Mô tả thí nghiệm chứng minh lá thoát hơi nước

Hai con đường thoát hơi nước: qua khí khổng và qua lớp cutin

a. Thoát hơi nước qua khí khổng (chủ yếu)

- Đặc điểm:

+ Vận tốc lớn

+ Được điều chỉnh bằng việc đóng mở khí khổng

- Cơ chế điều chỉnh thoát hơi nước: Nước thoát ra khỏi lá chủ yếu qua khí khổng vì vậy cơ chế điều chỉnh quá trình thoát hơi nước chính là cơ chế điều chỉnh sự đóng- mở khí khổng:

+ Khi no nước, thành mỏng của tế bào khí khổng căng ra làm cho thành dày cong theo → khí khổng mở. (Hình a)

+ Khi mất nước, thành mỏng hết căng và thành dày duỗi thẳng →  khí khổng đóng lại. Khí khổng không bao giờ đóng hoàn toàn. (Hình b)

b. Thoát hơi nước qua lớp cutin

+ Chủ yếu ở lá non, lượng nc thoát ra 30%

+ Vận tốc nhỏ

+ Không được điều chỉnh

- Cơ chế thoát hơi nước qua cutin:

+ Hơi nước khuếch tán từ khoảng gian bào của thịt lá qua lớp cutin để ra ngoài.

+ Trợ lực khuếch tán qua cutin rất lớn và phụ thuộc vào độ dày, độ chặt của lớp cutin

+ Lớp cutin càng dày thì sự khuếch tán qua cutin càng nhỏ và ngược lại.

Thí nghiệm chứng minh lá thoát hơi nước 

1. Dụng cụ

• Chuẩn bị 2 cây tươi
• Túi nilon trong

2. Các bước thí nghiệm:

+ Bước 1: Trồng hai cây tươi vào chậu

- Chậu A: cắt bỏ lá

- Chậu B: không cắt bỏ lá

+ Bước 2: chùm túi ni lông vào cả 2 cây

+ Bước 3: để sau 1 giờ và quan sát

3. Kết quả: 

+ Thành túi ni lông ở chậu A vẫn trong

+ Thành túi ni lông ở chậu B mờ đi, không nhìn rõ lá nữa.

- Giải thích:

+ Do ở chậu B cây có hiện tượng thoát hơi nước làm cho túi ni lông bị mờ đi. Chậu A không có.

4. Kết luận:

 Thí nghiệm đã chứng minh được ở cây có lá đã có hiện tượng thoát hơi nước, cây không có lá không có hiện tượng đó.

Vậy: Cây đã thoát hơi nước qua lá.

Ý nghĩa sự thoát hơi nước qua lá

+ Nhờ có thoát hơi nước ở lá, nước được cung cấp tới từng tế bào của cây

+ Là động lực đầu trên của dòng mạch gỗ có vai trò: giúp vận chuyển nước và các ion khoáng từ rễ lên lá đến các bộ phận khác trên mặt đất của cây; tạo môi trường liên kết các bộ phận của cây; tạo độ cứng cho thực vật thân thảo.

+ Hạ nhiệt độ của lá vào những ngày nắng nóng đảm bảo cho các quá trình sinh lý xảy ra bình thường.

+ Giúp khí CO₂ khuếch tán vào bên trong lá cung cấp cho quang hợp.