Dàn ý phân tích bài Nói với con

Ngày nay làm văn thật hiếm hoi những bạn học sinh có bước lập dàn ý cho bài văn của mình. Khi không nhìn nhận đúng về tầm quan trọng của bước lập dàn ý thì bài văn của bạn sẽ không bao giờ được đánh giá cao, vì không đảm bảo đủ ý, nội dung rời rạc, lộn xộn. Tài liệu hướng dẫn cụ thể việc lập dàn ý chi tiết bài thơ Nói với con sẽ giúp bạn hiểu được cách lập dàn ý như thế nào, cùng đón xem nhé.

Dàn ý phân tích bài Nói với con- Mẫu 1

1. Mở bài

- Giới thiệu một vài nét về Y Phương: là người dân tộc Tày, thơ ông thể hiện tâm hồn mạnh mẽ, chân thực và trong sáng, cách tư duy giàu hình ảnh của người dân tộc miền núi, mang đậm bản sắc vùng cao.

- Giới thiệu về bài thơ “Nói với con”: là lời tâm sự, động viên chính mình đồng thời nhắc nhở con cái sau này của nhà thơ

2. Thân bài

a. Cội nguồn sinh dưỡng của con

- Cội nguồn gia đình

+ Con lớn lên trong những tháng ngày chờ trông, mong đợi của cha mẹ

+ “Chân phải- chân trái”, “một bước- hai bước”: phép đối tạo âm điệu vui tươi, tạo không khí đầm ấm, hạnh phúc, mỗi nhịp bước của con đều có cha mẹ dang rộng vòng tay che chở

⇒ Đó là tình cảm thiêng liêng mà con luôn phải khắc cốt ghi tâm

- Cội nguồn quê hương

+ Đan lờ (dụng cụ đánh bắt cá), đan lờ cài nan hoa( công việc đã tạo nên vẻ đẹp của con người lao động), vách nhà ken câu hát( cuộc sống hòa với niềm vui”: Cuộc sống lao động của người đồng mình được gợi lên qua nhiều hình ảnh đẹp đẽ

+ Sử dụng các động từ: đan, ken ,cài : vừa diễn tả những động tác cụ thể , khéo léo vừa nói lên cuộc sống gắn bó với niềm vui

+ “Rừng cho hoa”: nhân hóa rừng không chỉ cho gỗ, cho lâm sản mà còn cho hoa=> vẻ đẹp tinh thần

+ “Con đường cho những tấm lòng”: đâu chỉ đãn lối mà còn cho những tấm lòng cao cả tấm lòng cao cả, thủy chung

b. Quê hương và gia đình nuôi con khôn lớn

- “Người đồng mình”- những người sống chung trên một miền quê, cùng một dân tộc, “thương lắm”- sự gắn bó yêu thương, đùm bọc

- Người đồng mình có chí khí mạnh mẽ

+ Nỗi buồn được cụ thể hóa bằng chiều cao, chí được đo bằng độ xa => người đọc có thể cảm nhận nỗi buồn chồng chất trong cuộc sống của họ

⇒ Cuộc sống vẫn nhiều buồn lo cực nhọc nhưng tâm càng sáng chí càng bền, tầm nhìn càng xa càng rộng

- Người đồng mình thủy chung tình nghĩa

+ “Sống”- khẳng định tâm thế bản lĩnh kiên cường, bất chấp khó khăn gian khổ

⇒ Mặc dù cuộc sống quê hương khó khăn vất vả nhưng họ “không chê”, học vẫn thủy chung với quê hương, gắn bó với uqee hương để tạo dựng cuộc sống

- Lối sống phóng khoáng đầy nghị lực

+ So sánh “như sống như suối” : sức sống mãnh liệt, đầy ắp nghĩa tình

+ Dù “lên thác xuỗng ghềnh” nhưng người đồng mình vẫn không lo cực nhọc, vẫn đầy sự yêu mến tự hào về quê hương

- Người đồng mình giàu lòng tự trọng

+ “Người đồng mình thô sơ da thịt”- họ có thể thô ráp, nói không hay, làm không khéo, làn da mái tóc dãi dầu mưa nắng nhưng phẩm chất bên trong không hề nhỏ bé, tầm thường

- Người đồng mình khát vọng xây dựng quê hương giàu đẹp

+ Người đồng mình tự lực tự cường, tự xây dựng quê hương bằng bàn tay khối óc

+ Họ xây dựng quê hương, đưa quê hương có thể sánh ngang với các cường quốc năm châu

⇒ Người cha gợi cho con niềm tự hào và khát vọng xây dựng quê hương, kế tục truyền thống đáng tự hào của dân tộc

c. Điều cha mong muốn ở con

- Cha nhắc con “lên đường” là khi con trưởng thành, dù ở bất cứ đâu, đi bất cứ nới nào cũng không bao giờ được sống một cách tầm thường phải luôn giữ lấy cốt cách giản dị, ý chí của dân tộc để vững bước

⇒ Qua đó cha thể hiện tình yêu con

⇒ Đó còn là lời của cha anh đi trước nhắc nhở thế hệ trẻ hôm nay phải vững tin vào cuộc đời để xây dựng quê hương giàu đẹp

3. Kết bài

- Khẳng định những giá trị nội dung, nghệ thuật làm nên thành công của bài thơ:

+ Thể thơ tự do, nhịp điệu vui tươi, các hình ảnh thơ đẹp, sử dụng các biện pháp tu từ quen thuộc,…

+ Cha đưa con về với cội nguồn sinh dưỡng nhắc nhở con phát huy phẩm chất cao đẹp của quê hương để vững bước trên cuộc đời

Dàn ý phân tích bài Nói với con- Mẫu 2

Mở bài Dàn ý phân tích bài thơ Nói với con

Giới thiệu tác giả Y Phương và tác phẩm thơ Nói với con.

Ví dụ: “Cha” chỉ một từ ngắn gọn, vỏn vẹn ba chữ nhưng giúp bạn hiểu rằng, gia đình thật sự quan trọng thế nào, và sự hy sinh thầm lặng, tình yêu của cha ít ai có thể nhận ra và trân trọng nó. Trong những bộ phim, câu chuyện, khúc hát, thơ ca luôn luôn dạt dào hình ảnh nói về cha. Nhà thơ Y Phương, một tâm hồn nghệ sĩ chân thực, gần gũi đã gửi gắm lời tâm sự, động viên cùng tình cảm của mình đến với con trên phương diện một người cha qua bài thơ “Nói với con”...

Thân bài Dàn ý phân tích bài thơ Nói với con

Sơ lược về tác giả và bài thơ

- Y Phương là người dân tộc Tày có giọng văn rất dung dị, chân thành, sâu sắc, không cần hoa mĩ nhưng vẫn chuyển tải được bao cảm xúc đến người đọc. Tác phẩm luôn mang một tâm hồn nhiệt huyết, mạnh mẽ, có tư duy của tác giả Y Phương.

- Bài thơ “Nói với con” được sáng tác năm 1980, thời điểm này đất nước chúng ta đã dành lại được hòa bình, tuy nhiên vẫn còn dư tàn của chiến tranh, cuộc sống con người cực khổ, thiếu thốn. Bài thơ gần gũi vì nó chính là tiếng lòng, lời tâm sự của người cha muốn gửi đến cho con yêu.

Y Phương nói về nguồn cội ra đời, gắn bó, trưởng thành của đứa con

- Nguồn cội gia đình: cái nôi nuôi dưỡng người con

+ Đứa con là khúc ruột, máu mủ, là tình yêu thương, minh chứng cho tình yêu của cha mẹ, tháng ngày con lớn lên là khoảng thời gian cha mẹ trông mong, chờ đợi từng giờ, từng phút.

+ “chân phải – chân trái”, “một bước – hai bước”: sự đối lập có dụng ý của tác giả để nhấn mạnh sự đoàn kết, đồng địu, yêu thương của một gia đình đầm ấm, hạnh phúc ở từng bước chân , từng vòng tay che chở nhau. Một tình cảm thiêng liêng mà đứa con phải biết trân trọng, gìn giữ.

- Cội nguồn quê hương:

+ Một loạt các động từ: đan, ken, cài được tác giả sử dụng nhằm nói đến các hoạt động trong công việc hằng ngày của con người vùng núi

+ “Đan lờ cài nan hoa” “vách nhà ken câu hát” đó chính là nét truyền thống, vẻ đẹp lao động của người đồng mình, người cha muốn đứa con phải ghi nhớ và hiểu biết về nó.

+ “Rừng cho hoa”: phép nhân hóa mới lạ, rừng thông thường sẽ là nơi con người khai thác gỗ nhưng ở đây nó còn mang một vẻ đẹp tinh thần, thơ mộng là cho hoa.

Đứa con không lớn, trưởng thành trong vòng tay thương yêu của gia đình, sự che chở của quê hương.

- Cách gọi “người đồng minh” là nhà thơ thân thiết, giản dị dành để nói về những người cùng sống trong một quê hương, một dân tộc, thể hiện một sự đùm bọc, che chở, yêu thương lẫn nhau “thương lắm”.

- “Người đồng mình” mang vẻ đẹp đầy khí chất, lối sống cao đẹp:

+ Dù cuộc sống đầy rẫy những khó khăn, nỗi buồn chồng chất nhưng họ luôn lạc quan, chiến đấu lại với mọi thứ để làm nên cuộc sống tốt đẹp cho mình

+ Họ luôn co ý chí, sức bền, miệt mài rèn luyện, chịu thương chịu khó, sống thủy chung, tình nghĩa, bất chấp mọi hiểm nguy, kiên cường vươn qua bao bão tố.

+ Cuộc sống mài mòn họ ngày càng tốt hơn, có khó khăn đến mấy họ cũng không lùi bước, không than vãn, chê bai một lòng gắn bó với quê hương, với con người nơi đây.

+ “Người đồng mình thô sơ da thịt”: miêu tả rất thực về khó khăn đã khiến bàn tay họ thô ráp, làn da đen sạm vì sương gió, nắng mưa dãi dầu nhưng họ không bao giờ tầm thường, nhỏ bé trước mọi thứ.

Soạn bài: Nói với con (ngắn nhất)

+ Giàu lòng tự trọng, khát vọng đẹp muốn dựng xây quê hương ngày một phát triển, sánh vai cùng các cường quốc năm châu bằng chính sức lực, trí tuệ của họ.

⇒Người cha nói về những điều này để đứa con thấy được vẻ đẹp sức khỏe và tâm hồn của người dân quê hương mình.

Mong ước người cha muốn dành cho con

- Con lên đường dù là đi đến bất cứ nơi đâu, phương trời nào, gặp gỡ ai thì cũng phải thật đẹp, sống thanh cao, không được tầm thường, vừa giản dị, chân thành, tự trọng, có ý chí vượt khó, cầu tiến.

- Qua đó người cha muốn con của mình tiếp thu, noi theo những vẻ đẹp đó, trở thành một người công dân tốt, kế tục truyền thống của quê hương.

Kết bài Dàn ý phân tích bài thơ Nói với con

- Nghệ thuật: thể thơ tự do, phóng khoáng, giai điệu vui tươi, chất thơ nhẹ nhàng, từ ngữ, hình ảnh đẹp, dân giã mà đầy xúc cảm...

- Giá trị nội dung cao đẹp, lời tâm sự, mong ước của người cha dành cho con mình. Hơn nữa là một sự tự hào, yêu thương quê hương, người dân tộc mình, tình yêu con cao cả.