Trả lời 9 câu hỏi trong đề Đọc hiểu Bông súng và siêu bão (bông súng tím mọc lên từ nước)

Hướng dẫn trả lời Đọc hiểu Bông súng và siêu bão (bông súng tím mọc lên từ nước) kèm đáp án chi tiết giúp bạn ôn luyện tốt môn Ngữ Văn.

Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu:

bông súng tím mọc lên từ nước
bão Haiyan mọc lên từ biển
bão Haiyan cho tôi kinh hoàng
bông súng tím cho tôi bình yên
rồi có thể người ta quên                   
mà nhớ
trong siêu bão một bông súng nở
bông súng ấy màu tím
bão Haiyan màu gì?

(Trích Bông súng và siêu bão, báo Thanh niên chủ nhật, 17 – 11 – 2013, Thanh Thảo)

Câu 1. Những chữ đầu các câu thơ không viết hoa, em đã gặp hiện tượng này trong bài thơ nào đã học, đã đọc? Hiện tượng ấy thể hiện dụng ý nghệ thuật gì của nhà thơ?

Trả lời

Giống bài thơ Đàn ghi ta của Thanh Thảo. Hiện tượng ngôn từ này thế hiện đặc trưng của hình thức thơ ST, TT,  gạt bỏ các qui tắc ngữ pháp, thi pháp, các nguyên tắc logic trong tư duy, để cảm hứng tuôn trào tự do theo chủ nghĩa tự động tâm linh thuần túy; sáng tác ST, TT là những dòng liên tưởng tiềm thức, rời rạc, gián cách, không thể khắc họa được bức tranh toàn vẹn của thực tại. Cả hai khuynh hướng trên đều đặc biệt đề cao các yếu tố trực giác, âm nhạc và trữ tình, coi trọng những giai điệu chủ quan nhằm thay thế thi luật cổ điển, đảo lộn cú pháp cổ điển: cắt chữ, phân câu theo trật tự mới, tạo ra những kết cấu ngôn ngữ mới thể hiện những cảm nhận chủ quan của người viết.

Câu 2. Hình ảnh “bông súng” trong văn bản trên là hình ảnh tượng trưng cho điều gì?

Trả lời

 Hình ảnh “bông súng” trong văn bản trên là hình ảnh tượng trưng cho cái đẹp, sự sống và bình yên

Câu 3. Chỉ ra và phân tích giá trị của thủ pháp nghệ thuật chính nhà thơ đã sử dụng để khắc họa hai hình tượng này?

Trả lời

– Thủ pháp nghệ thuật cơ bản được sử dụng để khắc họa hai hình tượng chính là phép đối – khi đối tương đồng, khi đối tương phản. 

–  Thủ pháp thể hiện những loại trừ và bao hàm, hủy diệt và sinh sôi... bản chất vĩnh hằng, sự kì diệu, sự bất ưng của cuộc sống...

Câu 4. Chủ đề bài thơ là gì?

Trả lời

Chủ đề bài thơ: Xúc cảm, suy ngẫm về sự kì diệu của cuộc sống với sự song hành, hòa nhập, vận động diễn biến khó lường của  bình yên và bão tố, cái đẹp và tai họa, sự sống và sự hủy diệt...cùng niềm tin vào sự tốt đẹp của cuộc sống.

Câu 5. Ý nghĩa biểu tượng của hình ảnh bông súng và siêu bão là gì?

Trả lời

Ý nghĩa biểu đạt của hai hình tượng:

- Nghĩa đen: là ý nghĩa hiển ngôn trong hai hình ảnh siêu bào và hoa súng.

- Nghĩa bóng:

* Hoa súng: cái đẹp, sự sống, sự bình dị bình yên nhiều khi mong manh của cuộc đời..

* Siêu bão: tai hoạ, sự huỷ diệt, sức mạnh chết chóc...

Câu 6. Hai câu thơ: bông súng tím mọc lên từ nước, bão Haiyan mọc lên từ biển được viết theo thủ pháp nghệ thuật gì? Ý thơ gợi những suy nghĩ gì?

Trả lời

– Hai câu thơ: bông súng tím mọc lên từ nước – bão Haiyan mọc lên từ biển được viết theo thủ pháp nghệ thuật đối tương đồng. 

–  Ý thơ gợi những suy nghĩ sâu xa về cội nguồn của cái đẹp và hiểm họa... Nước và biển dường như có sự đồng nhất, nhưng vẫn hàm chứa sự khác biệt, nước gợi một không gian sinh tồn bình dị, biển gợi không gian của những bất ưng, những hiểm họa ngoài khả năng lường đoán. Chính sự đồng nhất và khác biệt cũng góp phần thể hiện tư tưởng chủ đề của bài thơ.

Câu 7. Câu thơ: trong siêu bão một bông súng nở thể hiện cảm hứng nhân sinh gì và gợi đến liên tưởng nào?

Trả lời

– Câu thơ: trong siêu bão một bông súng nở thể hiện một cảm hứng nhân sinh tích cực, lạc quan của những con người từng trải để thấu nhận quy luật cuộc sống. 

–  Câu thơ gợi liên tưởng đến tứ thơ của Mãn Giác thiền sư trong Cáo tật thị chúng (Mạc vị xuân tàn hoa lạc tận – Đình tiền tạc dạ nhất chi mai); câu chuyện Tái ông thất mã; Tục ngữ: Trong họa có phúc... hoặc câu nói của Nguyễn Khải trong truyện ngắn Mùa lạc: Sự sống nảy sinh từ cái chết, hạnh phúc hiện hình từ trong những hi sinh, gian khổ, ở đời này không có con đường cùng, chỉ có những ranh giới. Điều cốt yêu là phải có đủ sức mạnh để bước qua những ranh giới ấy.

Câu 8. Hai câu kết: bông súng ấy màu tím, bão Haiyan màu gì? Có thể gợi ra những xúc cảm hoặc suy ngẫm gì?

Trả lời

Hai câu kết: bông súng ấy màu tím – bão Haiyan màu gì? có thể gợi ra những xúc cảm hoặc suy ngẫm sâu sắc về những dạng thái của cái đẹp, sự sống... có thể nắm bắt, thấu nhận bởi sự hữu hình; tai họa, sự hủy diệt... khó nắm bắt bởi vô ảnh vô hình, bất ưng, ngoài mọi quy luật...

Câu 9. Bài thơ trên cho em thông điệp gì?

Trả lời

Văn bản trên mang nhiều thông điệp ý nghĩa:

- Sự sống nảy sinh từ cái chết

- Sống là dũng cảm đương đầu với những khó khăn, thử thách

- Cuộc sống luôn tiềm ẩn những hiểm họa, khó khăn khó lường