Câu 11: Bằng kiến thức đã học, hãy cho biết:
a) Những biểu hiện về sự khác biệt giữa sông ngòi ở miền núi và sông ngòi ở miền đồng bằng? Tại sao lại có sự khác biệt đó?
b) Nó ảnh hưởng như thế nào tới sự phát triển kinh tế - xã hội của các vùng đó?
Lời giải
a) Những điểm khác biệt giữa sông ngòi ở miền núi và đồng bằng
* Sông ngòi ở miền núi
– Lòng sông hẹp, độ dốc lớn, nhiều thác ghềnh, nước chảy mạnh hơn.
– Nước sông lên và xuống rất nhanh hơn.
– Quá trình xâm thực diễn ra mạnh.
* Sông ngòi ở miền đồng bằng
– Lòng sông rộng, độ dốc nhỏ hơn, uốn khúc quanh co, nước chảy chậm hơn.
– Nước sông lên, xuống chậm hơn.
– Quá trình bồi tụ diễn ra mạnh.
* Giải thích
– Do đặc điểm địa hình: miền núi địa hình cao, dốc và mấp mô. Miền đồng bằng địa hình thấp và tương đối bằng phẳng.
– Do đất đá ở miền núi rắn chắc, khó thấm nước. Còn ở đồng bằng đất đá vụn bở, dễ thấp nước.
– Do chế độ mưa và nguồn nước cung cấp cho sông ngòi ở các miền địa hình đó khác nhau.
– Do chiều rộng, độ dốc của lòng sông và lớp phủ thực vật ở miền núi và miền đồng bằng khác nhau.
b) Ảnh hưởng của sông ngòi tới sự phát triển kinh tế – xã hội của miền đồng bằng và miền núi
* Thuận lợi
– Cung cấp nước cho sản xuất và sinh hoạt.
– Tạo điều kiện phát triển giao thông vận tải đường sông và nuôi trồng thủy sản ở đồng bằng.
– Sông ngòi miền núi có nguồn thủy năng dồi dào, thuận lợi để xây dựng các nhà máy thủy điện.
– Tưới tiêu nước và bồi đắp phù sa cho đồng bằng.
* Khó khăn
– Gây ra các hiện tượng lũ, sạt lở ở miền núi.
– Hiện tượng ngập lụt thường xảy ra ở miền đồng bằng.