Nội dung bài Cửa sông

Tóm tắt Nội dung bài Cửa sông hay nhất, là tài liệu hữu ích giúp các bạn trau dồi kiến thức về môn Tiếng việt 5.

Bài thơ nói về cửa sông, một nơi rất đặc biệt vì có nước từ biển hòa cùng nước sông tạo thành vùng nước lợ, cho tôm cá phong phú, cuộc sống ấm no. Cửa sông là nơi giao lưu giữa đất liền, núi non với biển cả.

Kiến thức mở rộng tìm hiểu về Bài thơ Cửa sông 

1. Bài đọc bài thơ Cửa sông

CỬA SÔNG

Là cửa nhưng không then khóa

Cũng không khép lại bao giờ

Mênh mông một vùng sóng nước

Mở ra bao nỗi đợi chờ.

Nơi những dòng sông cần mẫn

Gửi lại phù sa bãi bồi

Để nước ngọt ùa ra biển

Sau cuộc hành trình xa xôi.

Nơi biển tìm về với đất

Bằng con sóng nhớ bạc đầu

Chất muối hòa trong vị ngọt

Thành vũng nước lợ nông sâu.

Nơi cá đối vào đẻ trứng

Nơi tôm rảo đến búng càng

Cần câu uốn cong lưỡi sóng

Thuyền ai lấp lóa đêm trăng.

Nơi con tàu chào mặt đất

Còi ngân lên khúc giã từ

Cửa sông tiễn người ra biển

Mây trắng lành như phong thư.

Dù giáp mặt cùng biển rộng

Cửa sông chẳng dứt cội nguồn

Lá xanh mỗi lần trôi xuống

Bỗng… nhớ một vùng núi non

                                        (QUANG HUY)

- Cửa sông: Nơi sông chảy ra biển, hồ hoặc một dòng sông khác

- Bãi bồi: Khoảng đất bồi ven sông, ven biển

- Nước ngọt: Nước không bị nhiễm mặn

- Sóng bạc đầu: Sóng lớn, ngọn sóng có bọt tung trắng xóa

- Nước lợ: Nước pha trộn giữa nước ngọt và nước mặt thường có ở vùng cửa sông giáp biển

- Tôm rảo: Một loài tôm sống ở vùng nước lợ, thân nhỏ và dài

2. Gợi ý tìm hiểu bài thơ Cửa sông

a. Khổ đầu: Tác giả dùng từ ngữ nói về nơi sông chảy ra biển: là cửa, không then, khóa /cũng không khép lại bao giờ.

Cách nói rất đặc biệt: Cửa sông là một cái cửa nhưng khác ca thường (có then, có khóa). Cách dùng từ ngữ đó gọi là chơi chữ.

b. Trong khổ thơ thứ hai, ba, bốn: tác giả dùng từ ngữ nói về cửa sông là một địa điểm đặc biệt.

—► Nơi dòng sông gửi phù sa lại để bồi đắp bãi bờ, nơi nước ngọt “ùa” ra biển rộng, nơi nước biển “tìm” về với đất liền, nơi giao hòa giữa nước ngọt với nước mặn tạo thành vùng nước lợ.

—► Nơi hội tụ nhiều tôm cá cũng là nơi hội tụ nhiều thuyền câu

—► Nơi những con tàu kéo còi giả từ mặt đất, nơi tiễn người ra khơi...

c. Khổ thơ cuối: Tác giả dùng những hình ảnh nhân hóa: Giáp mặt với biển rộng / Cửa sông chẳng dứt cội nguồn / Bỗng nhớ vùng núi non —► cho thấy “tấm lòng” của cửa sông không quên nguồn cội.

Nội dung: Qua hình ảnh cửa sông, tác giả ngợi ca tình cảm thủy chung, uống nước nhớ nguồn.

3. Tìm hiểu nội dung bài thơ Cửa sông 

Câu 1: Trong khổ thơ đầu, tác giả dùng những từ ngữ nào để nói về nơi sông chảy ra biển? Cách giới thiệu ấy có gì hay? 

Trả lời:

- Để nói về nơi sông chảy ra biển trong khổ thơ đầu, tác giả đã dùng những từ ngữ sau: 

+ Là cửa nhưng không then khóa. 

+ Cũng không khép lại bao giờ. 

- Cách giới thiệu ấy rất đặc biệt, rất hay: Cũng là của nhưng không phải giống cái cửa (như cửa sổ, cửa chính của cái nhà) bình thường khác, bởi nó không có then, có khóa và không khép lại bao giờ. Cái cửa ấy chính là cái cửa sông. Tác giả đã sử dụng hình thức chơi chữ (hiện tượng đồng âm) nên rất độc đáo.

Câu 2: Theo bài thơ, cửa sông là một địa điểm đặc biệt như thế nào?

Trả lời:

Theo bài thơ, cửa sông là một địa điểm rất đặc biệt. Vì cửa sông là nơi những dòng sông gửi phù sa lại đắp lên những bãi bồi, nơi nước ngọt ùa ra biển, nơi biển cả tìm về với đất liền, nơi nước ngọt của những dòng sông từ đầu nguồn đổ xuống, hòa với nước mặn của biển cả tạo thành vùng nước lợ, nơi cá tôm hội tụ, nơi những chiếc thuyền câu lấp lóa đêm trăng, nơi những con tàu ngân lên khúc giã từ và cũng là nơi tiễn đưa người ra khơi đánh cá.

Câu 3: Phép nhân hóa ở khổ thơ cuối giúp tác giả nói điều gì về “tấm lòng” của cửa sông với cội nguồn? 

Trả lời:

Phép nhân hóa ở khổ thơ cuối như: “Dù giáp mặt cùng biển rộng; Cửa sông chẳng dứt cội nguồn; Bỗng... nhớ một vùng núi non”, giúp tác giả bộc lộ được tình cảm, tấm lòng của cửa sông đối với cội nguồn nơi phát sinh ra dòng nước.   

* Nội dung chính: Thông qua việc trình bày về đặc điểm, tính chất của cửa sông, tác giả ca ngợi tình cảm thủy chung, uống nước nhớ nguồn - một phẩm chất đáng quý của con người Việt Nam.