Đom đóm sống được bao lâu

Câu hỏi: Đom đóm sống được bao lâu?

Trả lời: 

Thông thường đom đóm có thời gian sống từ 3 – 4 tuần. Nhưng, chiếm mỗi giai đoạn phát triển từ trứng đến trưởng thành, đom đóm thường sống khoảng một năm. Trong suốt thời gian đó, chúng chỉ có khả năng bay và đẻ trứng trong khoảng hai tháng.

Cùng Toploigiai đi tìm hiểu chi tiết hơn về vòng đời của đom đóm qua nội dung bài viết dưới đây nhé.

1. Vòng đời của đom đóm (4 giai đoạn)

Giống như tất cả bọ cánh cứng, đom đóm trải qua quá trình biến đổi hoàn toàn với bốn giai đoạn trong vòng đời phát triển: trứng, ấu trùng, nhộng và trưởng thành.

a. Trứng

Vòng đời của đom đóm bắt đầu với một quả trứng. Vào giữa mùa hè, con cái giao phối và gửi khoảng 100 quả trứng hình cầu vào trong đất hoặc gần bề mặt đất. Trứng có thể được đặt đơn lẻ hoặc theo từng cụm.

Đom đóm thích đất ẩm, và thường chọn đặt trứng dưới mùn hoặc nơi lá rụng, nơi đất ít bị khô. Một số con đom đóm sẽ gửi trứng vào thực vật thay vì trong đất. Trứng đom đóm thường nở trong 3-4 tuần.

Trứng của một số con đom đóm có phát quang sinh học, và bạn có thể thấy chúng phát sáng mờ nhạt nếu bạn đủ may mắn tìm thấy chúng trong đất.

b. Ấu trùng

Cũng giống như nhiều loài bọ cánh cứng, ấu trùng đom đóm trông khá giống con sâu. Các đoạn ở phần lưng phẳng, ngang vài dài ra phía sau, giống như các tấm lá chắn chồng vào nhau. Ấu trùng đom đóm tạo ra ánh sáng và đôi khi được gọi là những con sâu phát sáng.

Ấu trùng đom đóm thường sống trong đất. Vào ban đêm, chúng săn ốc sên, ốc, giun và côn trùng khác. Khi nó bắt con mồi, ấu trùng sẽ tiêm nạn nhân bằng các enzym tiêu hóa để làm tê liệt con mồi và bắt đầu nuốt con mồi.

Trứng nở ra ấu trùng vào cuối mùa hè và sống qua mùa đông trước khi chuyển thành nhộng vào mùa xuân.

Ở một số loài, giai đoạn ấu trùng kéo dài hơn một năm, với ấu trùng sống qua hai mùa đông trước khi chuyển thành nhộng. Khi nó phát triển, ấu trùng sẽ liên tục lột xác để phát triển kích thước, thay thế bằng một lớp biểu bì lớn hơn mỗi lần. Ngay trước khi chuyển thành nhộng, ấu trùng đom đóm có chiều dài khoảng 3/4 inch.

c. Nhộng

Khi ấu trùng đã sẵn sàng biến đổi thành nhộng, thường là vào cuối mùa xuân, nó tạo một khoang bùn trong đất và chui vào bên trong đó. Ở một số loài, ấu trùng tự gắn vào vỏ cây, treo ngược xuống, và hóa nhộng trong khi lơ lửng (tương tự như sâu bướm).

Bất kể ấu trùng hóa nhộng ở đâu, sự biến đổi cơ thể trong giai đoạn này diễn ra rất đặc biệt. Trong một quá trình gọi là histolysis, cơ thể của ấu trùng bị phá vỡ, và các nhóm đặc biệt trong các tế bào biến đổi được kích hoạt. Những nhóm tế bào này được gọi là histoblasts, kích hoạt các quá trình sinh hóa biến đổi côn trùng từ ấu trùng thành dạng trưởng thành. Khi sự biến đổi hoàn tất, con đom đóm trưởng thành đã sẵn sàng xuất hiện, thường khoảng 10 ngày đến vài tuần sau khi ấu trùng bắt đầu hóa nhộng.

d. Trưởng thành

Khi con đom đóm trưởng thành xuất hiện, nó chỉ có một mục tiêu sống duy nhất là giao phối. Đom đóm phát ra ánh sáng để tìm một người bạn đời, sử dụng tầng xuất chớp sáng xác định sự tương thích của con khác giới. Thông thường, con đực bay thấp xuống mặt đất, nhấp nháy một tín hiệu bằng cơ quan ánh sáng trên bụng, và một con cái đang đậu trên cây sẽ phản hồi thông tin của mình bằng cách lặp lại kiểu nhấp nháy này. Con đực về chung nhà với con cái, và phần còn lại của câu chuyện là hạnh phúc mãi mãi sau đó.

2. Vì sao đom đóm có thể phát sáng

Các nhà khao học đã chỉ ra rằng đom đóm phát sáng vì chúng tạo ra phản ứng sinh hóa. Ở phần bụng dưới của đom đóm có chất hóa học gọi là luciferin, enzyme luciferase. Khi oxi vào bụng dưới của chúng qua các ống khí quản, chúng sẽ phản ứng với luciferin cùng sự hiện diện của enzyme luciferase. Phản ứng này tạo ra ánh sáng.

Quá trình sản xuất và phát sáng ánh sáng của sinh vật sống gọi là phát quang sinh học. Phát quang sinh học là ánh sáng lạnh, điều này có nghĩa là ánh sáng được sản sinh tạo ra rất ít nhiệt. Do đó nó tránh cho phần bụng của đom đóm quá nóng.

Tuy nhiên có một sự thật thú vị, không chỉ có đom đóm trưởng thành mà cả trứng và ấu trùng của chúng đều có khả năng phát quang sinh học. Wow thật kì diệu phải không các bạn.

3. Thức ăn hàng ngày của đom đóm là gì ?

Không phải tất cả những con đom đóm trưởng thành đều ăn — một số chỉ đơn giản là giao phối, đẻ trứng và chết. Nhưng khi con trưởng thành ăn, chúng thường ăn thịt, và săn lùng côn trùng nhỏ khác. Đom đóm cái đôi khi sử dụng một chút thủ đoạn để thu hút con đực của các loài khác gần hơn và sau đó ăn chúng. Tuy nhiên, không có nhiều thông tin về thói quen ăn uống của đom đóm và người ta cho rằng một số đom đóm có thể ăn phấn hoa hoặc mật hoa.

Ở một số loài, con đom đóm cái trưởng thành không bay được. Nó giống như một ấu trùng đom đóm, nhưng có đôi mắt to, phức hợp. Và một số đom đóm không tạo ra ánh sáng chút nào. Ví dụ: ở Hoa Kỳ, các loài được tìm thấy ở phía tây Kansas không phát sáng.

4. Nguyên nhân suy giảm số lượng đom đóm

Nguyên nhân thực sự gây suy giảm số lượng đom đóm vẫn còn là ẩn số. Tuy nhiên có 3 yếu tố chính đang được các nhà sinh vật học chú trọng nghiên cứu: Sự thu hẹp của môi trường sống, hóa chất độc hại (có xu hướng tồn tại trong môi trường nước nơi đom đóm bắt đầu cuộc sống của chúng) và ô nhiễm ánh sáng.

Sự thu hẹp môi trường sống

Hầu hết các loài đom đóm phát triển như ấu trùng trong gỗ mục nát, nền đất ở rìa ao, suối, và thậm chí ở dưới nước. Đom đóm là động vật tiêu biểu cho vùng ôn đới mặc dù phần lớn chúng sống ở vùng nhiệt và cận nhiệt đới (khoảng 2000 loài). Chúng chủ yếu được nhìn thấy trên các cánh đồng, rừng và đầm lầy. Môi trường ưa thích của chúng là nước ấm, ẩm ướt và gần nước, chẳng hạn như ao, suối và sông, hoặc thậm chí là những vùng đầm lầy. Đom đóm là những sinh vật có tập tính hoạt động về ban đêm (mặc dù có những loại sống vào ban ngày). Con đực thường có cánh, bay vào những đêm đầu mùa hạ và đa số đều có thể phát sáng ở bụng - đặc điểm nhận dạng chủ yếu của chúng trong đêm tối.

Dân số thế giới ngày càng tăng đồng nghĩa với việc môi trường sống của động vật nói chung và đom đóm nói riêng ngày càng bị thu hẹp. Chừng nào chúng ta còn tiếp tục biến những cánh rừng thành khu công nghiệp, những đồng cỏ thành khu dân cư, số lượng đom đóm sẽ càng suy giảm. Đó là điều chắc chắn.

Ô nhiễm ánh sáng

Bên cạnh sự thu hẹp của môi trường sống, ô nhiễm ánh sáng cũng là mối đe dọa lớn đối với đom đóm. Cả đom đóm đực và cái đều sử dụng ánh sáng rực rỡ phát ra từ bụng để liên lạc với nhau, tìm kiếm bạn tình, xua đuổi kẻ thù và thiết lập lãnh thổ. Nghiên cứu đã chỉ ra rằng các nguồn ánh sáng - kể cả ánh sáng bất động, như đèn đường hoặc đèn từ dân, lẫn ánh sáng tạm thời, như đèn pha ô tô - đều khiến đom đóm gặp khó khăn trong giao tiếp với nhau. Một lý thuyết đơn giản, nếu đom đóm mẹ và bố không thể tìm thấy nhau để giao phối do tác động từ các loại ánh sáng nhân tạo của con người, đương nhiên những ấu trùng đom đóm non sẽ không bao giờ được sinh ra.

Sự tò mò của con người

Một trong những hành vi của con người mà các nhà nghiên cứu cho rằng góp phần dẫn đến sự suy giảm số lượng đom đóm là tính tò mò quá mức. Những đàn đom đóm lập lòe trong đêm luôn là cảnh tượng lôi cuốn, gắn liền với nhiều câu chuyện kỳ bí, từ đó thu hút nhiều người tới chiêm ngưỡng. Các tour du lịch để ngắm nhìn đom đóm phát sáng từ lâu đã trở nên phổ biến ở nhiều quốc gia. Tuy nhiên, ngành du lịch này nếu không được quy hoạch và quản lý tốt cũng sẽ khiến môi trường sống của đom đóm bị ảnh hưởng.

Ô nhiễm môi trường

Nguyên nhân cuối cùng chính là ô nhiễm môi trường và sự biến đổi khí hậu. Trái đất đang ấm dần lên nhanh chóng kéo theo hàng loạt hệ lụy tiêu cực khác khiến số lượng các loài côn trùng sụt giảm với tốc độ “đáng sợ”, lên đến 2.5% mỗi năm. Đom đóm đương nhiên không nằm ngoài số đó.

Bên cạnh đó, sự phơi nhiễm thuốc trừ sâu cũng là vấn đề lớn với đom đóm. Theo các chuyên gia, chất hữu cơ gốc phốt phát tên organophosphate và neonicotinoid trong nhiều loại thuốc trừ sâu ngoài việc giết sâu bọ chúng còn giết luôn cả các loài côn trùng khác.