chiến đấu trên tuyến đường Trường Sơn khốc liệt.

Cũng như các nhà văn khác, Lê Minh Khuê luôn hướng ngòi bút vào cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước. Nhà văn luôn khao khát đi tìm, phát hiện và ca ngợi vẻ đẹp con người trong cuộc sống và chiến đấu của người lính. Lê Minh Khuê đặc biệt chú ý vào các nhân vật phụ nữ và luôn tìm cách miêu tả, khắc họa chân thực nhất đời sống vật chất và tinh thần của họ. Có lẽ, nhà văn nghĩ rằng, trong cuộc chiến đấu với kẻ thù, phụ nữ là người phải gánh chịu nhiều đau thương, mất mát và hi sinh nhiều nhất.

Chuyện kể về ba nữ thanh niên trẻ tuổi từ thành phố xung phong đi chiến đấu. Hoàn cảnh sống và chiến đấu của ba cô gái vô cùng gian khổ và nguy hiểm. Vị trí chiến đấu trên một cao điểm, trọng điểm của tuyến đường Trường Sơn. Các cô sống cách xa đơn vị, dưới một cái hang ở chân cao điểm.

Nhiệm vụ hàng ngày của họ là quan sát địch ném bom, đo khối lượng đất đá. Sau khi xác định vị trí những quả bom chưa nổ là làm cho chúng phải tiêu tan. Hàng ngày họ phải chạy trên cao điểm, đối mặt với cái chết trong từng giây phút. Họ sẵn sàng chịu trận khi máy bay địch đột ngột ập tới trút bom rồi tháo chạy. Bom rơi như rắc hạt, khiến mặt đất rung lên như cơn sốt. Khói lửa che lấp cửa hang, bầu trời.

Công việc của họ đòi hỏi phải nhanh, chính xác, bình tĩnh và dũng cảm. Có lúc thần kinh căng thẳng đến lạnh gáy, toát mồ hôi nhưng mãi rồi cũng quen và trở thành công việc thường ngày. “Đất bốc khói, không khí bàng hoàng, máy bay ầm ĩ xa dần. Thần kinh căng như dây chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chân chạy mà vẫn biết rằng khắp xung quanh có nhiều quả bom chưa nổ có thể bây giờ, có thể chốc nữa… Rồi khi xong việc, quay lại nhìn cảnh đoạn đường một lần nữa, thở phào, chạy về hang”.

Công việc của họ đầy khó khăn, nguy hiểm nhưng họ vẫn sống hồn nhiên, yêu đời. Những lúc rỗi họ thường hát, tâm hồn rất mơ mộng, yêu đời. Nhất là Phương Định – một cô gái trẻ Hà Nội trẻ trung nhạy cảm.

Họ gắn bó, yêu thương nhau mặc dù mỗi người một cá tính. Sau những phút phá bom căng thẳng, một cơn mưa đá vụt đến rồi vụt đi để lại trong lòng Phương Định bao hoài niệm, khát khao.

Đọc những đoạn văn như thế này. Người ngoài cuộc vẫn còn thấy căng thẳng, hãi hùng. Chiến tranh đã lùi xa nhưng như vẫn thấy đâu đây tiếng bom nổ chói tai, nhức óc. Hình ảnh những quả bom đùn lên không trung những cột khói đen, nở bung như những cây nấm khổng lồ gieo cái chết thảm thương cho con người. Làm sao không thấy ớn lạnh mà ứa tràn nước mắt. Ta càng căm ghét chiến tranh, càng thấy cảm phục những cô gái trẻ. Họ dũng cảm, kiên cường, đạp bằng hiểm nguy vì ngày mai hòa bình của dân tộc.

Những cô gái trẻ này đều có chung một phẩm chất anh hùng. Họ có tinh thần trách nhiệm cao đối với nhiệm vụ, dũng cảm không sợ hy sinh, tình đồng đội gắn bó yêu thương. Họ sống giữa khói bom lửa đạn nhưng họ vẫn nhiều ước mơ. Họ sống bình thản và luôn thích làm đẹp cho mình, thích hát và nghe đài mỗi khi rảnh rỗi. Tiếng hát của họ trên cao điểm này thực sự là tiếng hát át tiếng bom. Hồn nhiên mà anh hùng.

Ở họ còn có những nét đẹp riêng biệt mà nhà văn Lê Minh Khuê đã tinh tế miêu tả bằng ngòi bút trân trọng. Nho bé nhỏ và ít tuổi nhất, thích thêu thùa, thích ăn kẹo. Trông cô mát mẻ như que kem mỗi khi ở dưới xuôi lên. Tưởng yếu đuối nhưng Nho cũng là người phá bom rất quả cảm. Khi bị thương, Phương Định chăm sóc, chị Thao thì lo lắng, cuống lên định báo về đơn vị. Nhưng Nho vẫn rất bình thản. Cô còn chìa tay xin Phương Định mấy viên đá mát lạnh sau cơn mưa.

Chị Thao lớn tuổi hơn nên những ước mơ và dự định về tương lai cũng thiết thực hơn. Chị hát không hay nhưng rất chăm chép bài hát. Chị chép cả những lời bịa của Phương Định. Đôi lông mày lúc nào cũng tỉa nhỏ như cái tăm. Áo lót cái nào cũng thêu bằng chí màu. Chị có đặc điểm rất sợ máu và vắt. Hễ nhìn thấy là mặt chị tái mét. Song người tổ trưởng ấy lại rất bình thản. Chị hay thong thả nhai bích quy trước tiếng máy bay trinh sát rè rồ trộn lẫn tiếng gầm gào và tiếng dội bom của phản lực. Chị phá bom cương quyết, táo bạo đến đáng gờm.

Phương Định cũng như Nho, hồn nhiên, mơ mộng và dũng cảm. Đấy là cô gái Hà Nội. Lúc rảnh rỗi để dành cho hát và ôm gối mộng mơ, hoặc nghĩ lung tung nhất là hay nhớ nhà. Nhưng tinh thần chiến đấu thì gan dạ, kiên cường chẳng thua kém gì các chị em. Mỗi ngày, Phương Định phải phá tới năm quả bom, ít là ba. Mỗi lần phá là một cảm giác khác nhau. Khi phá bom, Phương Định rất căng thẳng, hồi hộp, tim đập bất thình lình. Nhưng cô đều vượt lên để chiến thắng những quả bom lì lợm, chứa trong mình thần chết khủng khiếp và hoàn thành nhiệm vụ một cách xuất sắc.

Phương Định là cô gái để lại nhiều ấn tượng sâu sắc trong lòng ta. Phương Định, con gái Hà Nội “hai búi tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn”. Đôi mắt Phương Định được các anh lái xe bảo là “có cái nhìn sao mà xa xăm”. Nhiều pháo thủ và lái xe hay “hỏi thăm” hoặc “viết những bức thư dài gửi đường dây” cho Phương Định. Cô có cách kiêu kỳ, làm “điệu” khi tiếp xúc với một anh bộ đội “nói giỏi” nào đấy. Nhưng trong suy nghĩ của cô thì “những người đẹp nhất, thông minh, can đảm và cao thượng nhất là những người mặc quân phục, có ngôi sao trên mũ”.

Phương Định là một cô gái rất hồn nhiên yêu đời, giàu cá tính. Thuở nhỏ đã hay hát. Cô có thể ngồi lên thành cửa sổ căn phòng nhỏ bé nhà mình “hát say sưa ầm ĩ”. Bàn học lúc nào cũng “bày bừa bãi lên”, để đến nỗi bà mẹ phải “nguyền rủa”: “Con gái gì cái của mày. Lấy chồng rồi mà no đòn… No đòn…!”. Vì thế ngay từ lúc còn ở nhà, cô đã thề là “không lấy chồng”.

Sống trong cảnh bom đạn ác liệt, cái chết kề bên, Phương Định lại càng hay hát. Những bài hành khúc, những điệu dân ca quan họ, bài ca Ca-chiu-sa của Hồng quân Liên Xô, bài dân ca Ý… Định còn biết bịa ra những lời hát, thế mà chị Thao vẫn “say mê” chép vào sổ tay.

Phương Định hát trong những khoảnh khắc “im lặng”, máy bay trinh sát bay “rè rè”, cơn bão lửa sắp sụp xuống cao điểm. Phương Định hát để động viên Nho, chị Thao và động viên mình. Hát khi “máy bay rít, bom nổ; nổ trên cao điểm, cách cái hang này khoảng 300m”. Hát trong không khí ngột ngạt: “Khói len vào cửa hang bị che lấp”.

Đúng là “tiếng hát át tiếng bom” của những người con gái trong tổ trinh sát mặt đường, những con người “khao khát làm nên những sự tích anh hùng”.

Trong kháng chiến chống Mỹ, ở hai miền Nam, Bắc của Tổ quốc đã có hàng vạn, hàng triệu chàng trai lên đường ra trận với dũng khí và quyết tâm “đánh cho Mỹ cút, đánh cho ngụy nhào” để giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước. Tiền tuyến vẫy gọi, hàng ngàn hàng vạn cô gái mang chí khí Bà Trưng, Bà Triệu xung phong ra tiền tuyến. Con đường chiến lược Trường Sơn huyền thoại được làm nên bằng xương máu, mồ hôi và bao sự tích phi thường của những người con gái Việt Nam anh hùng.

Hình ảnh ba nữ thanh niên xung phong gợi nhớ đến mười cô gái đã anh dũng hy sinh tại ngã ba Đồng Lộc. Họ mãi mãi còn in dấu trong tâm hồn Việt Nam về một thời đại chiến tranh ác liệt, đau thương mà anh hùng. Cuộc sống và chiến đấu vĩ đại ấy đã ghi lại một cách chân thực chiến tích thầm lặng của tổ trinh sát mặt đường. Trọng điểm đang chìm trong mưa bom bão lửa. Tiếng Phương Định lại cất lên: “Tôi, một quả bom trên đồi. Nho, hai quả dưới lòng đường. Chị Thao, một quả dưới chân cái hầm ba-ri-e cũ”. Cảnh tượng chiến trường trở nên “vắng lặng đến phát sợ”. Cảnh vật bị hủy diệt đáng sợ. Cây xơ xác, đất nóng. Khói đen vật vờ từng cụm trong không trung.

Phương Định, dũng cảm và bình tĩnh tiến đến gần quả bom. Cô không còn sợ hãi nữa cứ “đàng hoàng mà bước tới”. Quả bom có 2 vòng tròn màu vàng nằm lạnh lùng trên một bụi cây khô, một đầu vùi xuống đất. Thần chết đang đợi chờ, vỏ quả bom nóng. Phương Định dùng lưỡi xẻng đào đất. Có lúc lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Có lúc Định “rùng mình” vì cảm thấy tại sao mình làm quá chậm thế!

Hai mươi phút đã trôi qua. Tiếng còi chị Thao rúc lên. Định cẩn thận bỏ gói thuốc mìn xuống cái lỗ đã đào, châm ngòi vào dây mìn, cố khỏa đất rồi chạy nhanh về chỗ nấp… Tiếng còi của chị Thao lại thổi lên. Quả bom nổ. Ba tiếng nổ nữa tiếp theo. Mảnh bom xé không khí. Đất rơi lộp bộp. Bom nổ váng óc, ngực đau nhói, đôi mắt cay mãi mới mở ra được. Mồ hôi thấm vào môi, cát lạo xạo trong miệng.

Nguy hiểm, căng thẳng không thể nào kể xiết. Chị Thao vấp ngã, vết sẹo bóng lên, mảnh dù bay trên lưng. Chị cười, “răng trắng, đôi mắt mở to…”. Nho bị thương. Bom nổ, hầm sập. Chị Thao và Định phải moi đất, bế Nho lên. Máu túa ra, ngấm vào đất. Chị Thao nghẹn ngào. Định rửa vết thương cho Nho, tiêm thuốc cho Nho, pha sữa cho Nho… Rồi chị Thao lại giục: “Hát đi, Phương Định, mày thích bài gì nhất, hát đi!”. Đó là cuộc sống chiến đấu thường nhật của họ.

Phương Định cho biết: “Tôi có nghĩ đến cái chết. Nhưng một cái chết mờ nhạt, không cụ thể…”. Đoạn văn tả cảnh phá bom trên cao điểm là đoạn văn xuất sắc nhất trong truyện Những ngôi sao xa xôi. Lê Minh Khuê đã sử dụng bút pháp hiện thực nghiêm ngặt tái hiện lại cảnh phá bom vô cùng nguy hiểm, dựng nên một tượng đài về khí phách anh hùng lẫm liệt của tổ trinh sát mặt đường.

Tổ trưởng Thao, Nho và Phương Định đã sáng ngời lên trong khói lửa bom đạn. Chiến công thầm lặng của họ bất tử với năm tháng và lòng người. Tổ quốc và nhân dân có bao giờ quên những nữ anh hùng Đồng Lộc, những nữ anh hùng trên con đường chiến lược Trường Sơn:

“Đất nước mình nhân hậu

Có nước trời xoa dịu vết thương đau

Em nằm dưới đất sâu

Như khoảng trời đã nằm yên trong đất

Đêm đêm, tâm hồn em tỏa sáng

Những vì sao ngời chói, lung linh…”

(Khoảng trời hố bom – Lâm Thị Mỹ Dạ)

Truyện Những ngôi sao xa xôi của Lê Minh Khuê đã làm sống lại trong lòng ta hình ảnh tuyệt đẹp và những chiến công phi thường của tổ trinh sát mặt đường của Phương Định, Nho, của chị Thao, của hàng ngàn, hàng vạn cô thanh niên xung phong thời chống Mĩ. Chiến công thầm lặng của Phương Định và đồng đội là bài ca anh hùng, là tiếng thét gọi tình yêu tổ quốc, tình yêu cuộc sống.

Chiến tranh đã đi qua. Sau ba thập kỷ, đọc truyện “Những ngôi sao xa xôi” ta như được sống lại những năm tháng hào hùng của đất nước. Những ngôi sao sẽ mãi mãi tỏa sáng trên bầu trời. Đêm đêm ta ngước nhìn lên, mỗi ngôi sao sẽ nhắc nhở chúng phải bảo vệ bầu trời tự do mà biết bao thế hệ đã hy sinh giữ lấy nó.

Phân tích truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi - Mẫu 2

Lê Minh Khuê cây bút trưởng thành trong kháng chiến chống Mỹ. Các tác phẩm của bà xoay quanh cuộc sống, chiến đấu của những cô thanh niên xung phong. Những ngôi sao xa xôi là một trong những tác phẩm xuất sắc nhất của bà, kể về cuộc sống chiến đấu của ba cô gái trên tuyến đường Trường Sơn.

Truyện được sáng tác năm 1971 khi chiến tranh chống Mỹ đang diễn ra vô cùng khốc liệt. Truyện được viết về công cuộc chiến đấu của thanh niên xung phong, bộ đội trên tuyến đường Trường Sơn trong thời kì kháng chiến chống Mỹ.

Nhan đề của tác phẩm giàu ý nghĩa, và giá trị biểu đạt. Trước hết nó là một hình ảnh tả thực những vì tinh tú trong vũ trụ bao la, tỏa ánh sáng dịu nhè, lung linh và lấp lánh. Hình ảnh ngôi sao được nhắc đến nhiều lần trong tác phẩm: Ngôi sao vàng trên mũ của chiến sĩ, ngôi sao ở thành phố, ngôi sao trong truyện cổ tích,… Không chỉ vậy, nhan đề còn có ý nghĩa biểu tượng, khiến ta nhớ về vẻ đẹp của những cô thanh niên xung phong với tâm hồn mơ mộng, trong sáng, bay bổng và phẩm chất cách mạng sáng ngời. Còn cái “xa xôi” có chăng chính là cao điểm – nơi các cô đang chiến đấu. Trong cuộc kháng chống Mĩ, những cô gái nhỏ bé, lặng lẽ, khiêm nhường ấy chính là những ngôi sao sáng của núi rừng Trường Sơn.

Nho, Thao, Phương Định còn là những cô gái rất trẻ, họ sống chiến đấu trên “một cái hang lớn dưới chân cao điểm” giữa vùng trọng điểm của tuyến đường Trường Sơn – nơi tập trung nhiều nhất bom đạn của kẻ thù. Nơi họ sống chỉ có tàn tích của chiến tranh: đường bị đánh lở loét, màu đất đỏ, trắng lẫn lộn, hai bên đường không có lá xanh, chỉ có những thân cây bị tước khô cháy, những cây lớn nằm lăn lóc, những tảng đá to, những thùng xăng hoặc những thành ô tô méo mó, han rỉ nằm trong đất. Tưởng chừng như mọi thứ bị hủy diệt, không có dấu hiệu của sự sống. Hoàn cảnh sống ấy đã cho ta thấy cái khốc liệt của chiến tranh, sự khó khăn gian khổ mà con người phải trải qua.

Công việc của họ đặc biệt nguy hiểm, họ phải quan sát địch ném bom, sau mỗi lần đó họ lại lao ra trọng điểm đo khối lượng đất đá bị đào xới, đếm những quả bom chưa nổ và phá bom. Phải thường xuyên đối mặt với cái chết. Họ bị bom vùi là chuyện bình thường “Có khi bò lên cao điểm về chỉ thấy hai con mắt lấp lánh. Cười thì hàm răng trắng lóa trên gương mặt lem luốc” . Công việc thường ngày ấy khiến thần kinh họ luôn căng thẳng, đòi hỏi phải có sự bình tĩnh, dũng cảm.

Là những cá nhân, với đời sống tâm hồn và tình cảm khác nhau, nhưng ở ba cô gái này đều mang những điểm chung. Trước hết, họ có tinh thần trách nhiệm cao với nhiệm vụ: Có lệnh là họ lên đường, quyết tâm hoàn thành nhiệm vụ phá bom mở đường cho những đoàn xe nối đuôi nhau ra tiền tuyến và về đích an toàn. Trong khi phá bom họ chỉ quan tâm đến một điều duy nhất: Liệu bom có nổ không, nếu không thì làm cách nào để bom nổ. Như vậy, với họ nhiệm vụ còn quan trọng hơn tính mạng bản thân.

Không chỉ vậy, họ còn gan dạ, dũng cảm, không sợ hy sinh. Cuộc sống trong bom đạn chiến tranh cái chết có thể ập đến bất cứ lúc nào, song họ chưa bao giờ thấy ám ảnh, chưa bao giờ phải trằn trọc đêm đêm, cái chết đối với họ là một khái niệm rất mờ nhạt, không cụ thể. Lòng dũng cảm còn thể hiện qua sự kiên cường trong chiến đấu: Chị Thao rất gan dạ, cái cũng phải phát bực về cái tính bình tĩnh đến lạ của chị. Nho khi máu thấm ra đỏ đất, vẫn bình tĩnh không một tiếng kêu, không cho ai được khóc, không cho ai gọi về đơn vị. Phương Định bình tĩnh gan dạ giữa khoang đất của địch, nhất định không chịu đi khom.

Sống với nhau, cùng nhau làm việc, giữa họ còn hình thành tình đồng đội keo sơn, gắn bó. Tình cảm ấy nằm trong sự chân thành, dứt khoát khi ai cũng muốn giành phần nguy hiểm, gian khổ về mình. Phương Định lo lắng, bồn chồn khi chờ Thao và Nho đi trinh sát trên cao điểm với nỗi lo lắng hai bạn không về. Tình cảm ấy nằm trong sự lo lắng, cử chỉ chăm sóc khi Nho bị thương, Phương Định tận tình cứu chữa, chị Thao luống cuống không cầm được nước mắt.

Dù can trường, dũng cảm nhưng ở họ cũng có những nét rất hồn nhiên, rất con gái. Họ là ba cô gái trẻ có nội tâm phong phú. Ở họ có những nét chung của cô gái hay mơ mộng, dễ xúc động, dễ vui, dễ buồn. Họ cũng rất nữ tính, thích làm đẹp dù ở chiến trường khói lửa. Nho thích thêu thùa, Thao chăm chép bài hát, Phương Định thích ngắm mình trong gương, ngồi bó gối mơ màng và thích hát. Cuộc sống ở chiến trường rất khó khăn nhưng họ vẫn luôn bình tĩnh, lạc quan, yêu đời. Trong hang vẫn vang lên tiếng hát của ba cô gái và những dự định về tương lai. Chiến tranh bom đạn không thể phá đi được những giây phút mơ mộng ấy. Đó còn là thời gian để nhớ về gia đình, về những kỉ niệm, là niềm vui của Nho và Phương Định khi thấy những cơn mưa đá.

Dù có những điểm chung, nhưng bên cạnh đó, họ vẫn có những nét cá tính riêng. Nho hồn nhiên, mơ mộng, sở thích ăn kẹo, tắm suối, dáng vẻ nhỏ bé “mát mẻ như một cây kem”. Chị Thao là tổ trưởng, lớn tuổi nhất, chị từng trải nhưng cũng không thiếu những khát khao, rung động của tuổi trẻ, ưa làm đẹp. Đôi lông mày tỉa nhỏ như cái tăm, áo lót cái nào cũng thêu chỉ màu. Ở chị có những nét tính cách tưởng như mâu thuẫn: Trong công việc chị rất cương quyết, táo bạo như có ai ngờ con người ấy lại sợ máu và vắt đến tái mặt. Trong con người chị có sự kết hợp giữa cái nhút nhát, yếu đuối của một người con gái với cái bản lĩnh của một chiến sĩ nơi chiến trường ác liệt. Phương Định là cô gái xinh đẹp, có đời sống nội tâm phong phú, tính cách hồn nhiên, hay mơ mộng, hay sống với kỉ niệm thời thiếu nữ ở thành phố. Cả ba cô gái đều có những nét tính cách đẹp đẽ, đáng yêu. Họ là những con người từ cuộc sống thực bước vào tác phẩm một cách tự nhiên, sinh động, họ hiện lên thật bình dị.

Lời văn dung dị, nghệ thuật trần thuật đặc sắc đã đem đến cho người đọc những trang văn thấm đẫm cảm xúc. Qua tác phẩm này, chúng ta có hình dung đầy đủ về vẻ đẹp phẩm chất của những cô thanh niên xung phong, họ vừa hồn nhiên, mơ mộng, nữ tính, nhưng cũng vô cùng kiên cường, dũng cảm. Họ chính là những đại diện tiêu biểu nhất trong cuộc kháng chiến chống Mỹ.

Phân tích truyện ngắn Những ngôi sao xa xôi - Mẫu 3

“Xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước

Mà lòng phơi phới dậy tương lai.”

(Theo chân Bác – Tố Hữu)

Đó là hình ảnh anh bộ đội, cô thanh niên xung phong trên tuyến đường Trường Sơn đã đi vào văn chương và trở thành mạch nguồn cảm xúc xuyên suốt văn học một đời. Cũng được khơi nguồn từ cảm hứng ấy, truyện ngắn “Những Ngôi Sao Xa Xôi” của Lê Minh Khuê lại đem đến cho người đọc những cảm xúc mới mẻ về hình ảnh nữ thanh niên xung phong trong hoàn cảnh chiến tranh ác liệt. Họ vừa mang vẻ đẹp của những cô gái tuổi mười tám, đôi mươi; hồn nhiên giàu mơ mộng lại mang vẻ đẹp của người lính giữa chiến trường gan dạ, dũng cảm không hề sợ hi sinh. In đậm nhất trong tâm trí bạn đọc là hình ảnh nhân vật chính – cô thanh niên xung phong dũng cảm trong lòng bom đạn – Phương Định.

Lê Minh Khuê là nữ nhà văn đã từng có năm tháng tuổi trẻ gắn bó với chiến trường Trường Sơn mưa bom, bão đạn; từng chứng kiến, trải qua và chia sẻ những gian khổ hi sinh của người lính. Bởi vậy những trang viết của bà về con người và cuộc sống nơi đây thật chân thực và xúc động. Ở “Những ngôi sao xa xôi” cũng vậy, hiện thực cuộc sống giữa chiến trường và hình ảnh những nữ thanh niên xung phong với cuộc sống gian khổ một đời cứ hiện lên sống động trong từng câu chữ. Ấn tượng sâu đậm nhất để lại trong lòng bạn đọc là hình ảnh con người dũng cảm có tinh thần trách nhiệm cao, có tình đồng chí đồng đội sáng người, có tâm hồn trong trẻo giàu mơ mộng và nhạy cảm. Tất cả những vẻ đẹp ấy được thể hiện tập trung ở nhân vật Phương Định. Chủ yếu qua đời sống nội tâm của cô.

Phương Định cùng những người đồng đội của mình ở trong một cái hang dưới chân cao điểm, giữa một vùng trọng điểm trên tuyến đường Trường Sơn. Nơi tập trung nhiều nhất bom đạn, sự nguy hiểm và ác nghiệt. Từng ngày, từng giờ phải đối diện với bom đạn nổ, có biết bao thương tích vì bom đạn giặc. “Đường bị đánh lở loét, màu đất đỏ, trắng lẫn lộn. Hai bên đường không có lá xanh. Chỉ có những thân cây bị tước khô cháy. Những cây nhiều rễ nằm lăn lóc. Những tảng đá to. Một vài cái thùng xăng hoặc thành ô tô méo mó, han gỉ nằm trong đất.” Đó là hiện thực đầy mùi máu tanh, không có màu xanh của sự sống, chỉ thấy thần chết luôn rình rập. Công việc của các cô đặc biệt nguy hiểm. Họ phải chạy lên cao điểm giữa ban ngày, phơi mình ra giữa vùng trọng điểm, đánh phá của máy bay địch để đo khối lượng đất đá lấp vào hố bom. Đếm bom chưa nổ và nếu cần thì phá bom. Nhiệm vụ của họ thật quan trọng nhưng cũng đầy gian khổ, hi sinh. Phải mạo hiểm với cái chết, luôn căng thẳng thần kinh đòi hỏi sự dũng cảm và bình tĩnh hết sức. Cuộc sống gian khổ giữa chiến trường ác liệt, công việc đầy nguy hiểm và luôn phải đối mặt với cái chết nhưng Phương Định vẫn giữ được sự hồn nhiên trong sáng của tuổi trẻ. Thể hiện tinh thần dũng cảm, không sợ hy sinh, lòng lạc quan và tình đồng đội
gắn bó sâu sắc. Qua đó, còn ngời sáng lên được vẻ đẹp của chủ nghĩa anh hùng cách mạng trong chiến đấu, vẻ đẹp của một thế hệ trẻ Việt Nam thời chống Mỹ.

Vẻ đẹp của nhân vật Phương Định được tỏa sáng ở lý tưởng sống cao đẹp và tinh thần dũng cảm không sợ gian khổ, hi sinh. Rời ghế nhà trường phổ thông, Phương Định xung phong ra mặt trận cùng thế hệ của mình để giành độc lập, tự do cho tổ quốc. Cô ra đi mà không tiếc nuối tuổi thanh xuân, nguyện dâng hiến hết mình cho đất nước:

“Ôi tổ quốc, nếu cần, ta chết,

Cho mỗi ngôi nhà, ngọn núi, con sông…”

Đối mặt với nguy hiểm cô và những người đồng đội của mình thật sự là những anh hùng. Phương Định nghĩ về hoàn cảnh sống nơi đây một cách giản dị và cho là có cái thú riêng: “Có ở đâu như thế này không: đất bốc khói, không khí bàng hoàng, máy bay đang ẩm thì xa dần. Thần kinh căng như chão, tim đập bất chấp cả nhịp điệu, chân chạy mà vẫn biết rằng khắp xung quanh có nhiều quả bom chưa nổ. Có thể nổi bây giờ, có thể chốc nữa. Nhưng nhất định sẽ nổ…” Công việc phá bom đầy nguy hiểm và luôn đối mặt với thần chết được cô kể lại một cách bình thản, pha sự hóm hỉnh: “Quen rồi. Một ngày chúng tôi phá bom đến năm lần. Ngày nào ít: ba lần.” Bao nhiêu hi sinh mất mát của bản thân cô không màng tới. Cái chết cũng được Phương Định nói hết sức nhẹ nhàng. Nếu không có cái nhìn lạc quan và một tinh thần dũng cảm thì Phương Định không thể có cách nói bình thản như thế.

Cuộc sống nơi chiến trường luôn đối mặt với những thử thách nguy hiểm và cái chết đã tôi luyện Phương Định. Lòng quả cảm không sợ hy sinh, tâm lý Phương Định trong một lần phá bom được miêu tả rất cụ thể, tinh tế đến từng cảm giác. Khung cảnh và không khí chứa đầy những căng thẳng nhưng Phương Định vẫn có nét tâm lý rất con gái, cảm giác “có ánh mắt các chiến sĩ” dõi theo mình để rồi sự dũng cảm của cô như được kích thích bởi lòng tự trọng: “Tôi đến gần quả bom. Cảm thấy có ánh mắt các chiến sĩ dõi theo mình, tôi không sợ nữa. Tôi sẽ không đi khom. Các anh ấy không thích cái kiểu đi khom khi có thể đứng đàng hoàng mà bước tới.”

Ở bên quả bom, cận kề với cái chết im lìm và bất ngờ. Từng cảm giác của con người cũng trở nên sắc nhọn: “Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người, cứa vào da thịt tôi. Tôi rùng mình và bỗng thấy tại sao mình làm quá chậm. Nhanh lên một tí! Vỏ bọc quả bom nóng. Một dấu hiệu chẳng lành.” Tiếp đó là cái giây phút căng thẳng chờ đợi tiếng nổ của bom. Phương Định có nghĩ tới cái chết nhưng là “Một cái chết mờ nhạt không cụ thể.” Còn cái chính vẫn là “liệu mìn có nổ, bom có nổ không?” Đây là tinh thần trách nhiệm rất cao trong công việc là lòng dũng cảm vô song. Có thể khẳng định rằng Phương Định và đồng đội của cô thực sự là những người anh hùng nhưng là những người anh hùng mà không hay biết. Chính điều đó khiến nhân vật Phương Định trở nên đáng mến. Nét nổi bật và cũng là điểm hấp dẫn: ở Phương Định là vẻ đẹp của tâm hồn trong sáng hồn nhiên và thơ mộng. Phương Định là nữ sinh thủ đô thanh lịch, bước vào chiến trường. Cô có một thời học sinh – cái thời áo trắng ngây thơ hồn nhiên và vô tư sống bên mẹ trong căn nhà nhỏ ở một con phố yên tĩnh. Những hoài niệm của cô về thời học trò luôn sống trong cô nơi giữa chiến trường dữ dội. Nó vừa là niềm khao khát vừa làm dịu mát tâm hồn trong hoàn cảnh căng thẳng, khốc liệt của chiến tranh.

Sau những giây phút căng thẳng trên cao điểm, xong việc là thở phào, chạy vào hang là xà ngay vào một thế giới khác – thế giới của con gái – với những mơ mộng: “Cái mát lạnh làm toàn thân run lên đột ngột. rồi ngửa cổ uống nước, trong ca trong bi đông. Nước suối pha đường. Xong thì nằm dài trên nền ẩm, lười biếng nheo mắt nghe ca nhạc từ cái đài bán dẫn nhỏ mà lúc nào cũng có pin đầy đủ. Có thể nghe có thể nghĩ lung tung.” Phương Định mê hát và thích nhiều bài đó là những bài hành khúc bộ đội hay hát trên những ngả đường mặt trận, hay cô thích dân ca quan họ mềm mại dịu dàng, thích Ca – chiu – sa của Hồng quân Liên Xô. Cô thích hát đến nỗi cô ghi trước lời bài hát vào một cuốn sổ nhỏ để hát dần. Thích hát, Phương Định còn bịa ra lời bài hát, ngồi dựa vào thành đá và khẽ hát. Rõ ràng thích hát là nét tâm lý của thời đại – cái thời tiếng hát át tiếng bom nhưng đây cũng là nét cá tính ở Phương Định. Hé lộ vẻ đẹp phong phú của tâm hồn. Trong tiếng hát có ý thức về lí tưởng, có khao khát về quê hương, tình yêu của tuổi trẻ và có cả khát vọng được trở về cuộc sống thanh bình. Cũng như bao cô gái mới lớn khác, Phương Định rất nhạy cảm và quan tâm với hình thức của mình. Phương Định đẹp với: “Hai bím tóc dày, tương đối mềm, một cái cổ cao, kiêu hãnh như đài hoa loa kèn”, và đôi mắt nâu nâu dài dài nheo lại như chói nắng hay có cái nhìn xa xăm. Biết mình đẹp, cô thích ngắm mình trong gương. Cô vui và tự hào vì điều đó nhưng không hay biểu lộ tình cảm của mình mà thường tỏ ra kín đáo giữa đám đông. Lê Minh Khuê rất tinh tế khi phát hiện ra cái nét tâm lý kiên ngầm ấy của Phương Định. Đó là cái kiên ngầm của một cô gái trẻ có ý thức sâu sắc về vẻ đẹp của cuộc sống. Chính nét tâm lý rất đời thường, rất con cái này khiến nhân vật Phương Định càng trở nên gần gũi chân thực và đáng yêu.

Vẻ đẹp tâm hồn Phương Định người sáng nhất khi cơn mưa đá bất bất ngờ ập đến. Chỉ một cơn mưa đá mà bao ngột ngạt, căng thẳng, nguy hiểm của chiến trường tan biến để nhường chỗ cho niềm vui con trẻ, hoa nở cuống cuồng: “Mưa đá! Cha mẹ ơi! Mưa đá!” Chỉ một trận mưa đá vụt qua cũng đánh thức ở Phương Định rất nhiều kỷ niệm. Và nỗi nhớ về thành phố quê hương, về gia đình, về tuổi thơ thanh bình của mình. Sau cái say sưa của niềm vui con trẻ là nỗi nhớ da diết khôn nguôi, cô nhớ rất nhiều: nhớ người mẹ, nhớ cái cửa sổ ngôi nhà, nhớ những ngôi sao to trên bầu trời thành phố, nhớ cái cây vòng tròn nhà hát, nhớ bà bán kem và đám trẻ con háo hức vây quanh, nhớ con đường nhựa sau cơn mưa, nhớ những ngọn điện trên quảng trường lung linh,… tất cả vừa rõ ràng vừa mờ ảo. Vừa đồng hiện vừa vụt hiện trong tâm trí, vừa gần gũi vừa xa xôi. Những hoài niệm làm dịu cơn khát, những cơn khát cháy lòng, những hy vọng xa xôi, tất cả ào đến xoáy mạnh mãnh liệt dữ dội như cơn mưa đá. Làm thành hành trang tinh thần của cô thanh niên xung phong tiếp cho cô sức mạnh, thắp cho cô niềm tin và tỏa sáng vẻ đẹp của người chiến sĩ Trường Sơn.

Nét đẹp ở Phương Định còn được ngời sáng trong tình đồng đội thắm thiết. Cô luôn yêu thương trìu mến và quan tâm đến đồng đội. Cô lo lắng cho chị Thao và Nho lên cao điểm chưa về đến nỗi “nói như gắt vào máy” khi đại đội trưởng hỏi tình hình. Cô hiểu chị Thao và Nho như hiểu về những người chị em ruột thịt. Đó là chị Thao sợ máu và vắt nhưng chiến đấu lại rất dũng cảm, trong công việc ai cũng phải gờm chị về sự bình tĩnh, cương quyết, táo bạo. Với cô em út của tổ trinh sát thì Phương Định rất muốn bế trên tay “trông nó nhẹ, mát như một que kem trắng”, biết bao trìu mến yêu thương gửi gắm trong cái nhìn ấy. Chị Nho bị thương, cô chăm sóc như một người y tá chuyên nghiệp. “Moi đất, bế Nho đặt lên đùi, rửa cho Nho bằng nước đun sôi trên bếp than, tiêm cho Nho rồi pha sữa cho Nho trong cái ca sắt… Đặc biệt, cô dành tình yêu và niềm cảm phục cho tất cả những chiến sĩ mà cô gặp ngày đêm trên con đường ra mặt trận. Với cô, những người đẹp nhất, thông minh nhất can đảm nhất và cao thượng nhất là những người mặc quân phục có ngôi sao trên mũ. Tình đồng chí và đồng đội của Phương Định thật thiêng liêng, cao cả và đáng quý. Chính điều đó đã tiếp thêm sức mạnh cho cô để cô hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình.

Có thể nói xây dựng nhân vật Phương Định, Lê Minh Khuê đã chọn được phương thức trần thuật hợp lý khi đặt điểm nhìn vào nhân vật chính để nhân vật tự kể chuyện. Nhờ vậy, nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật trở nên tinh tế, giọng điệu, ngôn ngữ tự nhiên gần với khẩu ngữ, trẻ trung, nữ tính, lời kể linh hoạt, câu văn ngắn dài. Tất cả góp phần tạo nên một Phương Định thật như ở ngoài đời, một Phương Định rất con gái, rất Hà Nội. Qua đó, cuộc sống chiến đấu của các cô thanh niên xung phong Trường Sơn được tái hiện đầy đủ, chân thực, sinh động với vẻ đẹp tỏa sáng. Tác giả đã làm nổi bật lên tâm hồn trong sáng, giàu mơ mộng, cuộc sống chiến đấu đầy gian khổ trong sự hi sinh và tinh thần lạc quan của họ. Đó là hình ảnh đẹp tiêu biểu cho thế hệ trẻ Việt Nam đã sống và chiến đấu, hi sinh tuổi xuân của mình cho tổ quốc thân yêu.

Khi hiểu được vẻ đẹp của Phương Định ta càng thêm yêu mến, tự hào về các cô gái thanh niên xung phong như Phương Định, Nho và chị Thao. Vẻ đẹp của họ mãi mãi tỏa sáng như vì sao lấp lánh trên bầu trời trong sự cảm phục và biết ơn của dân tộc.

“Đêm đêm tâm hồn em tỏa sáng

Những vì sao ngời chói lung linh.”

(Khoảng trời hố bom – Lâm Thị Mỹ Dạ)

>>> Xem thêm: Hoàn cảnh sáng tác Những ngôi sao xa xôi?

---/---

Như vậy, Top lời giải đã vừa cung cấp những dàn ý cơ bản cũng như một số bài văn mẫu hay Phân tích đoạn Chị Thao lại gần khi Nho... để thấy được vẻ đẹp của tình đồng chí để các em tham khảo và có thể tự viết được một bài văn mẫu hoàn chỉnh. Chúc các em học tốt môn Ngữ Văn !