Dựa vào Atlat Địa lí Việt Nam và kiến thức đã học, hãy xác định vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ nước ta?

Câu hỏi: Dựa vào Atlat Địa lí Việt Nam và kiến thức đã học, hãy xác định vị trí địa lí và phạm vi lãnh thổ nước ta?

Lời giải:

a) Vị trí địa lí

- Nước ta nằm ở rìa phía đông bán đảo Đông Dương, gần trung tâm của khu vực Đông Nam Á.

- Việt Nam vừa gắn liền với lục địa Á - Âu, vừa tiếp giáp với Biển Đông và thông ra Thái Bình Dương rộng lớn.

- Hệ tọa độ địa lí

* Phần đất liền:

+ Điểm cực Bắc ở vĩ độ 23°23'B tại Lũng Cú (tỉnh Hà Giang), hoặc ghi chi tiết hơn là tại xã Lũng Cú, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang.

+ Điểm cực Nam ở vĩ độ 8°34'B tại Xóm Mũi (tỉnh Cà Mau), hoặc ghi chi tiết hơn là tại xã Đất Mũi, huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau.

+ Điểm cực Tây ở kinh độ 102°09'Đ tại A Pa Chải (tỉnh Điện Biên), hoặc ghi chi tiết hơn là ưên núi Pulasan, tại xã Sín Thầu, huyện Mường Nhé, tỉnh Điện Biên.

+ Điểm cực Đông nằm ở kinh độ 109°24'Đ tại bán đảo Hòn Gốm (tỉnh Khánh Hòa), hoặc ghi chi tiết hơn là tại bán đảo Hòn Gốm, xã Vạn Thạnh, huyện Vạn Ninh, tỉnh Khánh Hòa.

* Trên vùng biển, hệ tọa độ địa lí của nước ta còn kéo dài tới khoảng vĩ độ 6°50'B và từ khoảng kinh độ 101°Đ đến 117°20 Đ tại Biển Đông.

- Kinh tuyến 105°Đ chạy qua lãnh thổ nước ta nên đại bộ phận lãnh thổ nằm trong khu vực múi giờ thứ 7.

b) Phạm vi lãnh thổ

Lãnh thổ Việt Nam là một khối thống nhất và toàn vẹn, bao gồm vùng đất, vùng biển và vùng trời.

* Vùng đất:

- Gồm toàn bộ phần đất liền và các hải đảo, có tổng diện tích là 331212 km².

- Nước ta có hơn 4600 km đường biên giới trên đất liền, trong đó đường biên giới Việt Nam - Trung Quốc dài hơn 1400 km, đường biên giới Việt Nam - Lào dài gần 2100 km và đường biên giới Việt Nam - Cam-pu-chia dài hơn 1100 km.

- Phần lớn biên giới nước ta nằm ở khu vực miền núi. Việc thông thương với các nước láng giềng được tiến hành qua các cửa khẩu.

- Đường bờ biển dài 3260 km, chạy từ Móng Cái (Quảng Ninh) đến Hà Tiên (Kiên Giang).

- Nước ta có hơn 4000 hòn đảo lớn nhỏ, phần lớn là các đảo ven bờ và có hai quần đảo ở ngoài khơi xa trên Biển Đông là quần đảo Hoàng Sa (thuộc thành phố Đà Nẵng) và quần đảo Trường Sa (thuộc tỉnh Khánh Hòa).

* Vùng biển:

- Vùng biển nước ta tiếp giáp với vùng biển của các nước: Trung Quốc, Cam- pu-chia, Phi-líp-pin, Ma-lai-xi-a, Bru-nây, In-đô-nê-xi-a, Xin-ga-po, Thái Lan.

- Vùng biển của nước ta bao gồm: nội thủy, lãnh hải, vùng tiếp giáp lãnh hải, vùng đặc quyền kinh tế và thềm lục địa.

+ Nội thủy là vùng nước tiếp giáp với đất liền, ở phía trong đường cơ sở. Ngày 12-11-1982, Chính phủ nước ta đã ra tuyên bố quy định đường cơ sở ven biển để tính chiều rộng lãnh hải Việt Nam. Vùng nội thủy cũng được xem như bộ phận lãnh thổ trên đất liền.

+ Lãnh hải là vùng biển thuộc chủ quyền quốc gia trên biển. Lãnh hải Việt Nam có chiều rộng 12 hải lí (1 hải lí = 1852 m). Ranh giới của lãnh hải (được xác định bởi các đường song song cách đều đường cơ sở về phía biển và đường phân định trên các vịnh với các nước hữu quan) chính là đường biên giới quốc gia trên biển.

+ Vùng tiếp giáp lãnh hải:

 Là vùng biển được quy định nhằm đảm bảo cho việc thực hiện chủ quyền của nước ven biển. Vùng tiếp giáp lãnh hải của nước ta rộng 12 hải lí.

Trong vùng này, Nhà nước ta có quyền thực hiện các biện pháp để bảo vệ an ninh quốc phòng, kiểm soát thuế quan, các quy định về y tế, môi trường, nhập cư,...

+ Vùng đặc quyền kinh tế:

Là vùng tiếp liền với lãnh hải và hợp với lãnh hải thành một vùng biển rộng 200 hải lí tính từ đường cơ sở.

Ở vùng này, Nhà nước ta có chủ quyền hoàn toàn về kinh tế nhưng các nước khác được đặt ống dẫn dầu, dây cáp ngầm và tàu thuyền, máy bay nước ngoài được tự do về hoạt động hàng hải và hàng không theo Công ước của Liên hợp quốc về Luật biển năm 1982.

+ Thềm lục địa:

Là phần ngầm dưới đáy biển và lòng đất dưới đáy biển thuộc phần lục địa kéo dài, mở rộng ra ngoài lãnh hải cho đến bờ ngoài của rìa lục địa, có độ sâu khoảng 200 m hoặc hơn nữa.

Nhà nước ta có chủ quyền hoàn toàn về mặt thăm dò, khai thác, bảo vệ và quản lí các tài nguyên thiên nhiên ở thềm lục địa Việt Nam.

- Vùng biển Việt Nam có diện tích khoảng 1 triệu km² ở Biển Đông.

* Vùng trời: Là khoảng không gian bao trùm lên trên lãnh thổ nước ta. Trên đất liền được xác định bằng các đường biên giới, trên biển là ranh giới bên ngoài của lãnh hải và không gian của các đảo.

Bổ sung kiến thức về khí hậu nước ta

Khí hậu nước ta mang những đặc điểm

- Tính chất nhiệt đới

Ở Việt Nam hàng năm đón lượng bức xạ lớn từ mặt trời, tạo cho nước ta một nền nhiệt lớn, đặc biệt là các tỉnh khu vực phía Nam, nơi gần với xích đạo.

Nhiệt độ trung bình trên cả nước hàng năm từ 22 đến 27 độ C tức là nằm trong khung tiêu chuẩn của nền khí hậu nhiệt đới, thậm chí vượt quá.

Tổng số giờ nắng tùy thuộc vào mỗi địa phương có địa hình khác nhau, nhưng trung bình khoảng 3000 giờ mỗi năm. Một số nơi nắng quanh năm nhưng nhiều nơi khác số giờ nắng hài hòa hơn.

- Tính chất ẩm

Nước ta có lượng mưa trung bình khá lớn từ 700mm đếm 5000mm (theo WIkipedia), tuy nhiên thực tế thì chỉ nhận được 1400 đến 2400mm. Lượng mưa này có được 80 đến 90% là trong mùa mưa hàng năm.

Về độ ẩm, không khí nước ta có độ ẩm khá cao khoảng 80%. Độ ẩm cao cùng với mưa nhiều đã làm xuất hiện hiện tượng nồm ẩm mà ta vẫn thường thấy.

- Tính chất gió mùa

Ở Việt Nam có 4 loại gió chính : gió tây ôn đới, gió mậu dịch, gió mùa và gió địa phương. Trong đó gió mùa thể hiện rõ đặc điểm khí hậu Việt Nam.

Gió mùa là loại gió thổi theo mùa tạo ra bởi sự chênh lệch nhiệt độ và khí áp. Có gió mùa mùa đông và gió mùa mùa hạ

Vào mùa đông ở Việt Nam xuất hiện gió mùa đông bắc và gió tín phong ở bán cầu bắc.

Những nhân tố đã làm cho thời tiết, khí hậu nước ta đa dạng và thất thường

- Vị trí địa lý

Việt Nam nằm hoàn toàn ở vành đai khí hậu nhiệt đới của bán cầu Bắc do vậy hầu như cả nước ta, các tỉnh thành đều có 2 lần mặt trời đi qua thiên đỉnh trong một năm.

Lãnh thổ nước ta khá dài, nên từ Bắc vào Nam các tỉnh thành có sự phân hóa kiểu thời tiết khác nhau.

- Địa hình

Với lãnh thổ ¾ diện tích là đồi núi với các dạng núi thấp, núi trung bình, và núi cao, khí hậu Việt Nam do vậy bị ảnh hưởng rất nhiều.

Tùy độ cao mà khí hậu Việt Nam gồm đủ cả khí hậu cận nhiệt đới, khí hậu nhiệt đới, khí hậu núi cao. Còn xét về hướng sườn núi đón gió cũng phân hóa rõ rệt sườn đón gió có mưa nhiều, sườn gió khuất mưa ít và khô hanh.

- Gió mùa

Với vị trí địa lý đặc biệt, mỗi năm nước ta có 2 loại gió mùa hoạt động luân phiên nhau vào mùa đông và mùa hạ. Mỗi loại gió đều ảnh hưởng tới đặc điểm khí hậu đặc trưng của Việt Nam.