Giải Lịch sử 10 Kết nối tri thức Bài 4: Sử học với một số lĩnh vực, ngành nghề hiện đại

Giải Lịch sử 10 Kết nối tri thức Bài 4: Sử học với một số lĩnh vực, ngành nghề hiện đại ngắn gọn, hay nhất bám sát nội dung Sách giáo khoa theo chương trình Sách mới. Bài soạn bao gồm 16 câu hỏi được trả lời chính xác, giúp học sinh hiểu kĩ hơn về bài học

1. Sử học với công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, di sản thiên nhiên

Câu hỏi 1 trang 27 Lịch sử 10: Hãy cho biết các di sản được giới thiệu trong các hình 1,2,3 sẽ ra sao nếu trong quá trình bảo tồn và phát huy của chúng không quan tâm đến việc sử dụng, ứng dụng những kết quả nghiên cứu của các ngành khoa học nói chung và Sử học nói riêng?

Lời giải:

Các di sản được giới thiệu trong các hình 1,2,3 trong quá trình bảo tồn và phát huy của chúng không quan tâm đến việc sử dụng dụng, ứng dụng những kết quả nghiên cứu của các ngành khoa học nói chung và Sử học nói riêng thì sẽ đánh mất đi những giá trị ban đầu và những giá trị vốn có đáng được trân trọng, lưu giữu sẽ bị thay đổi không còn giống như cái gốc.

Câu hỏi 2 trang 27 Lịch sử 10: Hãy phân tích vai trò của Sử học với công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, di sản thiên nhiên.

Lời giải:

- Cung cấp cơ sở khoa học cho việc xác định giá trị di sản văn hóa

- Đưa ra căn cứ khoa học cho công tác bảo tồn di sản

- Nâng cao nhận thức cộng đồng về giá trị di sản

- Góp phần phát huy giá trị di sản trong đời sống xã hội

Câu hỏi 1 trang 29 Lịch sử 10: Hãy phân tích vai trò của công tác bảo tồn, phát huy giá trị của di sản văn hóa, di sản thiên nhiên.

Lời giải:

- Giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc

- Thúc đẩy, thu hút du khách du lịch, phát triển du lịch văn hóa

- Nâng cao ý thức bảo vệ môi trường. Bảo tồn di sản thiên nhiên góp phần bảo vệ đa dạng sinh học, chống biến đổi khí hậu.

- Góp phần nghiên cứu khoa học. Di sản văn hóa, thiên nhiên là nguồn tư liệu quý giá cho nghiên cứu khoa học trong nhiều lĩnh vực.

Câu hỏi 2 trang 29 Lịch sử 10: Địa phương em đang sinh sống và học tập có di sản văn hóa, di sản thiên nhiên nào? Theo em, có thể và nên làm gì để bảo tồn và phát huy tốt hơn giá trị của di sản đó?

Lời giải:

Em đang sống và học tập tại Tuyên Quang. Tuyên Quang là tỉnh có bề dày lịch sử và văn hóa lâu đời, sở hữu nhiều di sản văn hóa, di sản thiên nhiên quý giá như:

- Khu di tích lịch sử đặc biệt Tân Trào

- Di tích lịch sử ATK Tuyên Quang

- Làng văn hóa du lịch cộng đồng Nà Lủng

- Khu danh thắng quốc gia đặc biệt Na Hang - Lâm Bình

Để bảo tồn và phát huy tốt hơn giá trị của những di sản này em cần:

- Tăng cường tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa.

2. Sử học với sự phát triển công nghiệp hóa

Câu hỏi 1 trang 30 Lịch sử 10: Khai thác sử dụng Tư liệu 1 (tr.29), hãy cho biết công nghệ văn hóa bao gồm những ngành nào? Theo em, những ngành nào cần sử dụng những chất liệu về lịch sử- văn hóa trong quá trình phát triển?

Lời giải:

Công nghiệp hóa là lĩnh vực công nghiệp sản xuất và phân phối các loại hàng hóa dựa trên sự khai thác và phát huy các giá trị của di sản văn hóa vật thể và phi vật thể.

Công nghiệp hóa bao gồm: quảng cáo, kiến trúc, phần mềm và các trò chơi giải trí; thủ công mỹ nghệ; điện ảnh; xuất bản; thời trang; nghệ thuật biểu diễn; mĩ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm; truyền hình và phát thanh; du lịch văn hóa.

Tất cả các ngành nghề đề cần sử dụng những chất liệu của lịch sử-văn hóa trong quá trình phát triển.

Câu hỏi 2 trang 30 Lịch sử 10: Quan sát các hình 6,7, hãy cho biết chất liệu lịch sử-văn hóa có vai trò như thế nào trong các lĩnh vực cụ thể đó?

Lời giải:

Vai trò của chất liệu lịch sử - văn hóa trong phim lịch sử:

- Là nguồn đề tài có thể khai thác cho các nhà làm phim về thể loại lịch sử

- Nâng cao giá trị nghệ thuật cho phim. Chất liệu lịch sử - văn hóa giúp tạo nên những câu chuyện hấp dẫn, kịch tính, thu hút người xem

Vai trò của chất liệu lịch sử - văn hóa trong biểu diễn nhạc cụ dân tộc trong lễ hội:

- Nhiều tiết mục âm nhạc dân tộc gắn liền với các sự kiện lịch sử, truyền thuyết, tín ngưỡng...

- Thông qua âm nhạc, các nhạc sĩ dân gian thể hiện niềm tự hào dân tộc, lòng yêu nước, đạo lý truyền thống, giữ gìn bản sắc dân tộc

Câu hỏi 3 trang 30 Lịch sử 10: Hãy phân tích vai trò của Sử học đối với một số ngành, nghề cụ thể của công nghiệp hóa.

Lời giải:

Ngành Kỹ thuật:

- Cung cấp kiến thức về lịch sử phát triển khoa học kỹ thuật.

- Giúp hiểu rõ nguồn gốc, quá trình phát triển và những thành tựu khoa học kỹ thuật trong quá khứ

- Tiếp thu những kinh nghiệm quý báu, tránh lặp lại những sai lầm đã qua và sáng tạo ra những kỹ thuật mới tiên tiến hơn.

- Nghiên cứu lịch sử khoa học kỹ thuật có thể cho các kỹ sư những ý tưởng sáng tạo mới dựa trên những thành tựu của thế hệ đi trước.

Câu hỏi trang 30 Lịch sử 10: Sự phát triển của các ngành công nghiệp văn hóa có vai trò thế nào trong việc quảng bá tri thức và bảo tồn truyền thống lịch sử, giá trị văn hóa dân tộc của nhân loại?

Lời giải:

Ngành công nghiệp văn hóa có vai trò:

- Quảng bá tri thức và bảo tồn truyền thống lịch sử, giá trị văn hóa dân tộc

- Bảo tồn di sản văn hóa

- Giáo dục thế hệ trẻ

- Khuyến khích du lịch văn hóa

- Đóng góp nguồn lực vật chất đáng kể để tái đầu tư cho công tác nghiên cứu, bảo tồn và phát huy các giá trị của các công trình lịch sử-văn hóa.

3. Sử học với sự phát triển du lịch

Câu hỏi 1 trang 31 Lịch sử 10: Khai thác các tư liệu 2, 3, 4, hãy cho biết nội dung phản ánh của các tư liệu có điểm gì chung?

Lời giải:

Điểm chung của các tư liệu 2,3,4 đề cho thấy những di sản lịch sử văn hóa là một trong những điểm thu hút nhiều khách du lịch trong và ngoài nước.

Câu hỏi 2 trang 31 Lịch sử 10: Từ kết quả trả lời câu 1, em hãy cho biết lịch sử và văn hóa có vai trò như thế nào đối với du lịch ?

Lời giải:

- Thu hút du khách du lịch văn hóa

- Nâng cao giá trị trải nghiệm du lịch, du khách sẽ hiểu rõ hơn về con người, phong tục tập quán và lối sống của địa phương, từ đó có trải nghiệm du lịch sâu sắc và ý nghĩa hơn.

- Thúc đẩy phát triển kinh tế

- Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa

Câu hỏi trang 32 Lịch sử 10: Dựa vào kiến thức đã học và thông qua ví dụ cụ thể, hãy phân tích vai trò của du lịch đối với công tác bảo tồn di tích lịch sử, văn hóa.

Lời giải:

Trong mối quan hệ tương tác hai chiều, du lịch đã góp phần thúc đẩy việc bảo vệ di sản văn hóa, di tích lịch sử của các quốc gia.

Chính nhu cầu tham quan, tìm hiểu, trải nghiệm của du khách đã thôi thúc các cấp chính quyền và nhân dân biết quý trọng, tự hào, quan tâm hơn nữa đến việc gìn giữ, bảo tồn, phục dựng, phát huy những giá trị của di tích, di sản. Đó chính là sự chăm lo và phát huy nguồn lực tối đa của ngành du lịch nói chung và văn hóa nói riêng.

Một phần doanh thu từ du lịch đã được tái đầu tư vào việc bảo tồn, tôn tạo và phục dựng di tích, di sản. Các di sản văn hóa phi vật thể nhờ đó cũng được sưu tầm, nghiên cứu, phục dựng, truyền dạy và tổ chức trình diễn,…

Luyện tập - Vận dụng

Luyện tập 1 trang 32 Lịch sử 10: Hãy kể tên một số di tích lịch sử, di sản văn hóa/ di sản thiên nhiên của địa phương em (tỉnh/thành phố/huyện/thị)

Lời giải:

Tuyên Quang có:

Khu di tích quốc gia đặc biệt Tân Trào

Khu di tích quốc gia đặc biệt Kim Bình

Di tích lịch sử Chiến thắng Khe Lau

Làng văn hóa du lịch cộng đồng Nà Hang

Thanh Hóa có:

Di tích lịch sử Thành nhà Hồ

Lam Kinh

Khu di tích Lê Hoàn

Luyện tập 2 trang 32 Lịch sử 10: Địa phương em đã làm gì để phát huy giá trị của các công trình, di sản văn hóa/ di sản thiên nhiên?

Lời giải:

Để phát huy giá trị của các công trình, di sản văn hóa/ di sản thiên nhiên, địa phương em đã làm:

- Có chương trình múa rối nước đặc sắc, độc đáo, du khách thêm hiểu về đất nước, con người và văn hóa Việt Nam.

- Đưa nhiều khách tới các điểm di tích nổi tiếng như Khu di tích Hoàng thành Thăng Long, đền Ngọc Sơn, Văn Miếu-Quốc Tử Giám, di tích nhà tù Hỏa Lò...

- Hình thành hệ thống các điểm đến, sản phẩm du lịch đặc trưng, có chất lượng, giá trị cao.

- Phát triển sản phẩm du lịch văn hóa độc đáo, hấp dẫn; nâng cao chất lượng các khu, điểm du lịch gắn với di tích lịch sử văn hóa, lễ hội, làng nghề, làng cổ....

Vận dụng 1 trang 32 Lịch sử 10: Giả sử có một công trình thuộc di sản văn hóa đã xuống cấp nghiêm trọng, cần được bảo tồn. Có hai quan điểm:

- Xây công trình tương tự với kiến trúc quy mô và hiện đại hơn trên nền di tích cũ.

- Bảo tồn nguyên trạng di tích.

Nếu được giao nhiệm vụ tư vấn để bảo tồn di tích đó, ý kiến của em thế nào?

Lời giải:

Em sẽ giữ quan điểm bảo tồn nguyên trạng di tích, vì:

- Bảo tồn nguyên trạng là giữ gìn giá trị lịch sử và văn hóa của di sản, bảo đảm tính chân thực và độc đáo của di tích

- Di tích nguyên trạng là minh chứng sống động cho lịch sử và văn hóa, góp phần giáo dục thế hệ tương lai về tầm quan trọng của việc bảo tồn di sản.

- Bảo tồn nguyên trạng thể hiện sự tôn trọng đối với quá khứ và những giá trị văn hóa truyền thống.

Vận dụng 2 trang 32 Lịch sử 10: Giả sử có một chủ đề của hội thảo về du lịch di sản như sau: “Lựa chọn lợi ích về kinh tế hay văn hóa lịch sử? Lợi ích lâu dài hay trước mắt? Dựa vào kiến thức đã học và hiểu biết của bản thân, em hãy viết một Giải Lịch sử 10 Kết nối tri thức Bài khoảng 200 từ thể hiện quan điểm của em về vấn đề được nêu.

Lời giải:

Em sẽ chọn lợi ích lâu dài về văn hóa lịch sử, vì:

- Giá trị văn hóa lịch sử càng lâu đời càng có giá trị

- Những giá trị về văn hóa, tinh thần một khi đã mất đi sẽ khó có thể phục dựng nguyên vẹn

- Việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa cũng là một cách phát triển kinh tế hiệu quả

Vận dụng 3 trang 32 Lịch sử 10: Hãy xây dựng kế hoạch hành động để góp phần bảo vệ một di sản ở địa phương.

Lời giải:

Kế hoạch hành động bảo vệ nghệ thuật Hát Xoan Phú Thọ:

- Khảo sát, thu thập thông tin về lịch sử, đặc điểm, giá trị của Hát Xoan. Xác định những yếu tố tác động đến sự mai một của Hát Xoan.

- Tu bổ, phục hồi các di tích, không gian biểu diễn Hát Xoan.

- Tổ chức các lớp học truyền dạy Hát Xoan cho thế hệ trẻ.

- Hỗ trợ các nghệ nhân Hát Xoan trong việc sáng tác, biểu diễn.

- Tổ chức các lễ hội, sự kiện văn hóa giới thiệu Hát Xoan.