Giải KHTN 8 Chân trời sáng tạo Bài 30: Hệ vận động ở người ngắn gọn, hay nhất bám sát nội dung Sách giáo khoa theo chương trình Sách mới. Bài soạn bao gồm 13 câu hỏi được trả lời chính xác, giúp học sinh hiểu kĩ hơn về bài học
Mở đầu trang 136 Bài 30 KHTN lớp 8: Cơ thể thực hiện được các hoạt động vận động như đi, chạy, nhảy,… một cách dễ dàng nhờ vào sự phối hợp của các cơ quan nào? Làm thế nào để bảo vệ tốt hệ vận động?
Lời giải:
Nhờ sự phối hợp của bộ xương và hệ cơ dưới sự điều khiển của hệ thần kinh cơ thể có thể thực hiện thực hiện được các hoạt động vận động như đi, chạy, nhảy,… một cách dễ dàng là
- Chúng ta cần bảo vệ tốt hệ vận động : Luyện tập thể dục, thể thao đều đặn, vừa sức; duy trì chế độ ăn đủ chất và cân đối; vận động đúng tư thế; điều chỉnh cân nặng phù hợp; tránh những thói quen ảnh hưởng không tốt đến hệ vận động.
1. Cấu tạo và chức năng của hệ vận động ở người
Câu hỏi thảo luận 1 trang 136 KHTN lớp 8: Quan sát Hình 30.1, hãy cho biết:
- Vai trò, ý nghĩa của các loại khớp đối với sự vận động của cơ thể.
- Các chức năng chính của bộ xương người.
Lời giải:
- Vai trò, ý nghĩa của các loại khớp đối với sự vận động của cơ thể: Các khớp xương giúp các xương được nối với nhau, cho phép các xương hoạt động ở các mức độ khác nhau.
+ Khớp động: là khớp cử động dễ dàng, có vai trò giúp cơ thể thực hiện những cử động linh hoạt đáp ứng được những yêu cầu lao động và hoạt động phức tạp.
+ Khớp bán động: là khớp cử động hạn chế, có vai trò giúp cơ thể mềm dẻo trong dáng đi thẳng và lao động phức tạp, cử động của khớp hạn chế.
+ Khớp bất động: là khớp không cử động được, có vai trò bảo vệ các cơ quan phía trong nó.
- Các chức năng chính của bộ xương người: Định hình cơ thể, bảo vệ nội quan, giúp cơ thể cử động và di chuyển.
Câu hỏi thảo luận 2 trang 137 KHTN lớp 8: Xác định thành phần hóa học và tính chất của xương bằng cách hoàn thành bảng sau:
Lời giải:
Luyện tập trang 137 KHTN lớp 8: Quan sát Hình 30.2, 30.3 và cho biết nhờ đâu xương có khả năng chịu lực và bền chắc.
Lời giải:
Xương có khả năng chịu lực và bền chắc là nhờ xương được cấu tạo từ các chất vô cơ và chất hữu cơ. Trong đó, các chất hữu cơ cấu tạo nên xương gồm protein (chủ yếu là collagen), lipid và saccharide đảm bảo cho xương có tính mềm dẻo; các chất vô cơ cấu tạo nên xương chủ yếu là muối calcium, muối phosphate đảm bảo cho xương có tính cứng chắc.
Câu hỏi thảo luận 3 trang 137 KHTN lớp 8: Quan sát Hình 30.4 và hoàn thành sơ đồ cấu trúc của bắp cơ theo thứ tự lớn dần:
? → Sợi cơ → ? → Bắp cơ.
Lời giải:
Sơ đồ cấu trúc của bắp cơ theo thứ tự lớn dần: Tơ cơ → Sợi cơ → Bó cơ → Bắp cơ.
Câu hỏi thảo luận 4 trang 138 KHTN lớp 8: Dựa vào kiến thức Bài 20, hãy xác định vị trí điểm tựa, lực tác dụng và tải trọng bằng cách hoàn thành chú thích các vị trí (a), (b), (c) trong Hình 30.5.
Lời giải:
Vị trí điểm tựa, lực tác dụng và tải trọng trong hình 30.5:
(a) – Điểm tựa.
(b) – Lực tác dụng.
(c) – Tải trọng.
Câu hỏi thảo luận 5 trang 138 KHTN lớp 8: Trật khớp, dãn dây chằng,… có ảnh hưởng như thế nào đến hệ vận động?
Lời giải:
Trật khớp, dãn dây chằng,… sẽ làm cho khớp xương bị ảnh hưởng. Mà khớp xương chính là điểm tựa nâng đỡ để tạo nên sự vận động. Do đó, khi bị trật khớp, dãn dây chằng,… sẽ gây đau đớn và ảnh hưởng đến chức năng vận động, định hình cơ thể của hệ vận động.
2. Bảo vệ hệ vận động
Luyện tập trang 138 KHTN lớp 8: Đặc điểm cấu tạo nào của cơ phù hợp với chức năng co cơ?
Lời giải:
Đặc điểm cấu tạo của cơ phù hợp với chức năng co cơ: Trong bắp cơ, các tơ cơ nằm song song theo chiều dọc của sợi cơ. Tơ cơ gồm có tơ cơ mảnh và tơ cơ dày xếp song song và xen kẽ nhau, khi tơ cơ mảnh xuyên vào vùng phân bố của tơ cơ dày sẽ làm cơ ngắn lại tạo nên sự co cơ.
Vận dụng trang 138 KHTN lớp 8: Nắm chặt bàn tay, gập cẳng tay vào sát cánh tay, em thấy bắp cơ ở cánh tay thay đổi như thế nào? Vì sao có sự thay đổi đó?
Lời giải:
- Khi nắm chặt bàn tay, gấp cẳng tay sát cánh tay, em thấy bắp cơ ở cánh tay ngắn và to lên. Vì tế bào cơ được cấu tạo từ các tơ cơ gồm các tơ mảnh và tơ dày. Khi cơ co, các tơ cơ mảnh xuyên sâu vào vùng phân bố của tơ cơ dày làm tế bào cơ ngắn lại, do đó bắp cơ ngắn lại và to về bề ngang.
Câu hỏi thảo luận 6 trang 138 KHTN lớp 8: Trình bày các thông tin về bệnh/tật liên quan đến hệ vận động bằng cách hoàn thành bảng theo mẫu sau:
Lời giải:
Câu hỏi thảo luận 7 trang 139 KHTN lớp 8: Vận dụng sự hiểu biết về hệ vận động và các bệnh, tật học đường để đưa ra lời khuyên khi thấy bạn cùng lớp hoặc người thân trong nhà ngồi học (a), đeo cặp (b),… không đúng cách.
Lời giải:
Lời khuyên khi thấy bạn cùng lớp hoặc người thân trong nhà ngồi học, đeo cặp không đúng cách:
- Cần ngồi học đúng tư thế: hai bàn chân cần được đặt ngay ngắn và vững chắc trên sàn; giữa cẳng chân và đùi tạo thành góc tối ưu là 90o (dao động trong khoảng 75 – 105o); lưng có thể tựa vào lưng của ghế để tăng thêm điểm tựa nhưng vẫn đảm bảo giữ người thẳng; đầu và cổ hơi ngả về phía trước, đồng thời hai tay để ngay ngắn trên mặt bàn; sử dụng bàn ghế có kích thước phù hợp.
- Không đẹp cặp lệch, hạn chế đeo cặp quá nặng.
Câu hỏi thảo luận 8 trang 139 KHTN lớp 8: - Kể tên một số hoạt động thể dục, thể thao được mô tả trong Hình 30.7
- Nêu một số hoạt động thể dục, thể thao em thường tham gia để có một hệ vận động khỏe mạnh.
Lời giải:
- Một số hoạt động thể dục, thể thao được mô tả trong Hình 30.7: chạy bộ, bơi, bóng chuyền.
- Một số hoạt động thể dục, thể thao em thường tham gia để có một hệ vận động khỏe mạnh như: chạy bộ, cầu lông, đá bóng, nhảy dây, bóng rổ,…
Luyện tập trang 139 KHTN lớp 8: Hãy cho biết độ tuổi nào nên luyện tập thể dục, thể thao.
Lời giải:
Ở mọi lứa tuổi đều phải luyện tập thể dục thể thao để tăng cường sức khỏe và giúp phát triển tốt. Tuy nhiên cần lưu ý tập luyện phù hợp, đúng cách và đảm bảo sự thích ứng của cơ thể.