Em hãy phân tích ý nghĩa các giá trị của việc trồng cây ăn quả đối với con người và môi trường

Câu hỏi: Em hãy phân tích ý nghĩa các giá trị của việc trồng cây ăn quả đối với con người và môi trường?

Lời giải:

- Giá trị dinh dưỡng: Quả để ăn chứa nhiều đường, axít hữu cơ, protêin, chất béo, chất khoáng và nhiều vitamin …

- Quả và các bộ phận khác của cây có khả năng chữa một số bệnh …

- Quả còn là nguyên liệu cung cấp cho các nhà máy chế biến: bánh kẹo, đồ hộp … Ngoài ra còn là mặt hàng xuất khẩu có hiệu quả kinh tế cao.

- Cây ăn quả có tác dụng lớn đến việc bảo vệ môi trường sinh thái như: làm sạch không khí, giảm tiếng ồn …

Cùng Top lời giải tìm hiểu chung về cây ăn quả nhé.

I. Đặc điểm thực vật của cây ăn quả

- Rễ:

Rễ cọc: Mọc thẳng xuống đất, sâu 1- 10 mét giúp cây đứng vững, hút nước, chất dinh dưỡng.

Rễ chùm: Mọc ngang. Sâu 0,1- 10 mét, giúp cây hút nước, chất dinh dưỡng.

- Thân:

Thân gỗ: Làm giá đỡ cho cây.

Cành cấp I, II, III, IV, V, VI. Cành cấp V mang quả.

- Hoa:

Hoa đực: Nhị phát triển, nhuỵ không phát triển.

Hoa cái: Nhuỵ phát triển, nhị không phát triển

Hoa lưỡng tính: Nhị, nhuỵ cùng phát triển.

- Quả và hạt:

Quả hạch: Đào, mận, mơ…; quả mọng: cam, quýt…; quả có vỏ cứng; Dừa....

Hạt: Số lượng, hình dạng, màu sắc phụ thuộc vào loại quả.

II. Kĩ thuật trồng cây ăn quả 

1. Giống cây

Giống cây ăn quả ở nước ta rất phong phú, đa dạng, bao gồm ba nhóm: cây ăn quả nhiệt đới, á nhiệt đới và ôn đới.

Để có nhiều giống cây ăn quả có chất lượng cao cần phải tiến hành chọn lọc, lai tạo được những giống mới có năng suất cao, phẩm chất tốt, chống được sâu, bệnh và thích nghi với các yếu tố ngoại cảnh.

2. Nhân giống

Các phương pháp nhân giống cây ăn quả gồm có:

- Nhân giống bằng phương pháp hữu tính như gieo hạt

- Nhân giống bằng phương pháp vô tính như giâm cành, chiết cành, ghép, tách chồi, nuôi cấy mô tế bào,…

Tuỳ theo mỗi loại cây mà chọn phương pháp nhân giống thíc hợp

3. Trồng cây ăn quả

a) Thời vụ: Khi chọn thời vụ để trồng cây ăn quả phải dựa vào sự thích ứng giữa cây trồng với các yếu tố ngoại cảnh. Các loại cây ăn quả được trồng vào tháng 2 – 4 (vụ xuân), tháng 8 – 10 (vụ thu) đối với các tỉnh phía Bắc, vào đầu mùa mưa (tháng 4 – 5) ở các tỉnh phía Nam.

b) Khoảng cách trồng: Tuỳ theo mỗi loại cây và loại đất mà khoảng cahcs trồng có khác nhau. Xu hướng chung nên trồng dày hợp lí vừa tạn dụng được đất, vừa dễ chăm sóc, phòng trừ sâu bệnh, dễ thu hoạch, cây phát triển tốt cho sản lượng cao.

c) Đào hố, bón phân lót: Trước khi trồng khoảng 15 – 30 ngày phải đào hố trồng. Kích thước của hố khác nhau tuỳ theo từng loại cây. Khi đào hố phải để riêng lớp đất mặt và lớp đất dưới đáy hồ. Trộn lớp đất mặt với phân bón, rồi cho vào hố và lấp đất.

d) Trồng cây: Cây ăn quả được trồng theo quy trình:

Đào hố trồng → Bóc vỏ bầu (trồng cây có bầu) → Đặt cây vào hố → Lấp đất → Tưới nước

Khi trồng phải lưu ý những điểm sau:

- Nên trồng cây có bầu đất. Khi bóc vỏ bầu, không làm vỡ bầu.

- Đặt cây vào giữa hố cho ngay ngắn, lấp lớp đất mặt xuống dưới, lớp đất dưới phủ lên trên.

- Không trồng khi gió to, giữa trưa nắng.

- Trồng xong nên buộc cây với cọc đỡ. Tưới nước cho đủ ấm. Ngoài ra có thể trồng cây chắn gió để bảo vệ cây.

4. Chăm sóc

a) Làm cỏ, vun xới: Tiến hành làm cỏ, vun xới quanh gốc cây để diệt cỏ dại, làm mất nơi ẩn náu của sâu, bệnh và làm đất tơi xốp.

b) Bón phân thúc: Bón phân thúc cho cây ăn quả để cung cấp chất dinh dưỡng cho cây sinh trưởng, phát triển, cho năng suất cao, phẩm chất tốt.

Bón phân thúc cho cây ăn quả vào hai thời kì:

- Khi cây chưa hoặc đã ra hoa, quả để cung cấp dinh dưỡng cho cây phát triển cành, lá, ra hoa, quả. Đây là thời kì cây cần nhiều chất dinh dưỡng. Nếu thiếu chất dinh dưỡng hoa, quả sẽ rụng nhiều. Cần bón phân có hiệu quả nhanh như phân đạm, lân và kali.

- Sau khi thu hoạch quả cũng cần bón phân thúc để cây hồi phục nhanh và ra hoa, đậu quả cho vụ sau

Bón thúc cho cây ăn quảng bằng phân chuồng, phân hoá học, cũng có thể bón thêm bùn đã phơi khô, phù sa, góp phần cải tạo đất và cung cấp chất dinh dưỡng cho cây.

Cách bón: tiến hành bón phân thúc vào rãnh hố theo mép tán cây, sâu 15 – 20 cm, rộng 20 – 30cm. Bón xong, lấp đất kín. Có thể hoà phân vào nước để tưới.

c) Tưới nước: Nước hoà tan chất dinh dưỡng trong đất để cây hút được dễ dàng; tham gia vận chuyển chất dinh dưỡng trong cây… Do vậy, nước là một yếu tố ảnh hưởng rất lớn đến sự sinh trưởng, phát triển của cây. Vì vậy phải chủ động tưới đủ nước theo yêu cầu của cây nhất là vào thời kì ra hoa, đậu quả; thời kì sắp thu hoạch không cần tưới.

Để giữ ấm và hạn chế xói mòn đất, hạn chế cỏ dại, cần tiến hành phủ rơm, rạ, cành lá nhỏ, tấm PE quanh gốc cây, trồng xen cây ngắn ngày và trồng cây hàng ngày chắn gió.

d) Tạo hình, sửa cành: là biện pháp kĩ thuật quan trọng cần thực hiện tốt

Tạo hình là làm cho cây có thể đứng và bộ khung khoẻ, cành phân phối đều trong tán cây để có thể mang một khối lượng quả lớn.

Sửa cành là loại bỏ những cành nhỏ, cành bị sâu, bệnh, cành vượt… làm cho cây thông thoáng, giảm sâu, bệnh.

Người ta tiến hành tạo hình, sửa cành vào ba thời kì:

- Thời kì cây non, sinh trưởng mạnh, gọi là “đốn tạo hình”

- Ở thời kì cây ra hoa, tạo quả (cây đứng tuổi), gọi là “đốn tạo quả”

- Ở thời kì cây già, gọi là “đốn phục hồi”.

e) Phòng trừ sâu bệnh: Cây ăn quả thường có cành lá sum suê; hoa, quả, mềm, chứa nhiều nước nên dễ bị sâu, bệnh phá hoại.

Các loại sâu đục thân hoa, quả; rầy, rệp, bọ xít; sâu cắn lá. Các bệnh: Mốc sương, vàng lá, thối ngọn hoa, quả… thường xuyên phá hại, làm cho năng suất và phẩm chất của quả bị giảm.

Tiến hành phòng trừ sâu bệnh kịp thời bằng các biện pháp trong chương trình phòng trừ dịch hại tổng hợp IPM như phòng trừ bằng kĩ thuật canh tác (mật độ trồng hợp lí, bón phân cân đối, trồng giống sạch bệnh, tưới nước, đốn tỉa đúng kĩ thuật…) sinh học, thủ công, sử dụng thuốc hoá học đúng kĩ thuật để giảm ô nhiễm môi trường, tránh gây độc cho người và vật nuôi, đảm bảo an toàn thực phẩm.

g) Sử dụng chất điều hòa sinh trưởng: (trong danh mục nhà nước cho phép) trong các biện pháp kĩ thuật giâm, chết cành, điều hoà sự ra cành lá, kích thích ra mầm hoa, tăng tỉ lệ đậu quả, làm thay đổi kích cỡ, màu sắc quả...

Đây là những chất được sử dụng với nồng độ nhỏ, thời gian nhất định tùy thuộc vào loại cây. Do vậy phải sử dụng đúng kĩ thuật mới có kết quả.

III. Thu hoạch, bảo quản, chế biến

1. Thu hoạch

Các loại quả để ăn chứa nhiều nước, vỏ mỏng nên dễ bị giập nát. Vì vậy khi thu hoạch phải nhẹ nhàng, cẩn thận, đúng độ chín. Thu hoạch quả lúc trời mát.

Quả hái về phải làm sạch, phân loại và để ở nơi mát.

2. Bảo quản

Quả phải được xử lí bằng hóa chất, chiếu tia phóng xạ (đúng quy định vệ sinh an toàn thực phẩm) gói giấy mỏng đưa vào kho lạnh. Không chất đống quả khi bảo quản

3. Chế biến

Tùy mỗi loại cây, quả được chế biến thành: sirô quả, sấy khô, làm mứt quả....

Với nội dung bài Một số vấn đề chung về cây ăn quả các bạn học sinh cùng quý thầy cô cần nắm vững kiến thức về giá trị của việc trồng cây ăn quả, các đặc điểm của thực vật, điều kiện ngoại cảnh của cây ăn quả...