Hô hấp hiếu khí diễn ra ở bào quan nào?

Đáp án và giải thích chính xác câu hỏi trắc nghiệm: “Hô hấp hiếu khí diễn ra ở bào quan nào?” cùng với kiến thức lý thuyết liên quan là tài liệu hữu ích môn Sinh học 10 do Top lời giải biên soạn dành cho các bạn học sinh và thầy cô giáo tham khảo.

Trắc nghiệm: Hô hấp hiếu khí diễn ra ở bào quan nào? 

A. Lục lạp.

B. Thể Gongi.

C. Ti thể.

D. Lưới nội chất.

Trả lời:

Đáp án đúng: C. Ti thể.

Hô hấp hiếu khí diễn ra ở bào quan ti thể

Kiến thức tham khảo về hô hấp hiếu khí  

1. Hô hấp hiếu khí là gì?

 Hô hấp hiếu khí là quá trình xảy ra trong môi trường có O₂, hô hấp hiếu khí chỉ thực hiện được khi có sự tham gia của O2 trong hô hấp. Hô hấp hiếu khí cùng với hô hấp kị khí, là một phần thuộc hô hấp ở cây xanh. 

Hô hấp hiếu khí là quá trình phân giải nguyên liệu để sinh năng lượng cung cấp cho hoạt động sống của cơ thể. Nguyên liệu chúng sử dụng là đường đơn, trải qua giai đoạn đường phân và cho ra sản phẩm cuối cùng là ATP. Đặc điểm lớn nhất của hô hấp hiếu khí là nó cần môi trường có O₂ để thực hiện quá trình hô hấp.

Hô hấp hiếu khí được thực hiện qua nhiều con đường khác nhau:

- Đường phân - chu trình Krebs.

- Chu trình Pentozo photphat.

- Đường phân - chu trình Glioxilic (ở thực vật).

- Oxy hóa trực tiếp (ở vi sinh vật).

2. Hô hấp hiếu khí xảy ra ở đâu?

Là quá trình xảy ra trong môi trường có O₂, hô hấp hiếu khí chỉ thực hiện được khi có sự tham gia của O₂ trong hô hấp. Hô hấp hiếu khí cùng với hô hấp kị khí, là một phần thuộc hô hấp ở cây xanh. Hô hấp hiếu khí được thực hiện qua nhiều con đường khác nhau:

- Đường phân - chu trình Crebs.

- Chu trình Pentozo photphat.

- Đường phân - chu trình Glioxilic (ở thực vật).

- Oxy hoá trực tiếp (ở vi sinh vật)

- Đường phân - chu trình Crebs

Hô hấp hiếu khí theo con đường đường phân - chu trình Crebs là con đường chính của hô hấp tế bào xảy ra phổ biến ở mọi sinh vật, ở mọi tế bào. Hô hấp hiếu khí theo con đường này xảy ra qua 3 giai đoạn:

- Đường phân tiến hành trong tế bào chất.

- Chu trình Crebs tiến hành trong cơ chất ty thể.

- Chuỗi hô hấp tiến hành trên màng trong ty thể.

Đường phân: đường phân là quá trình phân hủy phân tử glucose tạo acid pyruvic và NADH. Điểm đặc biệt của đường phân là không phải phân tử đường tự do phân giải mà phân tử đường đã được hoạt hoá bởi việc gắn gốc P vào mới bị phân hủy. Ở dạng đường - photphat phân tử trở nên hoạt động hơn nên dễ biến đổi hơn.

Đường phân được chia làm 2 giai đoạn:

- Phân cắt phân tử glucose thành 2 phân tử trioza: AlPG và PDA.

- Biến đổi AlPG và PDA thành acid pyruvic.

Kết quả đường phân có thể tóm tắt là: C₆H₁₂O₆ + 2NAD + ADP + 2H₃PO₄  →  2 CH₃COCOOH + 2NADH + H⁺ + 2ATP

Trong hô hấp hiếu khí, acid pyruvic tiếp tục phân hủy qua chu trình Crebs, còn 2 NADH + H⁺ thực hiện chuỗi hô hấp để tạo H₂O: 2NADH + H⁺ + O₂   →  2 NAD + 2 H₂O

Vậy kết quả của đường phân trong hô hấp hiếu khí là: C₆H₁₂O₆ + O₂  →  2 CH₃COCOOH + 2H₂O

Chu trình Pentozo photphat

Phân hủy glucose qua đường phân không phải là con đường duy nhất mà còn có nhiều con đường khác, trong đó, chu trình Pentozo P là con đường phổ biến hơn cả. Con đường Pentozo P được phát hiện đầu tiên ở nấm enzyme, sau đó ở động vật và cuối cùng ở thực vật (Warburg, Cristian, 1930; Grise, 1935; Diken, 1936 …).

Khác với  đường phân, con  đường Pentozo - P không phân huỷ glucose thành 2 triose mà glucose bị oxy hóa và decacboxyl hoá để tạo ra các Pentozo - P. Từ các Pentozo P tái tạo lại glucozo P. Con đường Pentozo - P xảy ra trong tế bào chất cùng với đường phân, vì vậy, có sự cạnh tranh với đường phân.

Từ glucozo - P, nếu  được enzyme glucozo - 6P - izomerase xúc tác sẽ biến thành fructozo 6P và đường phân sẽ xảy ra. Còn nếu enzyme glucozo 6P -dehydrogenase hoạt động nó sẽ oxy hóa glucozo 6P thành acid 6P - gluconic và con đường pentozo P xảy ra.

Cũng như chu trình Crebs, con đường phân hủy glucose theo chu trình Pentozo P cũng xảy ra theo 2 phần:

- Phân hủy glucose tạo CO2 và NADPH₂.

- NADPH₂ thực hiện chuỗi hô hấp tạo H₂O.

Quá trình đó xảy ra một cách tổng quát là:

- C₆H₁₂O₆ + 6H₂O  →   6CO₂ + 12H₂O

- 12H₂ + 6O₂ → 12 H₂O

Kết quả chung là: C₆H₁₂O₆ + 6H₂O  →   6CO₂ + 6H₂O

3. Ý nghĩa của hô hấp hiếu khí

Hô hấp hiếu khí có ý nghĩa rất đặc biệt, nó giúp tổng hợp ATP và cung cấp nguyên liệu cần thiết cho các phản ứng tổng hợp. Hệ số hô hấp là tỉ số giữa số phân tử CO₂ thải ra và số phân tử O₂ lấy vào khi hô hấp. Hệ số này cho biết số nguyên liệu đang hô hấp là nhóm chất gì và qua đó có thể đánh giá tình trạng hô hấp của cây.

Qua một số chia sẻ trên đây, có thể thấy quá trình hô hấp hiếu khí là vô cùng cần thiết không chỉ động vật, thực vật mà còn vi sinh vật, các tế bào sống. Dù chúng ta không cảm nhận được mọi hoạt động của hô hấp hiếu khí nhưng nó vẫn luôn hoạt động để duy trì sự sống cho chúng ta.