NH4OH là gì?

Câu hỏi: NH₄OH là gì?

Trả lời 

Amoni Hydroxit còn gọi là dung dịch amoniac, dung dịch NH₄OH hay amoniac nước là một dung dịch amoniac lỏng trong nước. Nói cách dễ hiểu khác nó được gọi tên khi cho amoniac (NH₃) tương tác với nước có mặt trong môi trường và tồn tại ở trạng thái lỏng.

Mời bạn đọc cùng với Top lời giải tìm hiểu thêm về dung dịch NH₄OH qua bài viết dưới đây.

1. Amoni Hydroxit NH₄OH là gì?

Amoni Hydroxit còn gọi là dung dịch amoniac, dung dịch NH₄OH hay amoniac nước là một dung dịch amoniac lỏng trong nước. Nói cách dễ hiểu khác nó được gọi tên khi cho amoniac (NH₃) tương tác với nước có mặt trong môi trường và tồn tại ở trạng thái lỏng.

Dung dịch amoniac có công thức hóa học là NH₄OH hoặc NH₅O

Trong tự nhiên NH₄OH được sinh ra từ các quá trình phân hủy xác động vật, vi sinh vật hay từ trong quá trình bài tiết của động vật.

2. Đặc điểm tính chất vật lý của NH₄OH

- NH₄OH là một dung dịch không màu, bay mùi mạnh và có mùi khai. 

- Khối lượng mol: 35,04 g/mol.

- Độ pH: Có dạng khí và dạng lỏng (tan vào nước) đều cho ra dung dịch tính kiềm mạnh, pH>12.

- Mật độ: 910 kg/m³ (25 % w/w) hoặc 880 kg/m³ (35 % w/w).

- Điểm sôi: 37.7 °C (25 % w/w).

- Điểm tan chảy: -57.7 °C (25 % w/w) hoặc −91.5 °C (35% w/w).

- Điểm đóng băng (oC): -77,7^oC (tinh thể màu trắng).

3. Tính chất hóa học của NH₄OH

Bazơ yếu

Tuy là một bazơ yếu nhưng lại có khả năng phản ứng với nhiều chất: có thể làm cho quỳ tím hóa xanh hay dung dịch phenolphtalein chuyển từ không màu sang hồng. Do vậy, quỳ tím thường được sử dụng để phát hiện ra amoniac.

- Dễ phân hủy: Amoni hydroxit dễ bị phân hủy trong dung dịch làm giải phóng khí amoniac với phương trình ion rút gọn

NH₄⁺ + OH^- → NH₃ + H₂O

- Tác dụng với axit: Dù ở dạng khí hay dung dịch amoniac đều dễ dàng trung hòa axit tạo thành muối amoni

2NH₃ + H₂SO₄ → (NH₄)SO₄ hay NH₃ + H⁺ → NH₄⁺

Tác dụng với dung dịch muối: Dung dịch amoniac có khả năng tạo kết tủa nhiều hidroxit kim loại khi tác dụng với chúng

Vd: cho dung dịch amoniac cùng với dung dịch đồng (II) sunfat sẽ cho kết tủa xanh lam

2NH₃ + 2H₂O + CuSO₄ → (NH₄)₂SO₄ + Cu(OH)₂ ↓

Có khả năng tạo phức

Amoni Hydroxit có khả năng tạo phức với nhiều hợp chất khó tan của kim loại như Cu, Ag, Ni,...

Cu(OH)₂ + 4NH₃ → [Cu(NH₃)₄](OH)₂ ( có màu xanh thẫm)

4. Công dụng của Amoni Hydroxit NH₄OH

- Amoni Hydroxit có vai trò đặc biệt quan trọng nhất là với các lĩnh vực trong ngành công nghiệp: 

- Trong công nghiệp sản xuất phân bón, hóa chất và hóa dược: là nguồn nguyên liệu chính cung cấp Nitơ cho các loại phân đạm, sản xuất axit nitric,...

- Trong ngành cao su: tạo ra môi trường chống đông để bảo quản mủ cao su, được dùng làm chất xúc tác

- Trong gia dụng: là thành phần quan trọng trong sản xuất nước tẩy rửa gia dụng, làm sạch sứ hay thép không gỉ

- Là thành phần để sản xuất hidrazin N₂H₄ dùng làm nhiên liệu cho tên lửa

- Dùng trong công nghệ làm lạnh, giúp khử khí NO_x, điều chỉnh độ pH trong lò hơi

- Dùng trong nghệ thuật và thủ công mỹ nghệ: nó có thể được sử dụng để làm tối hoặc nhuộm màu gỗ.

- Trong công nghiệp sản xuất thực phẩm: sử dụng trong làm bánh hoặc là chất giúp điều chỉnh độ chua cho thực phẩm.

- Ngoài ra nó còn được ứng dụng trong ngành dệt may, sản xuất tơ, ngành keo, xử lý rơm rác cho gia súc,...

5. Điều chế

Trong phòng thí nghiệm:

Người ta thường thu hồi NH₃ bằng cách cho muối amoni phản ứng với dung dịch kiềm

2NH₄Cl + Ca(OH)₂ → NH₃ + CaCl₂ + H₂O         

Trong công nghiệp:

Dung dịch NH₄OH sẽ được điều chế bằng cách hòa tan khí amoniac vào nước với tỷ lệ yêu cầu.

Phần lớn NH₃ (90%) sẽ được thu hồi và sản xuất đại trà theo phương thức Haber – Bosch với N₂ từ Mê tan C₂H₄ và nước.

Trong đó cần có các điều kiện phù hợp để chuyển dịch cân bằng về bên phải (theo nguyên lý Le Chatelier) do phản ứng trên thuận nghịch và tỏa nhiệt.

Thông thường phản ứng này sẽ được thực hiện ở 450 – 500°C, 200-300 atm với chất xúc tác là hỗn hợp Fe, Al₂O₃,... tuy nhiên hiệu suất chỉ từ 20-25%.

CaCN₂ + 3H₂O → CaCO₃ + 2NH₃ (theo phương thức CaCN₂ của Rothe-Frank-Caro)

2AIN + 3H₂O → Al₂O₃ + 2NH₃ (theo phương thức Persek)

2NO + 5H₂ → 2NH₃ + 2H₂O (Theo phản ứng từ NO và H₂)