Giải thích được nguyên nhân dẫn tới hiện tượng nước biển dâng lên và nêu tác động tiêu cực đến những tỉnh ven biển của các quốc gia, trong đó có Việt Nam

Câu hỏi: Giải thích được nguyên nhân dẫn tới hiện tượng nước biển dâng lên và nêu tác động tiêu cực đến những tỉnh ven biển của các quốc gia, trong đó có Việt Nam

Lời giải: 

- Nguyên nhân dẫn tới hiện tượng nước biển dâng lên là do biến đổi khí hậu, sự nóng lên của Trái Đất khiến băng tan chảy ở nhiều khu vực rộng lớn, sau đó trở thành nước và chảy ra biển.

- Theo đánh giá của Trung Tâm Quốc Tế Quản Lý Môi Trường của Úc châu (ICEM), khi mực nước biển dâng cao 1 m sẽ gây ra những tác động nghiêm trọng trên các lĩnh vực kinh tế, xã hội, và môi trường của Việt Nam.

+ Khoảng 14.528 km² hay 4,4% diện tích của Việt Nam bị ngập vĩnh viễn. Hơn 60% hay 39 của 63 tỉnh thành và 6 khu kinh tế của Việt Nam bị ảnh hưởng. Khoảng 20%, hay 2057 trong số 10511 làng xóm, bị ngập từng phần hay toàn bộ.

+ Đồng bằng sông Cửu Long, diện tích bị ngập lụt chiếm 85% diện tích ngập lụt của toàn xứ, ảnh hưởng đến 12 tỉnh thành trên một diện tích rộng 12.376 km².

+ Trong đó 11 tỉnh thành nằm trong hệ thống sông Cửu Long; Long An và Kiên Giang là hai tỉnh có diện tích bị ngập nước lớn nhất. Long An và Bến Tre mỗi tỉnh có 50% diện tích bị ngập vĩnh viễn; Trà Vinh ngập 45,7% và Sóc Trăng ngập 43,7%.

+ TP Hồ Chí Minh nằm trong hệ thống sông Sài Gòn - Đồng Nai có đông đảo dân cư và 43% diện tích sẽ bị ngập vĩnh viễn.

+ Hơn 1.100 km² của khu kinh tế miền Đông Nam (phần Bình Dương, Biên Hòa, Bà Rịa-Vũng Tàu) hay 7,65% diện tích toàn quốc bị ngập nước.

+ Bốn khu kinh tế khác - châu thổ sông Hồng, Đông Bắc (Quảng Ninh), Bắc Trung (phần Quảng Bình, Thừa Thiên - Huế) và Nam Trung (phần Đà Nẵng, Khánh Hoà, Bình Định) - sẽ bị ngập nước vĩnh viễn mỗi nơi từ 180 đến 340 km², tổng cộng tương đương với 7% diện tích của toàn xứ.

* Tìm hiểu về hiện tượng nước biển dâng

Biển dâng là một trong những tác động của biến đổi khí hậu. Mực nước biển trung bình đã dâng cao hơn 8 inch (khoảng 23 cm) kể từ năm 1880, với khoảng 3 inch trong số đó đã tăng trong 25 năm qua. Và mỗi năm, nước biển lại dâng thêm 3,2 mm. Theo dữ liệu kỹ thuật mới nhất của Cục Quản lý Khí quyển và Đại dương Quốc gia điều đó có nghĩa là mực nước biển dâng trong 30 năm tới sẽ nhiều hơn thế kỷ trước. Rick Spinrad, quản trị viên NOAA, gọi những phát hiện này là “lịch sử” và cảnh báo rằng sự gia tăng dự kiến ​​sẽ xảy ra ngay cả khi lượng khí thải carbon được cắt giảm mạnh.

Trong vài thập kỷ vừa qua, sự nóng lên toàn cầu đã làm cho các phần của các tảng băng tan chảy và thu nhỏ. Do đó, nước từng được tích trữ trên đất liền giờ lan ra đại dương. Mảng băng ở Greenland mất trung bình 4,890 tỷ tấn băng mỗi năm từ năm 1992 đến 2020. Kết quả là, những tảng băng tan chảy này đã khiến mực nước biển dâng lên khoảng 21 mm trong cùng khoảng thời gian. Các sông băng cũng là những khu vực đóng băng trên đất liền nhưng nhỏ hơn các tảng băng và đóng góp vào khoảng 21% vào sự gia tăng mực nước biển toàn cầu từ năm 1993 đến năm 2018.

Các nhà khoa học sử dụng giá trị trung bình từ một số lượng lớn các thiết bị đo thủy triều trên toàn cầu để ước tính mực nước biển trung bình toàn cầu. Kể từ năm 1992, mực nước biển toàn cầu cũng được quan sát bằng dữ liệu vệ tinh, với kết quả chính xác hơn so với máy đo thủy triều (theo báo cáo AR4 của Ủy ban Liên chính phủ về Biến đổi Khí hậu). Các phép đo vệ tinh cho thấy tốc độ mực nước biển dâng 3 mm mỗi năm, nhiều hơn nhiều so với các máy đo thủy triều. Một số nhà khoa học nghi ngờ rằng vệ tinh được hiệu chuẩn không chính xác. Những người khác nghi ngờ rằng sự khác biệt có thể là do các phép đo vệ tinh bao phủ phần lớn địa cầu trong khi máy đo thủy triều ở gần đường bờ biển.

* Tác động của hiện tượng nước biển dâng

Nước biển dâng cao có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng: gia tăng bão lụt tại các khu vực ven biển; làm mất đất canh tác màu mỡ tăng diện tích bị nước mặn hoặc nước lợ xâm nhập; làm mất đi tính đa dạng của hệ động và thực vật; các hệ sinh thái quan trọng biến mất,…Sự biến đổi khí hậu trên toàn cầu đang hàng ngày gây ra sự nóng lên của Trái Đất, kéo theo đó là vô số hệ lụy như băng tan, nước biển dâng cao… Chỉ trong thập kỷ vừa qua, tốc độ gia tăng của mực nước biển đã tăng gần gấp 3 lần so với thế kỷ trước.

Theo đánh giá của các tổ chức nghiên cứu quốc tế có uy tín, như: Ngân hàng Thế giới (WB), Trung tâm Nghiên cứu các Hệ thống môi trường (CESR), Cơ quan Hàng không và Không gian Mỹ (NASA),… Việt Nam là một trong 05 quốc gia trên thế giới bị ảnh hưởng nghiêm trọng do nước biển dâng. Các số liệu  quan trắc tại các trạm hải văn ven biển nước ta giai đoạn 1993 - 2010 cho thấy, mực nước trung bình ở Biển Đông tăng khoảng 4,7 mm/năm; trong đó, riêng  Việt Nam có mức tăng trung bình khoảng 2,8 mm/năm.

Theo kịch bản biến đổi khí hậu, vào cuối thế kỷ 21, nhiệt độ trung bình năm ở nước ta sẽ tăng khoảng 2,3 độ C; tổng lượng mưa hàng năm và lượng mưa vào mùa mưa tăng, trong khi lượng mưa vào mùa khô lại giảm. Cũng theo kịch bản này, nếu mực nước biển dâng cao 1m, sẽ có khoảng 40% diện tích đồng bằng sông Cửu Long, nơi sản xuất 12 triệu tấn gạo mỗi năm bị ảnh hưởng trực tiếp và tổn thất khoảng 10% tổng sản phẩm quốc nội (GDP).

>>> Tham khảo: Hằng ngày chúng ta đều thấy Mặt Trời mọc buổi sáng và lặn vào buổi chiều. Mặt Trăng thì lúc tròn, lúc khuyết. Tại sao ta lại có hiện tượng như vậy?