Trả lời 5 câu hỏi Đọc hiểu Tiếng đàn bầu Lữ Giang

Hướng dẫn trả lời đề Đọc hiểu Tiếng đàn bầu Lữ Giang chi tiết, chính xác giúp bạn ôn luyện đề thi Ngữ văn Đọc hiểu đạt kết quả cao.

Đọc bài thơ sau đây và trả lời câu hỏi:

TIẾNG ĐÀN BẦU

Lắng tai nghe đàn bầu
Ngân dài trong đêm thâu
Tiếng đàn là suối ngọt
Cho thời gian lên màu.

Tiếng đàn bầu của ta
Lời đằm thắm thiết tha
Cung thanh là tiếng mẹ
Cung trầm là giọng cha. 

Đàn ngày xưa mất nước
Dây đồng lẻ não nuột
Người hát xẩm mắt mù
Ôm đàn đi trong mưa.

Mừng Việt Nam chiến thắng
Đàn bầu ta dạo lên
Nghe niềm vui sâu đậm
Việt Nam - Hồ Chí Minh.

(Lữ Giang, Thơ Việt Nam 1954-1964, Mã Giang Lâm sư tầm, tuyển chọn và giới thiệu, NXB, 1997, tr. 155)

* Lữ Giang (1928-2005) tên thật là Trần Xuân Kỳ, quê ở Thanh Hóa. Ông là hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, hội viên Hội Nhà văn Hà Nội. Ông là cây bút tiêu biểu cho nền văn học hiện đại Việt Nam với giọng thơ gần gũi, đầm ấm và chan chứa tình cảm gắn bó với quê hương đất nước. Theo lời kể của nhà thơ Lữ Giang, bài thơ Tiếng đàn bầu được ông sáng tác vào năm 1954, đây chính là lần đầu ông được cùng người thân đạp xe từ Nghệ An ra Hà Nội dự buổi biểu diễn của đoàn văn công Quân đội do nhà thơ Hoàng Cầm chỉ đạo.

Đọc hiểu Tiếng đàn bầu Lữ Giang

Câu 1. Xác định thể thơ của bài thơ trên.
Câu 2. Chỉ ra những hình ảnh trong đoạn trích miêu tả các cung bậc của tiếng đàn bầu. 
Câu 3. Phân tích hiệu quả của biện pháp nghệ thuật so sánh được sử dụng trong đoạn thơ:

Lắng tai nghe đàn bầu
Ngân dài trong đêm thâu
Tiếng đàn là suối ngọt
Cho thời gian lên màu.

Câu 4. Tiếng đàn bầu trong khổ thơ thứ ba và khổ thơ thứ tư có gì khác nhau?
Câu 5. Em cảm nhận được thái độ, tình cảm nào của tác giả gửi gắm trong bài thơ?

Trả lời câu hỏi

Câu 1. 

Thể thơ: 5 chữ.

Câu 2. 

Những hình ảnh trong đoạn trích miêu tả các cung bậc của tiếng đàn bầu: ngân dài trong đêm, cung thanh, cung trầm,...

Câu 3.

- Biện pháp tu từ từ so sánh: Tiếng đàn so sánh với suối ngọt.
- Tác dụng: 
+ Góp phần làm tăng sức gợi hình, gợi cảm cho sự diễn đạt.
+ Giúp người đọc hình dung được âm thanh du dương, trong trẻo ngân nga của tiếng đàn.
+ Khiến cho người đọc có cảm giác êm dịu, ngọt ngào và thư thái. Đây chính là hình ảnh tượng trưng cho sự lắng đọng và tinh tế của âm nhạc đàn bầu.

Câu 4. 

- Tiếng đàn trong khổ thơ thứ ba: là tiếng đàn thể hiện tâm trạng não nuột, buồn bã, sầu thảm khi đất nước bị xâm lăng…
- Tiếng đàn trong khổ thơ thứ tư: là tiếng đàn của chiến thắng, thể hiện niềm vui của nhân dân ta khi đất nước được tự do…

Câu 5. 

Tác giả đã bày tỏ tình cảm yêu mến, niềm tự hào về tiếng đàn bầu của quê hương, của dân tộc. Ngoài ra tác giả còn thể hiện nỗi đau đớn, buồn tủi khi đất nước bị mất chủ quyền; và niềm vui mừng, hạnh phúc khi đất nước được độc lập, tự do. Từ đó tác giả đã khắc họa vào những vần thơ tình yêu quê hương đất nước, yêu những giá trị văn hóa truyền thống của cội nguồn dân tộc.